به گزارش همشهری آنلاین دراین کتاب 900 صفحه ای که در یازده فصل تدوین شده است ، تعریف تشیّع و انواع آن، علل نفوذ و پیشرفت تشیّع، تاریخ تشیّع در میان عرب و موالی، چگونگی ورود تشیّع به ایران‌و تشیع ایران در قرنهای سوم تانهم آمده است .
حجت الاسلام جعفریان در مقدمه کتاب خود با اشاره به اینکه نگارش در زمینه تاریخ تشیع امر تازه‌ای نیست، یکی از کهن‌ترین آثار دراین زمینه را مجالس المؤمنین قاضی نورالله شوشتری (م 1019) ذکر کرده است که به اعتقاد وی به معنای دقیق کلمه، تلاش کرده است تا دایرة المعارفی از تشیع و به خصوص تاریخ آن، با تقسیم بندی فصولی منظم به دست دهد.
کتاب تلاشی در جهت نشان دادن مسیر پیشرفت تشیع در حوزه ایران اسلامی است. به همین دلیل، در باره تأسیس شیعه، جز اندکی سخن گفته نشده است. در باره تشیع در سایر کشورها هم، تنها فصل بسیار کوتاهی آمده که اختصاص به تشیع در عراق و حلب دارد. به نظر می رسد در ارائه آن فصل، هدف آن بوده که وضعیت تشیع‌ایران در قرنهای پنجم تا نهم در مقایسه با دیگر کشورها بهتر و بیشتر شناخته شود
به گفته آقای جعفریان در این اواخر، عبدالعزیز جواهر الکلام، کتاب آثار الشیعة الامامیه را نوشت (تهران، کتابخانه مجلس، 1307) که مجلد چهارم
جعفریان آثار منتشر شده دراین زمینه پس از انقلاب اسلامی را فراوان ذکر می کند و می نویسد: آثار فراوانی در این زمینه در زبان فارسی و عربی وانگلیسی در ایران و سایر کشورها انتشار یافت. دو دایرة المعارف یکی عربی از سید حسن امین ودیگری از شماری از نویسندگان ایرانی، از جمله آثاری است که در این دوره به نگارش درآمده است. در ارتباط حوزه تصوف و تشیع، هنوز هم و به رغم وجود کتاب کامل شیبی با عنوان الفکرالشیعی و النزعات الصوفیه که با ترجمه خوب آقای ذکاوتی تحت عنوان تشیع و تصوف چاپ شده، نیازمند کارهای بهتری هستیم.
طی سه سال گذشته، با گشوده شدن دروازه‌های عراق و خلاصی آن از استبداد بعثی، آثارجدیدی در باره تشیع‌ّ به زبان عربی توسط محققان نوشته شد که چندین برابر آن چیزی است که در دو دهه پیش از آن نوشته شده بود. همچنین در سالهای اخیر شیعیان عربستان و لبنان، تحقیقات تازه‌ای در باره وضعیت و سابقه تشیع در بلاد خود انجام دادند که برخی از آنها، کارهای درخور و قابل ستایش است.
به گفته آقای جعفریان توسعه پژوهشهای شیعه شناسی اکنون به مرحله ای رسیده است که می توان مدّعی شد در این زمینه، بستری فراهم شده است که راه را برای تحقیقات جزئی‌تر و در عین حال دقیق‌ترهموار کند.
جعفریان خود در مقدمه کتاب هدف از نگارش این اثررا شرح تاریخ سیاسی شیعه در ایران ندانسته است، بلکه قصد داشته نشان دهد که به طور کلی تشیع در این دیار چگونه بسط یافت وبه همین دلیل، نوعی سبک توسعه جغرافیایی ـ ادواری را مورد استفاده قرارداده است. بر همین اساس، تلاش شده است تا از هر آنچه می‌تواند در ارائه تصویری از این توسعه کمک کند، استفاده کند. تاریخ سیاسی شیعه در ایران، یا مناسبات تصوّف و تشیّع می‌توانند موضوعات مستقلی برای تحقیق باشند. پایان این کتاب، آغاز روی کار آمدن دولت صفوی است. مطالبی که در باره صفویه و تلاش آنان برای بسط تشیّع در ایران وجود دارد، قرار است در کتاب دیگر این محقق با عنوان «صفویه در عرصه دین، سیاست و فرهنگ» بیاید. کتاب در 952 صفحه در قطع وزیری همراه با فهرست اعلام و امکنه منتشر شده است