هر گوشه شهر این روزها نشان بیشتری می‌یابد از زندگی. در هر گوشه این پایتخت 200ساله این روزها ازدحام خودروها کم و کمتر می‌شود.

پیاده‌راه‌ها الگوهای جدید زندگی شهرنشینی هستند که به هر کجا سرک می‌کشند. راه رفتن در شهر و وقت بیشتری برای دیدن صرف کردن، بخشی از این الگوی جدید است. مدیرعامل سازمان زیباسازی می‌گوید که می‌خواهد شهروندان را از دوزخ آلودگی هوا و آلودگی‌های دیگر برهاند و به خلوتی و آرامشی بکشاند. این شاید هدف عمده‌ای باشد که این روزها در جای‌جای شهر توسط سازمان زیباسازی شهر تهران و شهرداری‌های مناطق نیز قابل دیدن است. اگرچه ممکن است تبدیل عرصه‌هایی که سال‌ها جولانگاه خودروها بوده، به جایی برای آرامش عابران پیاده شهر اندکی زمان ببرد اما هر چه باشد این انتظار شیرین است؛ چرا که شهر سیمایی نو می‌یابد و زندگی را بیشتر می‌توان در جای‌جای آن دید. خیابان 17شهریور از میدان امام حسین تا میدان شهدا این روزها عرصه‌ای است برای یک تفرجگاه تازه؛ عرصه‌ای که قرار است محلی باشد برای فعالیت‌های فرهنگی، هنری و مذهبی. پیش از آنکه زمستان فرا‌برسد این عرصه آماده خواهد شد. شهردار تهران به هیأت‌های عزاداری قول داده است که تا فرارسیدن‌ماه محرمی دیگر، این بخش از شهر را آماده کند تا عرصه‌ای فرهنگی مبتنی بر رویکردهای مذهبی در این بخش شهر فراهم شود. ما هم به انتظار، روزها را می‌شماریم.

پیاده راه 17 شهریور به سه محدوده تقسیم شده است. محدوده کلان یا فراگیر این طرح شامل خیابان شیخ صفی، میدان گرگان، خیابان شهید فتاحی منش، شیخ الرئیس و... است که د رحدود 650 هکتار می‌شود. محدوده بلافصل این طرح( شامل 100 هکتار)تاثیری مستقیم بر این محدوده شهری دارد. محدوده مداخله آن بخش از طرح است که در آن عملیات پیاده راه سازی انجام می شودودر حدود 41 هکتار مساحت دارد.

 

میدان امام حسین به عنوان نقطه شروع پیاده راه، دارا ی اهمیت بسیاری است. این میدان از طرفی به نام مبارک امام حسین(ع) مزین است و قرار است وی‍ژگی های یک پیاده راه مذهبی را داشته باشد. از طرفی این میدان قرار است در ماه های عزاداری، محلی برای حضور هیات‌ها باشد. بنابراین طرح میدان امام حسین به نوعی مبین فرهنگی ایرانی اسلامی است و از طرف دیگر باید المان های مذهبی را نیز داشته باشد. طرح یک شمسه در وسط میدان و دیوارهای شکسته در حاشیه میدان به عنوان یک طرح پیشنهادی در حال حاضر مورد توجه قرار دارد، اما همچنان این طرح در حال تکامل است.

 


حساسیت برای طراحی میدان شهدا با توجه به سابقه تاریخی این میدان بسیار زیاد بوده است. ازاین رو طرح‌های گوناگونی برای این میدان که انتهای پیاده راه 17 شهریور است، پیشنهاد شده است. طرح حاضر با توجه به فرآیند کل این پروژه که به صورت طرح اجرا در دست کار است، به تدریج تکامل یافته و صورت نهایی آن ممکن است متغیر باشد. در حال حاضر این طرح برای میدان شهدا پیشنهاد شده است.

