برگزاری غرفههای آموزش نجوم، برگزاری سمینار تخصصی نجوم با حضور استادان برجسته این حوزه و رصد آسمان از جمله برنامههای این روز بود. خبرنگار همشهری در حاشیه این مراسم در توچال با سیدمحسن قاضیمیرسعید، کارشناس نجوم و عضو گروه غیرحرفهای رویت هلال ماه و عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری که دارای 21سال سابقه کار در حوزه نجوم و ستارهشناسی و رتبه نخست جهانی رویت هلال ماه است به گفتوگو پرداخته است.
- وضعیت دانش نجوم در ایران و نقاط ضعف و قوت آن را چطور میبینید؟
دانش نجوم در شرق، بیشتر از غرب بوده است. اگر به سالهای قدیم برگردیم مشاهده میکنیم که دانشمندان ایرانی، چینی، مصری و یونانی سالها پیش (شاید 1500سال قبل از میلاد مسیح) فعالیت نجومی داشتهاند و عوامل مختلفی باعث شده که در این روند یک وقفه بهوجود بیاید.
در صدر اسلام هم بزرگانی چون ابوریحان، خواجه نصیر، خیام و دیگر دانشمندان بزرگ ایرانی اسلامی فعالیتهای زیادی در این حوزه داشتهاند اما مدتی در ایران این علم بهطور تقریبی به فراموشی سپرده شد؛ با این حال خوشبختانه اخیرا این فعالیتها زیاد شده و ایرانیان توانستهاند در اغلب رشتههای نجومی در جهان خودشان را نشان بدهند و حتی دارای رتبه باشند. ما در زمینه رویت هلال ماه 4 رتبه جهانی داریم. همه این موارد دلیل آشناشدن جامعه با علم نجوم است. الان شما میبینید که خیلی از مردم به نجوم علاقه دارند و فکر میکنم که ما باید یک تدبیر بزرگ بیندیشیم تا از این ظرفیتها استفاده کنیم.
- وضعیت رصدخانهها را چطور میبینید؟
تعداد زیادی از این رصدخانهها را رفتهام و رصدخانههای خوبی است. در کشور ما اقلیمهای متفاوتی وجود دارد؛ در یک منطقه برف و در جای دیگر آفتاب است. این تغییر دمای 30-20 درجهای نشاندهنده این است که اقلیم ما به این صورت است که بعضی مناطق رصد انجام میشود و در نقاط دیگر امر رصد محال است. رصدخانهها باید در مناطق مختلف کشور وجود داشته باشند.
- نظر شما در رابطه با راهاندازی رصدخانه ملی در کاشان چیست؟
مطمئن باشید وقتی اسم یک رصدخانه را ملی میگذارند یعنی این رصدخانه برای همه است؛ ممکن است مدیر آن شخص خاصی باشد ولی همه میتوانند از این رصدخانه استفاده کنند. تا آنجایی که یادم هست خیلی از استادان در ارتباط با پیداکردن محل رصدگاه زحمت کشیدهاند؛ چند جایی را شنیدیم که مطرح شد ولی این اواخر متوجه شدیم که بهطور قطع کاشان است. کاشان محل بدی نیست. ممکن است محلهای بهتری هم پیدا شود ولی رصدخانه امکانات لجستیکی، ایابوذهاب، آب و برق، حفاظت و نگهداری لازم دارد. از این بابت خیلی خوشحالم و امیدوارم که این رصدخانه همانطوری که اسمش ملی است ملی باشد و در دسترس همه افرادی که در این زمینه پژوهش میکنند قرار بگیرد.
- فضای دهمین سالگرد روز نجوم را در این نمایشگاه چطور میبینید؟
از نظر امکانات نیاز به تقویت دارد. ما از مسئولین انتظار داریم که برای چنین روزهایی به مردم کمک کنند. روز نجوم باید در یک فضای بزرگ برگزار شود. به طور همزمان مراسم روز نجوم در رصدخانه زعفرانیه، مرکز نجوم شهر ری، مصلای تهران و ایستگاه یک توچال برگزار شده است که اینها میتواند بهصورت متمرکز و باشکوهتر برگزار شود.