وضعیت این مدعیان در این دو صفحه بررسی شده است. البته نباید شگفتیهای دورههای قبلی جام ملتهای اروپا را فراموش کرد و درصدی را برای موفقیت تیمهای کوچکتر کنار نگذاشت. دانمارک در سال 1992 و یونان در سال 2004 آخرین نمونه از این غافلگیریها بوده اند.
پایان غم انگیز دیگری در راه است؟
برای انگلیسیها یورو همیشه پایان غمانگیزی داشته است. انگلیس تنها کشور اروپایی است که قهرمان جام جهانی شده ولی هرگز نتوانسته قهرمان یورو شود. آنها حتی تجربه رسیدن به فینال این مسابقات را هم ندارند، درحالیکه حتی کشورهایی مثل دانمارک، جمهوری چک و یونان فاتح این جام بودهاند.در شروع یورو 2012 هم هواداران انگلیس دلیلی نمیبینند که سریال ناکامیهای این تیم به پایان برسد. دیگر خبری از نسل طلایی نیست، کاپلو استعفا داده و هاجسون، سرمربی جدید زمان بسیار کمی برای آماده کردن تیم داشت. در این آزمون سخت، او چند بازیکن مهم تیمش را هم از دست داد. اول گرت بری و بعد فرانک لمپارد مصدوم شد تا خط میانی انگلیس که پیشتر جک ویلشر، استعداد جدید فوتبال انگلیس را هم از دست داده بود، تقریبا خالی شود.
در خط دفاع هم گری کاهیل، مدافع آماده چلسی مصدوم شد. علاوه بر این وین رونی هم برای 2بازی اول انگلیس مقابل فرانسه و سوئد محروم است و ممکن است وقتی او در بازی روز آخر مقابل اوکراین به ترکیب تیم اضافه میشود، دیگر کار از کار گذشته باشد. این وضعیت، هاجسون را که به افکار تدافعی شهرت دارد، بیش از پیش متقاعد کرده که تیمش بسته بازی کند. او میخواهد انگلیس را با آرایش 1-5-4 به زمین بفرستد و پیشبینی میشود با دروازهبان مطمئنی مثل جو هارت و خط دفاعی که از مدافعان باتجربهای مثل تری و اشلی کول تشکیل شده، در این راه موفق باشد. 2بازی تدارکاتی انگلیس با هاجسون هم به همین ترتیب سپری شد و انگلیس که کاملا شبیه چلسی دیمتئو بازی میکرد، نروژ و بلژیک را با نتیجه مشابه یک بر صفر شکست داد. با وجود این دغدغه انگلیسیها در این تورنمنت همچنان خلق موقعیت و گلزنی است. سر ترور بروکینگ، مدیر بخش توسعه اتحادیه فوتبال انگلیس میگوید:«بزرگترین چالش ما گلزنی است، هم از طرف مهاجمان و هم از طرف هافبکهای خلاقمان. ما 3 یا 4 هافبکمان را از دست دادهایم و رونی هم در 2بازی نخست غایب است».شاید روایت روزنامه تلگراف که امید زیادی به موفقیت انگلیس ندارد، تفسیر مناسبی از وضعیت این تیم باشد؛« با نگاهی واقع بینانه، انگلیس باید بهدنبال حداقل زیان باشد تا پس از تورنمنت بتواند برنامههایش برای جام جهانی 2014 را در فضایی آرام شروع کند البته با توجه به اینکه جام جهانی در آمریکای جنوبی برگزار میشود، در آنجا هم بخت بسیار کمی برای موفقیت دارد».
