اینها را دکتر مسعود داوودیان متخصص ارتودنسی و عضو انجمن ارتودنتسیت‌های ایران در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید. ارتودنسی یکی از مهم‌ترین رشته‌های تخصصی دندانپزشکی است. کار ارتودنسی، رفع مشکل جفت شدن نامناسب دندان‌هاست.
- بهترین زمان برای ارتودنسی چه سنی است؟
انجمن ارتودنتیست‌های آمریکا سن هفت سالگی را سن ایده آل برای نخستین معاینه ارتودنسی ذکر کرده بنابراین بهتر است تمامی خانواده‌ها فرزند خود را برای تشخیص نیاز به انجام اعمال ارتودنسی به متخصص ارتودنسی در این سن نشان دهند تا چنانچه فک یا دندان‌های کودک دچار مشکلی است مشخص شود.
- آیا انجام عمل‌های ارتودنسی نیاز به زمان خاصی دارد؟
هر مشکل ارتودنسی نیاز به زمان خاصی برای درمان دارد. درمان‌های ارتودنسی بر دو قسم است: دندانی و فکی. درمان‌های ارتودنسی به‌منظور ردیف کردن دندان‌ها محدودیت سنی ندارد و تنها با افزایش سن به‌دلیل محکم‌تر شدن استخوان‌ها طول درمان افزایش می‌یابد ولی درمان ناهنجاری‌های فکی باید قبل از سن بلوغ و در دوران رشد صورت گیرد. به‌گونه‌ای که در موارد عقب بودن فک پایین در دختران سنین 10 تا 11 سالگی و پسران 11 تا 12 سالگی توصیه می‌گردد و در موارد جلو بودن فک پایین معمولا زیر هشت تا 10سالگی بهترین سنین است. چنانچه مشکلات فکی در طول دوره رشد برطرف نگردد، ممکن است در مواردی نیاز به عمل جراحی فک نیز به‌وجود آید.
- طول مدت درمان ارتودنسی چقدر است؟
طول مدت درمان ارتودنسی کاملا به نوع مشکل اعم از دندانی یا اسکلتی بستگی دارد. طول مدت درمان می‌تواند از چند ماه تا چند سال متغیر باشد. البته در اکثر درمان‌های ارتودنسی ثابت، درمان بین 8 تا 18 ماه به طول می‌انجامد.
- در برخی تبلیغات صحبت از ارتودنسی‌های سریع و حتی یکروزه می‌شود، آیا این نوع ارتودنسی امکان‌پذیر است؟
این کار شاید بتوان گفت یک جنایت در حق بیمار است چرا که در واقع یک نوع صافکاری(!) و پوشاندن بی‌نظمی دندانی با تراشیدن مینا در نواحی بیرون زده دندان‌ها و اضافه کردن مواد در قسمت‌های تورفته است که به‌تدریج باعث تغییر رنگ، پوسیده شدن و حتی از دست رفتن دندان‌ها می‌شود.
- آیا پستانک‌های جدیدی که به پستانک ارتودنسی معروف است می‌تواند تأثیری در به هم نریختن دندان‌ها داشته باشد؟ آیا خوردن پستانک و شیشه در نوزادی و کودکی باعث ایجاد بی‌نظمی‌های دندانی می‌شود؟
این پستانک‌ها اصلا پایه علمی ندارد و صرفا تبلیغاتی و هزینه بر است. خوردن شیشه و پستانک و حتی انگشت دست تا سنین 3 تا 4 سالگی تأثیر محسوسی بر نظم دندان‌ها نخواهد گذاشت.
- چه راهکارهایی را برای مردم جهت افتراق دندانپزشک از متخصص ارتودنسی پیشنهاد می‌کنید؟
سؤال بسیار خوبی است. یک روش ساده توجه به عناوین نوشته شده روی تابلوی دندانپزشکی است که به وی مراجعه می‌کنند. واژه متخصص ارتودنسی مختص دندانپزشکی است که تخصص ارتودنسی را طی دوره‌ای مجزا بعد از دوره دندانپزشکی عمومی در دانشگاه‌های معتبر کشور گذرانده است حال آنکه کلماتی از قبیل ارتودنسی، زیبایی، عضو انجمن ارتودنسی به تنهایی گواهی بر دارا بودن تخصص در این زمینه نیستند. روش دیگر مراجعه به تارنمای انجمن ارتودنتیست‌های ایران است.
طاهره ساعدی