تاریخ انتشار: ۱۶ فروردین ۱۳۹۱ - ۱۸:۲۲

حمیدرضا آصفی * برخی منابع خبری در روزهای اخیر با اشاره به دیدار هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا و ملک عبد‌الله‌بن عبدالعزیز‌پادشاه عربستان، از پیشنهاد آمریکا به عربستان برای ایجاد یک سپر موشکی در حاشیه جنوبی خلیج‌فارس جهت مقابله با ایران خبر داده‌اند.

این پیشنهاد در ادامه سیاست‌های نظامیگری و ماجراجویانه آمریکا در منطقه به‌ویژه در ارتباط با کشورهای حوزه خلیج‌فارس محسوب می‌شود.

بزرگ‌ترین پایگاه دریایی آمریکا در بحرین است و از سوی دیگر بزرگ‌ترین پایگاه نظامی این کشور در امارات قرار دارد. آمریکا در کویت و قطر نیز حضور نظامی گسترده دارد. پیشنهاد آمریکا به عربستان سعودی برای تأمین امنیت کشورهای حوزه خلیج‌فارس یا تأمین امنیت اروپا نیست، چرا که آنها یک سپر موشکی نیز در ترکیه دارند. یکی از اهداف آمریکا در اقدام اخیر ایجاد جنگ تبلیغاتی و روانی علیه ایران و پیشبرد پروژه ایران هراسی در منطقه است، درحالی‌که مقامات این کشور همواره ادعای صلح طلبی و حقوق بشر داشته‌اند. این موضوع از ابعاد دیگری نیز اهمیت دارد. آمریکا با آگاهی از شرایط ژئوپلیتیک منطقه به‌دنبال ایجاد شکاف میان کشورهای اثرگذار منطقه است.

آن چیزی که به آمریکا امکان می‌دهد تا بتواند به حیات سیاسی ماجراجویانه خود‌ش ادامه بدهد، ایجاد شکاف میان کشورهاست. از سوی دیگر آمریکا با گسترش توان نظامی خود در کشورهای منطقه به‌دنبال هرچه بیشتر وابسته کردن این کشورها به‌خود است. آمریکا هرچه بیشتر امکانات نظامی و حتی غیرنظامی در منطقه داشته باشد، راحت‌تر می‌تواند سیاست‌های خودش را پیاده کند؛ همچنان که در اتفاقات بحرین، این کشور به همراه عربستان سعودی به سرکوب قیام مردم پرداخت. وقتی دولت‌های منطقه به یک کشور بیگانه وابسته می‌شوند، اعتماد به نفس کاذبی برای سرکوب مردم خودشان پیدا می‌کنند، چرا که سازوکار سیاست در کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس فاصله زیادی با دمکراسی دارد.

در بحرین اکثریت قاطع مردم با سیاست‌های دولت بحرین مخالف هستند ولی سیاست مشت آهنین و دعوت نیروهای نظامی از دیگر کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای باعث شده است تا آنها بتوانند به حکومت خودشان ادامه دهند. ابعاد اقتصادی تصمیم آمریکا در پیشنهاد ایجاد سپر موشکی در عربستان را نیز نباید ازنظر دور داشت. دلارهای نفتی در کشورهای منطقه باید به طریقی خرج شود. آمریکایی‌ها بدشان نمی‌آید که این دلارها به اقتصاد کشورشان سرازیر شود.

در شرایطی که آمریکا و اروپا در رکود اقتصادی روزافزون به سر می‌برند، این طرح‌های نظامی کمک زیادی به اقتصاد بحران زده این کشورها می‌کند. با وجود این بعید به‌نظر می‌رسد آمریکا از این طرح طرفی ببندد، چرا که مشکل آمریکا با نظامیگری حل نمی‌شود. مشکل آمریکا در سیاست دولتمردان این کشور نهفته است. در حال حاضر پارادوکس‌های متعددی در سیاست خارجی آمریکا و نوع مواجهه این کشور با سایر کشورها دیده می‌شود که در درازمدت منجر به تضعیف جایگاه آمریکا در منطقه خواهد شد.

* سخنگوی اسبق وزارت خارجه

منبع: همشهری آنلاین