اوجگیری سریع با بلان
فدراسیون فوتبال فرانسه بر خلاف بار قبل که با تمدید قرارداد دومنک، بعد از یورو 2008 منجر به فاجعه جام جهانی 2010 شد، این بار انتخاب بینقصی داشت و با دست گذاشتن روی نام لوران بلان کمک کرد که این تیم خیلی زود به جمع مدعیان قاره برگردد. بعد از اعتصاب بازیکنان فرانسه در جامجهانی، برخی از آنها با محرومیتهای چند جلسهای روبهرو شدند و بلان هم به تلخی اعتراف کرد که تیمی بدون استخوانبندی را تحویل گرفته است. در این شرایط فرانسه شروع خوبی در مقدماتی یورو 2012 نداشت ولی با تکمیل شدن بازیکنان، بلان توانست بهتدریج تیمی یکدست بسازد که بهراحتی به مرحله نهایی صعود کرد.بلان که بر خلاف دومنک افکاری تهاجمی دارد، بازیکنانی مثل مکسز، نصری و بنزما که در جامجهانی غایب بودند را به تیم ملی بازگرداند و حالا آنها جزو بازیکنان کلیدی فرانسه به شمار میروند. او نسل جدیدی از بازیکنان مثل یانام ویلا، متیو دبوشی، یوهان کابای، ماروین مارتن و اولیویه ژیرو را هم برای نخستین بار به تیم ملی فرانسه دعوت کرد که 3نفر اول تبدیل به بازیکنان اصلی شدهاند.
نقطه قوت فرانسه که احتمالا با آرایش 3-3-4 بازی میکند، در خط حمله است که با بن زما در راس و ریبری، بن عرفا، منز و نصری در کنارهها میتواند هر خط دفاعی را تسلیم کند. بلان، ژیرو را هم روی نیمکت دارد و درصورتی که خط حمله تکنیکیاش به بن بست برسد، با این مهاجم سرزن میتواند به بازی هوایی شیفت کند. مهاجم مون پلیه که در نخستین بازی ملیاش مقابل آلمان گلزنی کرد، مورد توجه باشگاههای بزرگ اروپایی قرار دارد و هر بار به جای بن زما به زمین رفته، گل زده یا گل ساخته است.برای تیمهای ملی اروپایی که بازیکنانش اکثرا درگیر بازیهای باشگاهی هستند، 2سال زمان کمی برای ساختن یک تیم مدعی است و بلان هم در مصاحبههایش تاکید کرده که هدف فرانسه در گام اول صعود از مرحله گروهی خواهد بود. با وجود این نمیتوان نسبت به اوجگیری سریع فرانسه که در ماههای اخیر برزیل، انگلیس و آلمان را شکست داده و با 21 بازی بدون شکست قدم به تورنمنت میگذارد بیتفاوت بود. هرچند این بار فرانسه فوق ستارگانی مثل زیدان، آنری، تورام و ماکهلهله را ندارد ولی نمایش و نتایج اخیر دلیل محکمی است که بتوان این تیم را پس از اسپانیا و با فاصله کمی پس از آلمان و هلند مدعی قهرمانی دانست.
ایتالیا، غرق در مشکلات
فوتبال ایتالیا یک بار دیگر در آستانه یک تورنمنت بزرگ درگیر یک پرونده گسترده فساد مالی شده است. آخرین بار پیش از جامجهانی 2006 بود که پرونده کالچوپولی افشا شد و با وجود این تیم لیپی توانست بهعنوان قهرمانی جهان برسد. این بار اما خبری از نسل طلایی فوتبال ایتالیا نیست و ماجرا به قدری گسترده شده که حتی پراندلی گفت اگر لازم باشد حاضر است برای حفظ چهره فوتبال، تیمش را از تورنمنت خارج کند. این مربی پس از ناکامی بزرگ در جام جهانی 2010 جانشین لیپی شد و با وارد کردن نسلی جدید به تیم ملی ایتالیا و فوتبالی تهاجمی، تیفوزیها را به آینده امیدوار کرد ولی با مشکلاتی که بهتازگی بهوجود آمده، آتزوری در بدترین شرایط به یورو 2012 میرود.پرونده این بار شامل مشارکت اعضای خانواده فوتبال ایتالیا در شرطبندیهاست که منجر به تغییر نتایج برخی بازیها هم شده است. کار به جایی رسید که پلیس صبح یک روز به اردوی تیم ملی این کشور رفت تا از کریشیتو بازجویی کند و در نهایت مدافع چپ اصلی تیم ترجیح داد از یورو کنارهگیری کند. در این شرایط بود که ایتالیا در تنها بازی تدارکاتیاش پیش از شروع تورنمنت با نتیجه 3 بر صفر مغلوب روسیه شد.
