به گزارش واحد مرکزی خبر، پیمان قربانی، آمار سکه های پیش فروش شده 9 میلیون و 318 هزار سکه اعلام کرد و گفت: تاکنون سکه های تحویل داده شده 3 میلیون و 947 هزار سکه ، سکه‌های تبدیل شده به ابزارهای جایگزین سه میلیون و 420 هزار قطعه و سکه‌های تعیین تکلیف شده هفت میلیون و368هزار قطعه و سکه‌های باقی مانده یک میلیون و 950 هزار است.
وی با اشاره به اینکه پارسال در پی افزایش قیمت جهانی طلا و افزایش نرخ برابری دلار با ریال، بازار ارز و سکه دچار التهاب و نوسان شدید شد و باوجود اقدامات متعدد بانک مرکزی در جهت کنترل بازار و بازگرداندن ثبات و تعادل به آن، موج تقاضای سوداگری روز به روز افزایش یافت، گفت: صف‌های طویلی از متقاضیان اعم از حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای در مقابل شعب بانک ملی تشکیل شد.
این مسئول خاطرنشان کرد: بانک مرکزی در جهت یکی از رسالت‌های قانونی خود که همان ثبات بخشی به بازارهای مالی و کمک به ایجاد تعادل و هدایت قیمت آن‌ها در مسیر عوامل بنیادی است، طرح پیش فروش سکه را به اجرا گذاشت.
قربانی با بیان این که طرح پیش فروش سکه ، ماهیت کوتاه مدت دارد و نباید از آن انتظار بلندمدت داشت ، افزود: ریشه التهاب های اخیر در بازار طلا و ارز نیز ماهیت کوتاه مدت دارد و انتظار نمی‌رود در بلندمدت تداوم داشته باشد.
مدیر اداره بررسی ها و سیاست های اقتصادی ایجاد ثبات در بازارهای مالی را یکی از وظایف اصلی بانک‌های مرکزی بر شمرد و تاکید کرد: با توجه به تاثیرگذاری نوسان قیمت سکه بر سایر قیمت‌ها و ارتباط نزدیک و تنگاتنگ آن با نرخ ارز، تحولات بازار سکه و طلا همواره مورد توجه بانک مرکزی بوده و تلاش شده است از ایجاد حباب قیمتی در این بازار جلوگیری شود ، بر همین اساس، زمانی که اختلاف قیمت سکه از ارزش طلای آن افزایش یابد بانک مرکزی با استفاده از ابزارها و امکانات خود در بازار مداخله می کند.
قربانی اجرای طرح پیش فروش سکه در سال 1390را از روش هایی برشمرد که در آن زمان با توجه به شرایط بازار و محدودیت تعدیل سایر ابزارهای سیاستی، مناسب ارزیابی شد و در کنار سایر اقدامات صورت گرفته در حوزه پولی و ارزی زمینه بازگشت ثبات نسبی در بازار سکه و طلا را فراهم کرد.
وی با بیان اینکه ترکیب پیش خرید کنندگان سکه به هیچ وجه این ادعا را که پیش خریدکنندگان سکه عمدتاً دلالان و سوداگران سکه و ثروتمندان جامعه بوده اند ، تایید نمی‌کند افزود: به نظر می رسد بخش اعظم افرادی که در این طرح شرکت کرده اند، افرادی هستند که می خواهند ارزش حداقل اندوخته خود را از این طریق حفظ کنند ، زیرا بیش از 46 درصد از افرادی که در این طرح مشارکت کرده‌اند حداکثر 10 سکه پیش خرید کرده‌اند و حدود 80 درصد از آن‌ها حداکثر 30 سکه ثبت نام کرده اند و میانگین سکه های پیش خرید شده این افراد نیز کمتر از 10 سکه بوده است.
مدیر اداره بررسی ها و سیاست های اقتصادی با موفق ارزیابی کردن طرح پیش فروش سکه گفت : حتی اگر فرض شود که همه پیش خریدکنندگان سکه نیز دلالان و سوداگران بازار سکه و طلا بودند، در این صورت با توجه به اینکه در آن مقطع هنوز نرخ‌های سود بانکی مورد بازنگری قرار نگرفته بود، بازهم طرح پیش فروش سکه اقدام مناسبی بود که از طریق آن بیش 56 هزار میلیارد ریال از نقدینگی سیال موجود در دست این افراد جمع آوری و جذب سیستم بانکی شد. بنابراین، اجرای طرح پیش فروش سکه دامنه فعالیت دلالان و سوداگران مزبور را در آن مقطع زمانی به میزان قابل توجهی کاهش داد.
