در حال حاضر در دنیای واقعی، دانشجویان و کارآموزان رشته‌های روانپزشکی با بازی کردن نقش‌های مختلف (منظور بازی نقش‌های مختلف بیماران و حالت‌ها و حس‌های آنها) با سایر دانشجویان برای تشخیص و درمان بیماران، تمرین و تجربه کسب می‌کنند.
بعد از این تمرین‌ها است که فارغ التحصیل روانپزشکی با بیماران واقعی می‌تواند با شناخت و تجربه وارد مشاور و گفتگو شود.
حال تکنولوژی دنیای مجازی، این تمرین‌ها و کسب تجربه‌ها را در دنیای مجازی با شخصیت‌های مجازی بسیار راحت‌تر و در ابعاد وسیع‌تری در اختیار دانشجویان و کارآموزان این رشته روانپزشکی و روانکاوی قرار داده است.
به عبارتی، محقیقین و مهندسین دنیای مجازی، تکنولوژی ارائه داده‌اند که می‌تواند در عرصه روانپزشکی و روانشناسی، کمک شایانی به دانشمندان، پزشکان و دانشجویان این رشته کرده تا فرایند تشخیص و درمان بیماران را بهبود و سرعت بخشند.
این دانشمندان، برنامه نرم‌افزاری از شخصیت‌های مجازی روانشاسی را به بازار عرضه کرده‌اند که می‌توانند، شبیه یک انسان در باره مشکلات روحی، روانی و تخیلاتشان با پزشکان صبحت کنند.
این شخصیت‌های مجازی از روی شخصیت‌های واقعی انسان با شرایط و موقعیت اجتماعی چون؛ شخصیت‌های نظامی، پزشکی، وکیل، هنرمند، افراد عادی و... الگو گرفته شده است.
شخصیت‌های مجازی دارای هوش مصنوعی که می‌توانند به وسیله صفحه نمایش کامپیوتر با روانشناس صحبت و مکالمه کرده به سوال‌های آنها پاسخ دهند و بسیار طبیعی، علائم و رفتار‌های یک بیمار؛ اعم از اختلالات روانی، روحی، پریشانی، خشم، ترس، اضطراب، افسردگی و... را از خود نشان دهند.
از نظر دانشمندان روان پزشک این تکنولوژی می‌تواند تاثیرات شگرفی در زمینه رشد، پیشرفت و چگونگی آموزش متخصصان امر در عرصه علم روانشانسی داشته باشد.
کلیپ و فیلم‌هایی از دانشجویان و کارآموزان روانکاوی که در حال گفتگو با دو بیمار مجازی انسان نما به نام‌های "جاستین" شخصیت مجازی که دارای نوعی اختلال روانی است و "جاستینا" قربانی تجاوز جنسی است که در بیست و یکمین کنوانسیون روانشناسی امریکا به نمایش گذاشته شد.
این دوشخصیت مجازی که پیشرفته‌ترین فناوری در این عرصه است، برای تمرین‌های روانشناسی بالینی دانشجویان، طراحی شده است.
تکنولوژی جاستین شخصیت و بیمار مجازی 16 ساله با اختلال روانی که به اصرار خانواده‌اش در این درمان شرکت کرده بود و جاستینا، شخصیت و یا بیمار مجازی که دارای علائم اختلالات استرسی پساتروماتیک با دقت و ظرافت هر چه تمام تر ساخته و پرداخت شده بود.
گفتگوی یک دانشجوی روانپزشکی با بیمار مجازی
از 15 متخصص و دستیار روانپزشکی که شش نفر آنها زن بودند در آزمایشی خواسته شد که یک گفتگو یا مشاوره‌ای 15 دقیقه‌یی با این دو شخصیت مجازی انجام دهند. در نهایت یکی از دانشجویان با طرح سوالات گوناگون موفق به تشخیص بیماری اولیه برای ارائه راهکار شد.
جاستینا شخصیت مجازی، توسط نرم‌افزار تشخیص کلام، برنامه‌ریزی شده است، او می تواند بر اساس داده‌های از پیش، توسط دانشمندان روان‌پزشک به سوالات گوناگون پاسخ دهد.
این برنامه روانپزشکی، در واقع یک لابراتوار مجازی برای تمرین پزشکان و دانشجویان در تشخصیص صحیح بیماری فرد طراحی شده است. در حال حاضر، دانشمندان در حال کار و شخصیت سازی از روی بیمار‌های مختلف چون بیماران افسرده، روانی و... هستند.
دانشمندان امیدوار هستند با جمع آوری اطلاعات بدست آمده از این آزمایش‌ها بتوانند به بیماران بسیاری در این زمینه کمک کنند.
یکی دیگر از کاربردهای این برنامه، البته با ایجاد تغییراتی در شخصیت‌سازی، با هدف آموزش‌های بالینی، نیروی نظامی وزارت دفاع امریکا است.
بیماران نیروی نظامی وزارت دفاع آمریکا، همان سربازهای از جنگ برگشته، مبتلا به افسردگی شدید با افکار خودکشی هستند. این برنامه با ایجاد تغییر در شخصیت سازی مجازی و تبدیل آنها به شخصیت‌های مشابه این بیماران یا این سرباز‌ها در صدد کمک و آموزش این سربازهای بیمار است.
چرا که از طریق این برنامه می‌توان، بیماری افسردگی، خشونت و قصد خودکشی آنها را به موقع تشخیص داده و در صدد مداوای آن بر آمد.
البته این برنامه تنها به این مرحله محدود نخواهد شد چرا که انسان واقعی بسیار باهوش، زیرک و غیر قابل پیش بینی است. به همین خاطر این برنامه‌ها باید هر ازگاهی با اطلاعات بدست آمده از بیماران واقعی به روز شود. به عبارتی باید تمامی اطلاعات حاصل از یک بیمار در یک محیط سالم را به برنام منتقل کرد تا نتیجه بهتر و دقیقتری بدست آورد.
دانشمندان همچنین معتقدند که با تغییر کاربری و طراحی شخصیت‌های مختلف از بیمار‌های مختلف در دنیای مجازی، می‌توان در زمینه آموزش روانپزشکی، روانکاوی و روانشناسی کمک بسزایی کرد. این برنامه‌ها هم به صورت جمعی در داخل کلاس و هم بصورت فردی در خانه، قابل استفاده است.
از این زمان به بعد، تنها وسیله‌ای که دانشجویان و پزشکان آینده این رشته برای تمرین و کسب تجربه نیاز دارند، تهیه یک کامپیوتر و نصب این برنامه است.
کسب مهارت‌های مصاحبه، گفتگو، تعامل، تشخیص و درمان بیماران مجازی در این برنامه به پزشکان آینده کمک می کند تا با بیماران واقعی در دنیای واقعی، برخوردی مناسب، تشخیصی درست و روشی صحیح را دنبال کنند.