نمایش متزلزل خط دفاع ایتالیا در این بازی، پراندلی را متقاعد کرده که آرایش تیمش را از 2-4-4 به 2-5-3 تغییر دهد، بهویژه اینکه اکثر مدافعان این تیم در باشگاههایشان هم با این شیوه بازی میکنند و مشکلی برای هماهنگی نخواهند داشت. او امیدوار است با این شیوه از بروز یک شکست فاجعه بار مقابل اسپانیا، مدافع عنوان قهرمانی در بازی اول جلوگیری کند.البته پراندلی در سایر خطوط هم مشکلات زیادی دارد. جوزپه روسی، مهاجم اصلی تیم در فصل اخیر 2بار رباط صلیبی پاره کرد و در نتیجه غایب است. خط حمله ایتالیا در جریان 3 بازی دوستانه اخیر مقابل اروگوئه، آمریکا و روسیه که با شکست به پایان رسید، حتی یک گل هم نزده و این آمار دلگرم کنندهای پیش از شروع یک تورنمنت مهم نیست.در این شرایط ایتالیا با نگاهی محتاطانه قدم به مسابقات میگذارد البته آنها معمولا در مراحل گروهی تورنمنتها با دشواریهای زیادی روبهرو شدهاند و تجربیات قبلی میتواند به این تیم کمک کند. پراندلی چارهای جز این ندارد که فعلا به نتایج آبرومندی مقابل حریفان مرحله گروهی فکر کند ولی ایتالیا درصورت صعود میتواند به همان تیم سختکوش و غیرقابل پیشبینی همیشگی تبدیل شود.
تشنه انتقام و قهرمانی
بهنظر میرسد نسل جدید فوتبال آلمان به درجهای از پختگی رسیده که در یورو 2012 سرانجام بتواند اسپانیا را پشت سر بگذارد و به قهرمانی برسد. در یورو 2008 و جام جهانی 2010، هر بار اسپانیا بود که سد راه موفقیت آلمان شد ولی این بار ژرمنها مصمماند که به سلطه این تیم در اروپا پایان بدهند. یواخیم لو 6 سال است که روی نیمکت آلمان مینشیند و این تیم پیوسته در مسیر تکامل حرکت کرده است. بازیکنانی مثل اوزیل و خدیرا که در جام جهانی پدیده شدند، حالا بازیکنانی باتجربه محسوب میشوند که آلمان میتواند روی آنها تکیه کند. نویر، باداشتوبر، شواین اشتایگر و گومز هم ستارههای بایرن هستند که ستون فقرات محکمی برای آلمان میسازند و لو میتواند روی هماهنگی آنها حساب کند.
نقطه قوت آلمان خط میانی است که با مثلث شواین اشتایگر، خدیرا و اوزیل میتواند حتی با خط میانی اسپانیا هم برابری کند. آلمان در خط حمله هم با توماس مولر، ماریو گومز و پودولسکی مشکلی برای گلزنی ندارد و کلوزه آماده هم روی نیمکت حاضر است تا درصورت نیاز به زمین بیاید. مهاجم 34 ساله لاتزیو 63 بار برای آلمان گلزنی کرده و چیزی نمانده تا رکورد گرد مولر را هم بشکند. شاید تنها ضعف آلمان در قلب دفاع باشد که لو هنوز نتوانسته زوج مناسبی برای باداشتوبر پیدا کند. مرته ساکر که در چند ماه اخیر بهدلیل مصدومیت شدید مچ پا غایب بود بخت اول بازی در کنار باداشتوبر است، هرچند نمایش ضعیف او در شکست 5 بر 3 مقابل سوئیس ( لو در این بازی از بازیکنان بایرن استفاده نکرد ) هواداران این تیم را نگران کرده است. هوملس، مدافع میانی دورتموند گزینه دیگر لو برای بازی در دفاع میانی است که تجربه کمتری نسبت به مرتهساکر دارد.
