حکایتی چنین در اواخر مجلس هفتم، جلسات علنی را چنان با بحران نصاب همراه کرده بود که هیات رئیسه مجلس بارها مجبور شد اسامی تاخیر‌کنندگان و غایبان را از تریبون علنی مجلس قرائت کند، اقدامی که در بحبوحه انتخابات مجلس هشتم البته که نتوانست چاره‌ای باشد برای پرکردن صندلی‌های خالی مجلس! معمولا در گرماگرم انتخابات مجلس، وکلای ملت که اکثریت قریب به اتفاقشان در انتخابات بعدی
ثبت نام کرده اند، حضور در عرصه تبلیغی و حوزه انتخابیه را برحضور در عرصه قانونگذاری و صحن علنی ارجح‌تر می‌دانند، از همین رو هم هست که نمایندگان با تجربه‌تر معمولا از مرخصی‌های خود در سال‌های اول مجلس کمتر استفاده می‌کنند که در ماه‌های منتهی به انتخابات دور بعد بتوانند بیشتر وقت خود را در کنار موکلانشان در حوزه‌های انتخابیه بگذرانند.
پروازها کنسل شد
دیروز وقتی جلسه صبح و بعدازظهر مجلس هر کدام با تاخیری نزدیک به 50 دقیقه برگزار شد، محمد کریم شهرزاد در تذکری خطاب به محمدرضا باهنر نایب رئیس مجلس شورای اسلامی که اداره جلسه را به‌عهده داشت گفت: آغاز جلسه علنی صبح با تاخیری حدود 45 دقیقه و بعدازظهر نیز با تاخیری حدود یک ساعته برگزار شد که این دو ساعت تاخیر در برگزاری جلسه تنها وقت نمایندگان را تلف می‌کند که در این رابطه هیات رئیسه باید با تدبیر و مدیریت از این موضوع جلوگیری کند.
باهنر که ریاست جلسه علنی را به‌عهده داشت، در پاسخ به این تذکر با بیان اینکه در برخی از اوقات حوادث غیرمترقبه و غیرقابل پیش‌بینی به‌وجود می‌آید، گفت: پروازهای مشهد، اردبیل و آذربایجان‌شرقی انجام نشد و به همین دلیل برخی از نمایندگان نتوانستند در جلسه حضور پیدا کنند، یا اینکه تعدادی از آنها در ساعت10 تا 11 صبح رسیده و برخی نیز نرسیده‌اند، درحالی‌که آنها قصد داشتند در جلسه حضور پیدا کنند.
وی خطاب به شهرزاد افزود: برخی از نمایندگان نیز همچون شما به‌دلیل کسالت درخواست مرخصی برای عدم‌حضور در جلسه علنی بعدازظهر را داشتند که به‌رغم خواسته قانونی شما، ما خواهش کردیم که در جلسه حضور پیدا کنید.
قانون نانوشته
چنین اتفاقاتی در سال‌های اواسط مجلس هشتم نیز گاه‌گاه رخ داده بود؛ در ایامی که مجمع نمایندگان یک استان، عطای جلسات علنی را به همراهی رئیس دولت در سفرهای استانی می‌بخشیدند و همزمان برنامه‌ای یا جشنواره‌ای در یکی دیگر از استان‌ها در حال برگزاری بود که جمعی از نمایندگان نیز آن جشنواره را به جلسات علنی ترجیح می‌دادند. اینگونه اتفاقات اما حالا در پایان ادوار مجلس به قانونی نانوشته تبدیل شده است، قانونی که به‌طور معمول پیش و پس از برگزاری انتخابات مجلس بعد، مجلس کنونی را دچار نوعی رکود کرده و حرارت مجلس را از آن می‌گیرد.
این اتفاق مورد تذکر رهبری هم قرار گرفته است. ایشان در دیدار خردادماه نمایندگان با اشاره به اینکه امسال سال آخر نمایندگی نمایندگان مجلس هشتم است تأکید کرده بودند: مراقب باشید فعالیت نمایندگان مجلس به خاطر انتخابات اسفند سال‌جاری دچار رکود و وقفه نشود و تلاش برای ادامه حضور در مجلس بعدی، اجرای وظایف نمایندگان را مورد خدشه قرار ندهد.
نمونه‌های کمیاب
مجلس هشتم کمتر نمونه‌ای به‌خود دیده است که از بین 290 نماینده‌اش، بالای230 نفر در جلسه علنی حضور داشته باشند. البته باید ایام رای اعتماد به وزیران دولت دهم در شهریورماه سال 88 را مستثنی کرد که بسیاری از نمایندگان همین مجلس از آن جهت که اتفاقی نو را تجربه می‌کردند، جلسات علنی بهارستان را از دست ندادند. در آن جلسات 286 نماینده در صحن یکجا دیده شدند.
غیبت نمایندگان در ماه‌های پایانی عمر مجلس، تنها نمونه مشارکت کمرنگ وکلا در ایفای وظایف نمایندگی‌شان نیست. در مقاطع مختلف در همین مجلس شاهد حضور اندک نمایندگان مجلس در رای‌گیری‌ها بوده‌ایم. مهم‌ترین نمونه این مشارکت اندک را در جریان بررسی جزئیات طرح نظارت مجلس بر نمایندگان می‌توان دید؛ آنجا که نمایندگان باید مجازات نمایندگان خاطی را با آرای خود تعیین می‌کردند. در بررسی ماده 4 طرح نظارت مجلس بر نمایندگان نزدیک به 70نماینده در صحن علنی حضور نداشتند و از بین 215 نماینده حاضر در صحن نیز، 43 نماینده در رای‌گیری شرکت نکردند یا در جریان رای‌گیری مجلس برای مواد طرح اصلاح الگوی مصرف انرژی شاهد بودیم که غلامرضا مصباحی‌مقدم نماینده تهران تذکری را داد که حکایت از بی‌توجهی و بی‌رغبتی نمایندگان به اموری داشت که موکلانشان به آنها محول کرده‌اند.
مصباحی مقدم در جریان بررسی این طرح، در تذکری آیین‌نامه‌ای خطاب به علی لایجانی رئیس مجلس گفت: هنگام رای‌گیری ماده 11، 52 نفر، ماده 12، 33 نفر، ماده 13، 46 نفر، ماده 14، 25 نفر، ماده 15، 36 نفر، ماده 16، 44 نفر و ماده 17، 46 نفر در رای‌گیری شرکت نکردند. علی لاریجانی به نمایندگان توصیه کرد که در رای‌گیری‌ها شرکت کنند، توصیه‌ای که در جلسات بعدی مجلس هم به کرات تکرار شد اما کمتر گوش شنوایی آن را پذیرفت.