اوتیسم یا خوددرماندگی نوعی اختلال رشدی است که فرد را در روابط اجتماعی دچار مشکل می‌کند؛ بیماری‌ای که علایم آن تا پیش از سه‌سالگی بروز می‌کند اما تشخیص آن بسیار مشکل است. در حال حاضر آزمایش مطمئنی برای تشخیص اوتیسم وجود ندارد. مجله علمی نیچر، در مقاله‌ای خبر کشف راهی برای تشخیص مطمئن اوتیسم را منتشر کرده است؛ روشی که با یک کیت آزمایشگاهی انجام‌پذیر است؛ کشفی که به سرپرستی دکتر نقی مومنی در دانشگاه لیمائوس سوئد صورت گرفته است.
دکتر مومنی اظهار داشت: ما نخستین گروه در دنیا هستیم که قادریم از طریق آزمایش خون، ابتلای فرد به اوتیسم را تشخیص دهیم.عملکرد مغز در افراد اوتیستیک با دیگران متفاوت است که باعث می‌شود فرد گوشه‌گیر شود یا به انجام حرکات تکراری و بی‌معنا بپردازد. دکتر مومنی معتقد است قسمتی از آنزیم مغز که پپ‌تایپ نامیده می‌شود در اثر فعالیت آنزیمی از پروتئینی بزرگ‌تر سیتوئی جدا شده و وارد خون می‌شود. پپ‌تایپ جدا‌شده باعث ممانعت از ارسال برخی از پیام‌ها از بدن به مغز می‌شود که نتیجه آن عملکرد متفاوت مغز است.
دکتر مومنی گفت: ما به مرحله‌ای رسیده‌ایم که می‌توانیم کیت تشخیصی خودمان را درست کنیم. ما از چند قطره خون استفاده می‌کنیم و می‌توانیم ببینیم پپ‌تایپ در خون هست یا نه؟ اگر در خون باشد به‌صورت مثبت در خون دیده می‌شود و نشان می‌دهد که کودک اوتیسم دارد و اگر نباشد کودک سالم است.تحقیقات مذکور در دانشگاه لون و سپس لیمائوس سوئد تکمیل شده اما نمونه خون‌ها از کودکان ایرانی گرفته شده است. این تحقیقات طولانی بیش از دو میلیون و 300هزار دلار هزینه داشته که آن را هم یک ایرانی تأمین کرده است.
سیامک شاهنوشی مدیر یک شرکت آزبست، این پول را برای تحقیقات دکتر مومنی پرداخت کرده است. شاهنوشی گفت: البته در سال2005 که این پروژه شروع شد برخی از پزشکان به من گفتند این پروژه خیلی بزرگ است و امید چندانی برای موفقیت این تحقیقات وجود ندارد اما من به‌تنهایی این روند را ادامه دادم و هزینه تحقیقات را پرداختم. براساس این گزارش، تحقیقات اکنون به مرحله نهایی رسیده اما برای اتمام آن به سرمایه‌گذاری بیشتری نیاز است. تا‌کنون 43 شرکت برای این منظور اعلام آمادگی کرده‌اند. ساختن این کیت، گام بزرگی در دنیای پزشکی خواهد بود.
بیش از یک درصد کودکان متولد‌شده در دنیا به اختلال اوتیسم مبتلا هستند.اوتیسم نوعی اختلال رشدی (از نوع روابط اجتماعی) است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود. علائم این اختلال تا پیش از سه‌سالگی بروز می‌کند و علت اصلی آن ناشناخته‌است. این اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است.
وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در‌حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات کلامی و غیرکلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی مشکل دارند و این اختلال ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد.بهترین روش درمانی کودکان اوتیستیک، روش‌های آموزشی و گفتاردرمانی و کاردرمانی است؛ همچنین باید این کودکان را به جای منزوی‌کردن، بیشتر در اجتماعات و محافل عمومی وارد کرد تا مهارت‌های اجتماعی را به‌طور عملی بیاموزند.
نتایج تحقیقات درباره تأثیرداروهای افسردگی در بروز اوتیسم
یک گروه از محققان دانشگاه آیداهو کشف کرده‌اند که پس از آنکه ماهی در تماس با آب حاوی داروهای روانگردان قرار می‌گیرد نشانه‌هایی از فرایند بیان ژن شبیه اوتیسم در آن بروز می‌کند. به گزارش مهر، نتایج این تحقیق می‌تواند نشان‌دهنده آغاز محیطی بیماری اوتیسم باشد اگرچه این نتایج تنها در مورد افرادی قابل کاربرد است که پیش از آن بیماری اوتیسم آنها تشخیص داده شده است.
مایکل توماس، استادیار علوم زیست‌شناسی دانشگاه آیداهو و محقق ارشد این پروژه اظهار داشت که داروهای روانگردان در غلظتی مشابه داروهایی که در سیستم‌های آبی مورد استفاده قرار می‌گیرد در این آزمایش استفاده شده است.
این کشف نشان می‌دهد که این داروها ممکن است در افزایش نرخ ابتلا به بیماری اوتیسم طی 30 سال گذشته مؤثر بوده باشد.این تیم کشف کرده است که برخی از مواد داروهای روانگردان الگوهای بیان ژن را در مدل ماهی که تقلید الگوهای بیان ژن در انسان‌های مبتلا به اوتیسم است تحریک می‌کند. الگوهای بیان ژن با رشد و توسعه عصب شناختی مرتبط است.داروهایی که در این تحقیق استفاده شده داروهای ضد‌صرع و ضد‌افسردگی بوده که اغلب مورد استفاده قرار می‌گیرد.