آلمان اما پیش از آنکه به قهرمانی فکر کند، باید مراقب باشد که در گروه مرگ با حضور هلند و پرتغال غافلگیر نشود. برخی صعود آلمان از این گروه را قطعی میدانند ولی لو نسبت به قدرت همگروههای آلمان هشدار میدهد و میگوید:«ما هیچ تیمی را دست کم نمیگیریم. نباید فکر کنیم که هلند با بازیکنانی مثل فان پرسی، روبن و اسنایدر از ما ضعیفتر است. پرتغال هم رونالدو و پهپه، دو بازیکن رئال مادرید را دارد».
دور خیز هلند برای دومین قهرمانی
حدود یک ربع قرن بعد از نخستین و آخرین قهرمانی هلند در یورو که تنها قهرمانی نارنجیها در یک تورنمنت معتبر به شمار میرود، یک پرسش تکراری و تاریخی درباره این تیم مطرح است: آیا نارنجیها این بار از پس مشکلات برمیآیند و دوباره قهرمان یورو میشوند؟ هلند در 3 جامجهانی تا فینال پیش رفت و بهخوبی میتواند پاسخ منفی به این پرسش بدهد. اما این بار، کمتر از 2سال بعد از شکست در فینال جام جهانی 2010 برابر اسپانیا، همه چیز مهیاست که هلند پاسخ مثبتش را رو کند. آن بازیکنان بدقلقی که همچنان درگیر اختلافات نژادی بودند به تاریخ پیوستهاند و همین تیمی که در یورو بازی میکند، با رسیدن به فینال جام جهانی نشان داد درون رختکن نارنجیها ماجراهای عجیب و غریبی که قهرمانی را از تیم دور کند وجود ندارد. تنها مشکل جدی هلند که در عین حال میتواند نقطه قوت آن باشد، ترافیک بازیکنان در خط حمله است. بهصورت مشخص، رقابت بر سر مهاجم نوک میان رابین فان پرسی ستاره آرسنال و کلاس یان هونتهلار مهاجم شالکه است که بهترتیب بهترین گلزنان لیگ برتر انگلیس و بوندسلیگا هستند. فان مارویک در انتخاب مهاجم نوک، به همکاری آنها با هافبکها توجه زیادی دارد و در بازیهای دوستانه از هر دوی آنها در این پست استفاده کرده است.
هر کدام از این دو در کنار دیگر عناصر هجومی تیم مانند وسلی اسنایدر، رافائل فان در فارت، ابراهیم آفلای و حتی درک کویت، میتواند آرزوی هر مربیای باشد. اوضاع در دیگر خطوط اما آرام است و هیچ ابهامی در کار نیست. برت فان مارویک هم بعد از اینکه جانشین مارکو فان باستن شد، همان روش کار موثر او را پیشه کرد؛ یک دفاع خطی 4 نفره با 2دفاع کناری که میل هجومی زیادی دارند، 2هافبک دفاعی پشت سر یک هافبک بازیساز که کمی عقبتر از مهاجم نوک است و 2مهاجم کناری که مدام حرکت خود را قطع میکنند تا به عمق خط دفاعی حریف حمله کنند. همین سیستم کارا است که هلند را به فینال جام جهانی 2010 رساند و حتی در ماه اوت سال 2011 به رتبه نخست رنکینگ فیفا صعود کرد.
