او بدون تردید یکی از مخالفان جدی افزایش نرخ ارز محسوب میشود اما سؤال اصلی این است که رئیسجمهور و مردان اقتصادی کابینهاش با نزدیکشدن ارزش دلار در بازار آزاد به 2برابر ارزش برآوردی چگونه کنار میآیند؟
شکاف قیمت یورو در بازار آزاد و بانکی از ابتدای سال تا 24 دیماه 1390
افت ارزش ریال در برابر یورو
هرچند اقتصاد منطقه یورو در سال2011 در بدترین شرایط قرار داشت اما ارزش پول واحد اروپا یعنی یورو در برابر ریال روند متفاوتی را تجربه کرد بهنحوی که میانگین ارزش یورو در برابر ریال در شبکه بانکی 1/3درصد افت را نشان میدهد اما در بازار آزاد بهوضوح میتوان افت ارزش 29درصدی ریال را مشاهده کرد. کمترین ارزش یورو در شبکه بانکی 12مهرماه بود که هر یورو 14هزار و 144ریال قیمت خورد و بالاترین قیمت17هزار و 180ریال در روز 18خرداد بود. اما در بازار آزاد کمترین ارزش یورو ششم فروردین به قیمت 15هزار و 500ریال و بیشترین قیمت هم با ثبت رقم 22هزار و 300ریال مشاهده شد.
شکاف قیمت پوند در بازار آزاد و بانکی از ابتدای سال تا 24 دیماه 1390
پول انگلیسی 35درصد گران شد
آمارهای بانک مرکزی میگوید که بهطور میانگین در دی ماه امسال نسبت به فروردین، ریال در برابر پوند انگلیس در بازار بانکی تنها 7/2درصد تضعیف شده اما ارزیابی ارزش پول انگلیس در بازار آزاد نشان از افت 35درصدی ارزش ریال دارد. 19هزار و 242ریال بالاترین و 16هزار و 900ریال کمترین ارزش پوند انگلیس در شبکه بانکی ایران بود که بهترتیب 19خرداد و 14 مهرماه رقم خورد. اما بالاترین ارزش پوند در بازار آزاد در روز 13دیماه به ارزش 26هزار و 500 ریال و کمترین آن 7فروردین به ارزش 18هزار و 150ریال بود.
شکاف قیمت دلار در بازار آزاد و بانکی از ابتدای سال تا 24 دیماه 1390
تضعیف ریال در برابر دلار
ریال در دیماه نسبت به فروردین امسال نسبت به دلار دستکم 40درصد ارزش خود را از دست داده، هرچند این نسبت در بازار بانکی 4/7درصد برآورد شده است. کمترین و بیشترین قیمت دلار در شبکه بانکی ایران بهترتیب مربوط به 6 فروردین به ارزش 10هزار و 384ریال و 19خرداد به ارزش 11هزار و 726ریال است. اما دلار در بازار آزاد در 6 فروردین یعنی نخستین روز فعالیت رسمی بازار 11هزار و 100ریال بهعنوان پایینترین قیمت فروخته شد و 12دیماه رکورد قیمت دلار به ارزش 1740تومان به ثبت رسید.
شکاف قیمت درهم در بازار آزاد و بانکی از ابتدای سال تا 24 دیماه 1390
زورآزمایی ریال و درهم
ارزش ریال در برابر پرطرفدارترین ارز منطقه یعنی درهم امارات چگونه بوده است؟ آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که هر درهم در برابر ریال در دیماه امسال نسبت به فروردین 6/5درصد بیشتر تقویت شده ولی رصد آمارهای قیمتی درهم در بازار آزاد این نسبت را 6/9درصد نشان میدهد. بالاترین ارزش درهم در 23خرداد رقم خورد که هر درهم 3هزار و 193ریال ارزش داشت و کمترین هم 7 فروردین بود به ارزش 2هزار و 827 ریال. اما بالاترین ارزش درهم در بازار آزاد در 18دیماه رقم خورد که برای خرید هر درهم 4هزار و 500ریال باید پرداخت میشد و کمترین هم27 آذر بود با ارزش 2هزار و 850 ریال.
شکاف قیمت 4 ارز منتخب در بازار آزاد و بانکی
اختلاف قیمت یورو همسو با دلار
کمتر کسی میتوانست پیشبینی کند که شکاف قیمت هر یورو در بازار بانکی و آزاد از یک هزار و 110ریال در فروردین امسال به 6هزار و 170ریال یعنی نزدیک به 6 برابر برسد؛ شاید پیشگویان اقتصادی هم از چنین کاری عاجز بودند اما به هر حال افزایش عمق قیمت هر یورو در روزهای بیماری مزمن اقتصاد منطقه یورو، جای سؤال دارد و باید دید دولت برای کمکردن شکاف قیمت ایجادشده چه برنامهای در دست دارد.
پوند جای پای یورو میگذارد
نمودار روبهرو هم نشان میدهد که پول انگلیسی اصلا دوست ندارد از جدیترین رقبای ارزیاش یعنی یورو و دلار عقب بیفتد چه، اختلاف قیمت هر پوند انگلیس در بازار آزاد و بانکی از یکهزار و 658ریال در فروردین تا هفته سوم دیماه امسال به 7هزار و 720ریال رسیده است و پیشبینی اینکه عمق این شکاف تا کی ادامه خواهد یافت هم دشوار است. شاید تدابیر مسئولان ارزی بتواند التهاب را از بازار ارز جمع کند مشروط به اینکه از سیاستهای دستوری و رویکردهای سلبی دست بردارند.
شکاف قیمت دلار هر روز بیشتر از دیروز
نمودار روبهرو نشاندهنده شکاف قیمت دلار در بازار آزاد و رسمی در یکماه ابتدای امسال است. راستی چه اتفاقی رخ داد که تفاوت 816ریالی ارزش دلار در بازار آزاد و بانکی در فروردین 90 به 4هزار و 582 ریال رسید؟ آیا نرخ هدفگذاری بانک مرکزی و سیاستگذاران پولی برای دلار و شکاف قیمت آن کمتر از 3 رقم نبوده است؟ عمیقترشدن شکاف قیمت دلار را نباید دستکم گرفت.
روزگار خوش درهم
امارات متحده عربی، این شیخنشین حاشیه خلیجفارس خوب میداند سود ناشی از تجارت با ایران چه میزان ارزش دارد بهویژه اینکه اختلاف قیمت درهم شان در بازار ایران از 273 ریال در فروردین 90 به یک هزار و 414ریال در 3هفته ابتدایی دیماه 90 رسیده است. آنها به مدد دست برتری که در واردات کالا به ایران دارند، باید هم خوشحال باشند و طبیعی است که هرگونه تنگنای ایجادشده توسط ایران، قلب تجاری آنها را تضعیف خواهد کرد.