قربانی با بیان اینکه ترکیب استفاده کننده‌ها از گواهی سپرده و سایر ابزارهای جایگزین به خوبی نشان می دهد که غالب افراد شرکت کننده در طرح پیش فروش سکه، کسانی بوده‌اند که تمایل چندانی به فعالیت در بازارهای ریسکی نداشته‌اند ، تاکید کرد: بیشتر کسانی که از ابزارهای جایگزین استفاده کرده اند ، افرادی هستند که تعداد بیشتری سکه پیش‌خرید کرده‌اند، بر این اساس این افراد را نیز نمی توان لزوماً در زمره دلالان و سوداگران بازار سکه و طلا به شمار آورد.
قربانی با اشاره به این که بانک مرکزی در آغاز اجرای طرح پیش فروش سکه از طرق مختلف تلاش کرد توجه هموطنان را به شرایط بازار سکه و ارز و ریسک پذیر بودن این بازارها جلب کند ، اضافه کرد: به منظور جلوگیری از خسران پیش خریدکنندگان، بانک مرکزی آنان را در دریافت سکه یا اصل پول پرداختی صاحب اختیار کرد ، همچنین با توجه به احتمال کاهش قیمت سکه در زمان سررسید، قیمت پیش فروش را براساس پیش بینی‌های به عمل آمده به نحوی تعیین کرد که احتمال ضرر و زیان افراد را به حداقل برساند.
وی تاکید کرد: روش های جایگزین موید آن است که از ابتدا بانک مرکزی تلاش کرده است ضمن فراهم کردن زمینه خرید سکه برای متقاضیان واقعی، جلوی ضرر و زیان احتمالی پیش خریدکنندگان را بگیرد.
قربانی گفت : بانک مرکزی قبل از فرارسیدن موعد تحویل سکه‌ها با بررسی و تحلیل وضع ثبت نام کنندگان و شرایط بازار و با آگاهی از اینکه ورود حجم بسیار زیادی سکه در دوره‌ای محدود به بازار می توانست موجب کاهش بسیار زیاد قیمت آن به صورت مقطعی و پایین تر از سطح بنیادین و ایجاد ضرر و زیان برای افراد و در نهایت شکل‌گیری دوره جدیدی از سوداگری شود، ابزارهای جایگزین مختلفی را معرفی کرد که ضمن اختیاری بودن، سود مناسبی را نصیب پیش خریدکنندگان سکه می کند.
قربانی افزود: این ابزارها که با توجه سلیقه‌های مختلف پیش‌خرید کنندگان سکه طراحی شده بود ، توانست ضمن کنترل نسبی بازار و مدیریت قیمت در چارچوب متغیرهای تعیین کننده قیمت سکه، مانع از ضرر و زیان هموطنان شرکت کننده در طرح پیش فروش سکه شود.
قربانی با اشاره به اینکه در نتیجه اجرای طرح پیش فروش سکه بیش از 56 هزار میلیارد ریال از نقدینگی سیال شده در جامعه جذب بانک ملی ایران شد و به طور میانگین حدود 5 ماه از فعالیت‌های سوداگرانه و سفته بازانه دور شد ، اضافه کرد: با توجه به نیاز فعالیت‌های اقتصادی به منابع مالی، جذب این حجم از نقدینگی در بانک ملی و هدایت آن به بازار رسمی پول کشور، زمینه به خدمت گرفتن این منابع به فعالیت‌های اقتصادی کشور را فراهم کرد.
مدیر اداره بررسی ها و سیاست های اقتصادی حفظ وجوه حاصل از پیش فروش سکه در بانک ملی و امکان تبدیل بخش قابل توجهی از سکه‌های پیش فروش شده به اوراق گواهی سپرده را از دیگر نتایج طرح پیش فروش سکه خواند و افزود: تاکنون حدود 18 هزار و 500 میلیارد ریال از وجوه جمع آوری شده در نتیجه اجرای طرح پیش فروش سکه به اوراق گواهی سپرده 2 ساله تبدیل شده که به معنی حفظ بخش قابل توجهی از مازاد نقدینگی جامعه در سیستم بانکی و هدایت آن به سمت فعالیت‌های مختلف اقتصادی از کانال رسمی است ، ضمن اینکه برای هموطنان فرصتی فراهم کرد تا با نگهداری منابع مالی خویش در قالب اوراق گواهی سپرده ضمن برخورداری از نرخ سود مناسب و بدون ریسک، در تامین مالی تولید و آبادانی اقتصاد کشور سهیم شوند.
قربانی تاکید کرد: بانک مرکزی از ابتدای طرح پیش فروش سکه همواره تلاش کرده است با اطلاع رسانی مستمر و شفاف زمینه را برای تصمیم گیری مناسب پیش خرید کنندگان سکه و مردم عزیز فراهم کند.