با اینکه برپایی این نمایشگاه گامی بزرگ در راستای احیای طب سنتی و کهن ایرانی وگیاهان دارویی بومی رشد یافته این آب و خاک بود ولی شاید کمی نیاز به مطالعه دقیقتر در برپایی این نوع نمایشگاهها داشت.البته در اینکه میتوان از 2100 گونه گیاه دارویی شناخته شده در ایران درمان بسیاری از بیماریهای سخت و حتی صعب العلاج را ساخت هیچ شکی نیست ولی میدانیم که این امر بدون سرمایهگذاری و برنامهریزی در این بخش و پژوهش و تحقیق امکانپذیر نیست.
مسئولین برخی غرفههای فروش داروهای گیاهی از پاسخ به این سؤال که آیا شما با تحقیق و پژوهش به این نتیجه رسیدهاید یا اینکه چند سال روی این دارو کار شده تا چنین نتیجهای حاصل شده طفره میرفتند و پاسخ میدادند نیازی به تحقیق نیست، اینها به تجربه ثابت شده یا در کتب طب سنتی ما هست.
در حالیکه کشورهای اروپایی و آمریکایی با مطالعه و پژوهش روی همین کتب طب سنتی ایرانی مانند قانون ابوعلی سینا توانستهاند به نتایج شگفت انگیزی برسند و با استخراج ماده مؤثره گیاهان دارویی به سمت ساخت داروهای گیاهی ترکیبی بروند بهطوری که در کشورهایی مانند آلمان و سوئد هماکنون بیش از 70 درصد داروهای مصرفی پایه گیاهی دارند ولی این میزان در ایران فقط حدود 2 درصد است.
البته کارهایی که در این زمینه در حال انجام است قابل تقدیر است که تاسیس دانشکده طب سنتی و شکلگیری دکتری تخصصی طب سنتی و مکمل از آن جمله است.دکتر مینایی معاون پژوهشی دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران به همشهری گفت:یکی از کارهای اولیه جمعآوری منابع و کتب ایرانی از دانشگاههای کشورهای خارجی همچون هند و بعضی کتابخانههای شخصی و دانشگاهی ایران و ترجمه بعضی از آنها به زبان فارسی امروزی بوده است.
شرکتهایی که در زمینه کشت گیاهان دارویی فعالیت دارند از دیگر حاضران در نمایشگاه بودند. در وهله اول چگونگی کشت این گیاهان با ارزش بسیار مطلوب بهنظر میرسد اما چنانچه این کشت بدون توجه به شرایط آب و هوایی ، عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا ومواد و عناصر معدنی موجود در خاک موطن اصلی صورت گیرد مطمئنا گیاه مورد نظر خواص درمانی تقریبا متفاوتی خواهد داشت بهطوری که بهعنوان مثال خواص درمانی گل محمدی که در کاشان میروید کمی متفاوت از خواص درمانی گل محمدی رشدیافته در آذربایجان است و این موضوع به گفته برخی کارشناسان این حوزه نادیده گرفته میشود.
در این نمایشگاه تجویز داروهای گیاهی و گیاهان دارویی مشابه از سوی غرفه داران برای تمام افرادی که دارای بیماری یا مشکلی بودند نیز از دیگر مسائل درخور توجه بود چرا که به گفته معاون پژوهشی دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران این مسائل و مشکلات در مرحله اول نیاز به ریشه یابی دارند و در مرحله دوم حتی برای دو فرد که بیماری یکسانی دارند گاه با توجه به شرایط و خصوصیات جسمانی و فیزیکی و جنسیتی و سنی میزان متفاوتی از یک داروی گیاهی ترکیبی لازم است و نمیتوان با یک ترکیب یکسان از گیاهان دارویی، یک بیماری را در دو شخص متفاوت درمان کرد.
حضور 187 شرکت دانش بنیان و 102 مرکز علمی و دانشگاهی و ارائه 950 محصول و فراورده دارویی گیاهی و 80 طرح فناورانه در این نمایشگاه بسیار امیدوارکننده بود. بسیاری از گیاهان دارویی که این روزها با اسامی خارجی به شهرت رسیده اند گیاهان سنتی ایرانی هستند که به فراموشی سپرده شده اند ، لذا باید خود را باور کنیم.حتما نباید نام «صبر زرد» به « آلوئه ورا » تغییر کند تا برای همه مهم شود و در تمام نمایشگاهها به چشم بخورد؛«صبر زرد» هم که باشد فقط نیاز به توجه ویژه دارد تا استعدادش کشف شود!
جشنواره گیاهان دارویی بیشتر شبیه یک عطاری بزرگ بود
نمایشگاه بیشتر به یک عطاری بزرگ و یک جمعه بازار گیاهان دارویی و داروهای گیاهی شباهت داشت بهطوری که بسیاری از بازدیدکنندگان غرفهها را برای خرید داروهای گیاهی ای اشغال کرده بودند که ظاهراً درمان تمامی دردها و بیماریها بودند.دکتر امیرحسین جمشیدی، رئیس اداره داروهای طبیعی وزارت بهداشت در بازدید از نمایشگاه ابراز امیدواری کرد به سمتی برویم که برای همه بیماریها حداقل یک داروی گیاهی داشته باشیم اما با گشت وگذار در نمایشگاه و با تبلیغاتی که از درمان بیماریها در غرفهها دیده میشد در ذهن این تصور نقش میبست که اصلا نباید در ایران بیماریای وجود داشته باشد چون از سرطان گرفته تا تومور ، همه با این داروها قابل معالجه هستند و حتی گاهی بیش از یک داروی گیاهی برای معالجه بعضی بیماریها وجود دارد.
طاهره ساعدی