جزئیات دیگری از طرح ساماندهی میدان امام حسین و خیابان 71 شهریور

به‌منظور بررسی و تحلیل ویژگی‌های شهری محور 17شهریور و میادین امام‌حسین و شهدا در ابتدا و انتهای محور، بررسی و مطالعات در سه حوزه راهبردی (فراگیر)، مؤثر (بلافصل) و محلی (مداخله) صورت گرفته است. حوزه راهبردی، محدوده‌ای است به وسعت حدود 650هکتار که از شمال به خیابان شیخ صفی و میدان گرگان، از شرق به خیابان‌های شهید فتاحی منش، شهید علوی و شیخ‌الرئیس، از جنوب به امتداد شرقی زیرگذر امیرکبیر و از غرب به خیابان مصطفی‌خمینی و بزرگراه صیاد شیرازی منتهی می‌شود. در این محدوده چشم‌انداز راهبردی برای تعیین نقش محور و میادین واقع در ابتدا و انتهای آن، متکی بر اسناد فرادست تدوین می‌شود.

در حوزه بلافصل، بلوک‌های واقع در پیرامون خیابان 17شهریور، محدوده‌ای به مساحت تقریبی 100هکتار بررسی می‌شوند. این بررسی، سنجش وضعیت عمومی حوزه و ارزیابی اثرات حذف تردد سواره از محور در بافت پیرامونی و تغییرات موردنیاز در طرح‌های فرادست (تفصیلی) را شامل می‌شود و در یک چارچوب کل‌نگر، برنامه کلی طراحی شهری مجموعه محور و دو میدان در هماهنگی با بافت پیرامونی تدوین می‌شود.

در حوزه مداخله، برای پلاک‌های واقع در امتداد خیابان 17شهریور و دو میدان امام‌حسین و شهدا، به مساحت تقریبی 41هکتار، مداخلات مستقیم و اقدامات اجرایی به‌منظور ساماندهی و ارتقای کیفیت مجموعه و دستیابی به یکسری فضای شهری مطلوب، تعریف شده و به این ترتیب، تکلیف همه پلاک‌ها و عرصه‌های واقع در آن روشن می‌شود.

اهداف و راهبردها

احیای خاطره تاریخی میادین با تأکید بر مبارزات مردمی در دوره انقلاب اسلامی
ارتقای کیفیت محیطی، اجتماعی و اقتصادی مجموعه میادین و خیابان 17شهریور واقع در محدوده مداخله طراحی
ارتقای کیفیت فضایی و کالبدی میدان‌ها و خیابان با استفاده از الگوهای مناسب و منطبق بر سیر تحول شکل‌گیری آنها و پهنه‌های شهری مجاور آن
توسعه اقتصادی محدوده طرح و حوزه بلافصل آن از طریق اشاعه فعالیت‌های فرهنگی، مذهبی و آیینی مجموعه در افق طرح
ارتقای کیفیت زیست‌محیطی مجموعه، توسعه فضاهای عمومی و گردشگری با اجرای طرح‌های موضعی و موضوعی برای عمران و توسعه کیفی و محیطی مجموعه
ساماندهی سیما و منظر شهری میادین و محور و امتدادهای مهم و اصلی هم‌پیوند با آن با تأکید بر هویت معماری و شهرسازی ایرانی و اسلامی

راهبردهای اصلی توسعه میادین و محور

بهبود و ارتقای وضعیت و ساماندهی کالبدی میدان امام‌حسین، میدان شهدا و خیابان 17شهریور
احیا و حفاظت فعال از میراث هویتی، فرهنگی و تاریخی محدوده مداخله
ساماندهی و ارتقای هویت و منظر شهری (طراحی شهری) مجموعه در جهت احیای معماری و شهرسازی ایرانی- اسلامی
ارجحیت منافع عمومی بر منافع خصوصی و تأمین عدالت اجتماعی- فضایی و اولویت دادن به تقویت فضاهای عمومی در ساماندهی فضایی مجموعه 17شهریور
پالایش عملکردی فعالیت‌ها با هدف ترویج کارکردهای فرهنگی-گردشگری و ارتقای کیفی کسب و کار و ساماندهی، هدایت و تقویت و شکل‌گیری مراکز مکمل برای حوزه‌های فعالیت
ساماندهی فضاهای شهری از نظر کیفیت محیطی و انتظام بصری، هویت‌بخشی و پاسخگویی به نیازهای روانی و عاطفی شهروندان
ارتقای کیفیت محیط شهری از طریق توسعه عرصه‌های عمومی، گسترش سرزندگی در محیط شهری و ایجاد نشانه‌های هویتی شاخص در مجموعه همراه با ساماندهی مبلمان و تجهیزات شهری
ارتقای کیفیت معماری از طریق ساماندهی نماها و منظر شهری محور و میادین.