پیش از یورو، حدود 70 درصد هلندیهایی که در یک نظرسنجی شرکت کرده بودند نارنجیها را شانس اول قهرمانی معرفی کردند و برت فان مارویک هم بعد از 2 پیروزی و یک شکست در 3 بازی آخر تدارکاتی تیمش، آخرین ارزیابیاش را از نارنجیها اینگونه بیان کرد: «ما نسبت به 2 سال پیش که در جام جهانی بازی کردیم قویتر شدهایم. البته هیچچیز قطعی نیست».
اسپانیا در اندیشه هت تریک قهرمانی
قهرمان یورو 2008 و جام جهانی 2010، بهدنبال سومین قهرمانی متوالیاش در یک تورنمنت بزرگ است و بهعنوان مدعی شماره یک قدم به مسابقات میگذارد. تا به حال هیچ تیمی نتوانسته در 2دوره متوالی یورو به قهرمانی برسد و اسپانیا که در سالهای اخیر به همه افتخارات رسیده، میخواهد به این رکورد هم دست پیدا کند. با وجود این دل بوسکه تاکید میکند که کار تیمش دشوار است؛« در این تورنمنت 16 تیم حضور دارند و نمیتوانید بگویید که برای ما فرش قرمز پهن کردهاند. ما مسئولیت مضاعفی داریم. هر کسی که فوتبال را میشناسد، میداند که سومین قهرمانی متوالی کار آسانی نیست. البته ما خوشبین هستیم و میتوانیم فشار را تحمل کنیم ولی کار بسیار سختی داریم».اسپانیا پس از جام جهانی مقابل آرژانتین، پرتغال، ایتالیا و انگلیس مغلوب شد و بهنظر میرسد سایر تیمها فاصلهشان را با این تیم کم کردهاند.
اسپانیا بیش از همه از طرف آلمان و هلند تهدید میشود که بهترتیب در فینالهای یورو 2008 و جام جهانی 2010 مغلوب این تیم شدند و تشنه انتقام هستند.دل بوسکه تقریبا همان تیمی را در اختیار دارد که 2سال قبل در آفریقای جنوبی به قهرمانی جهان رسید، به جز 2بازیکن که ممکن است جای خالی آنها احساس شود؛ داوید ویا، بهترین گلزن تاریخ تیم ملی اسپانیا و کارلوس پویول، همبازیاش در بارسا، 2بازیکن اصلی تیم ملی اسپانیا هستند که بهدلیل مصدومیت یورو 2012 را از دست دادند. البته بهنظر میرسد پرکردن جای خالی و یا کار سختتری باشد. فرناندو تورس، دیگر مهاجم باتجربه اسپانیا در چلسی فصل خوبی نداشت تا جایی که حضورش در یورو هم به خطر افتاده بود. به همین دلیل احتمال میرود یورنته که با بیلبائو درخشید، انتخاب اول دلبوسکه برای خط حمله باشد. البته دل بوسکه که از سیستم 1-3-2-4 استفاده میکند، اگر با این مهاجمان نتواند مشکل گلزنیاش را حل کند، به سیستم 2-4-4 روی میآورد.استخوانبندی اسپانیا را مثل همیشه بازیکنان 2تیم رئال و بارسا میسازند. پیکه، ژاوی، اینییستا و بوسکتس از بارسا و کاسیاس، راموس، آربلوا و آلونسو از رئال مادرید بازیکنان اصلی اسپانیا را تشکیل میدهند و داوید سیلوا هافبک منچسترسیتی، یوردی آلبا مدافع چپ والنسیا و یورنته ترکیب اسپانیا را تکمیل میکنند. هماهنگی بازیکنان هم تیمی کار دل بوسکه را راحتتر کرده، در عوض او دوست ندارد تا اختلافات رئالیها و بارساییها به تیم ملی کشیده شود و در این مورد به پیکه و راموس که باید زوج قلب دفاع تیم را تشکیل بدهند هشدار داده است.
پرتغال، قربانی گروه مرگ میشود؟
پرتغال با فوق ستارهاش رونالدو قدم به یورو میگذارد ولی برای عبور از گروه مرگ کار بسیار سختی دارد. آلمان و هلند، دو مدعی جدی قهرمانی با پرتغال همگروه هستند و مردان پائولو بنتو برای صعود از این گروه باید بهترین بازیشان را به نمایش بگذارند. این در حالی است که نتایج بازیهای تدارکاتی این تیم امیدوارکننده نبوده و آنها در سال 2012 هنوز طعم پیروزی را نچشیدهاند. پرتغال در 3 بازی اخیرش، پس از تساوی بدون گل مقابل لهستان و مقدونیه، 3 بر یک مغلوب ترکیه شد تا تماشاگران این تیم را هو کنند.
پرتغال در بخش تهاجمی بازیکنان مطرحی دارد ولی در این سه بازی آنها نتوانستند از موقعیتها استفاده کنند و بهنظر میرسد گلزنی، بزرگترین دغدغه بنتو پیش از شروع بازیهای این تیم باشد.پرتغال در یورو 2004 میزبان بود و با نسل طلاییاش که سمبل آن فیگو بود به فینال رسید ولی مثل مرحله گروهی مغلوب یونان شگفتی ساز شد و در حسرت قهرمانی باقی ماند. تیم فعلی پرتغال اما استعداد آن تیم را ندارد و به سختی میتوان تصور کرد که یک بار دیگر به فینال برسد، چه رسد به اینکه جام قهرمانی را بالای سر ببرد. این تیم در مرحله مقدماتی شروع ضعیفی داشت و پس از کنار رفتن کی روش که با فدراسیون فوتبال این کشور اختلاف پیدا کرده بود، با بنتو توانست به سختی و از مسیر پلیآف به مرحله نهایی صعود کند. همه امید هواداران این تیم به کریستیانو رونالدو است ولی مهاجم رئال که در این فصل 46 بار برای رئال گل زده، در این سالها نتوانسته در تیم ملی پرتغال مثل باشگاهش بدرخشد و مقابل ترکیه هم یک ضربه پنالتی را از دست داد. پائولو بنتو هم این را تایید میکند و میگوید:« داشتن بهترین بازیکنان جهان برای داشتن تیمی که خوب بازی کند کافی نیست. ما تنها 20روز در کنار یکدیگر بودهایم. کار به همین سادگی نیست و نباید عملکرد بازیکنان در باشگاه و تیم ملی را با هم مقایسه کنید».
اسپانیا به احتمال 27 درصد قهرمان می شود
پیش از هر تورنمنت بزرگی، بخت قهرمانی تیم های مختلف تخمین زده می شود. پیش از یورو 2012 هم بخت قهرمانی 16 تیم شرکت کننده برآورد شده است که مطابق انتظار اسپانیا بخت اول قهرمانی است و مدافع عنوان قهرمانی 27 درصد شانس دارد که دوباره جام را بالای سر ببرد. پس از اسپانیا، آلمان با فاصله کمی ایستاده و 25 درصد شانس قهرمانی دارد. هلند که به فینال جام جهانی 2010 هم رسید و مغلوب اسپانیا شد، با 11 درصد شانس سوم قهرمانی در این تورنمنت است. تیم های فرانسه و انگلیس هم که هرکدام 8 و7 درصد شانس قهرمانی دارند، در رده چهارم و پنجم این رده بندی قراردارند. ایتالیا و پرتغال هم رده های ششم و هفتم را اشغال کرده اند. 9 تیم باقیمانده هم در مجموع 13 درصد شانس قهرمانی دارند که در میان آنها یونان، دانمارک و جمهوری چک، سه قهرمان قبلی هم دیده می شوند.