به گزارش همشهری آنلاین، کاروان راه خورشید در هفت مرحله در هفت شهر برگزار می‌شود.
در نخستین مرحله، همزمان با سالروز تولد مولانا، 6 تا 9 مهرماه جاری- تهران میزبان پژوهشگران ادبیات و عرفان، هنرمندان موسیقی، تئاتر، نقاش، خوشنویس و نقاشیخط، است.
سپس کاروان به شاهرود، تبریز و خوی رفته، با توافق و همراهی کشورهای ترکیه و افغانستان در بلخ و هرات ادامه می‌یابد تا 24 آذرماه در روز «عرس» به لارند و قونیه برسد.
این برنامه‌ها با هدف آشنایی هرچه بیشتر با مولانا جلال‌الدین در هر مرحله در یکی از شهرها که به نوعی مرتبط با مولاناست، زادگاه، محل تحصیل، دوران کودکی و نوجوانی محل تدریس و... برنامه‌ریزی شده است.
در برنامه تهران، کارگاه‌های نقاشیخط، خوشنویسی، فیلمسازی و عکاسی، نقاشی و نمایشنامه خوانی تدارک دیده شده است.
کارگاه دو روزه نقاشیخط جواد بختیاری، دو کارگاه، مستقل امیراحمد فلسفی و محمد حیدری، کارگاه نقاشی دو روزه حبیب‌الله صادقی، مرتضی حیدری و احمد خلیلی‌فر، کارگاه دو روزه فیلم‌برداری، فیلمسازی و عکاسی دیجیتال سیف‌الله صمدیان با عنوان نگاه درون و نمایشنامه خوانی افروز فروزنده برگزار می‌شود.
همچنین روز یکشنبه 9 مهرماه نمایشگاه خوشنویسی با آثار غلامحسین امیرخانی، یدالله کابلی، محمد حیدری و امیراحمد فلسفی در گالری اکو گشایش می‌یابد.
در طول مسیر کاروان خورشید از ایران به افغانستان و ترکیه، کاروان به هر شهری که می‌رسد، کارگاه‌های نقاشی و خوشنویسی برپا می‌کند و مولاناپژوهان نیز سخنرانی می‌کنند.
از جمله این سخنرانان سه مولاناپژوه ترک، یک مولاناپژوه افغان و بقیه آن‌ها نیز ایرانی هستند.
نمایش «رستاخیز عشق» کار حسین مسافرآستانه در طول سفر به عنوان پایه ثابت کار نیز به صحنه خواهد رفت.
در نشست خبری که حجت‌الله ایوبی - رییس موسسه فرهنگی اکو - با خبرنگاران داشت، برنامه‌های گذشته و پیش‌رو و آینده موسسه فرهنگی اکو تشریح شد.
ایوبی از برنامه‌های روز جهانی مولانا گفت و دغدغه‌های موسسه فرهنگی اکو برای همگرایی و وحدت فرهنگی.
از انتخاب دکتر انوشه یاد کرد به‌عنوان هنرمند برجسته اجلاس سران باکو و ساخت آرامگاه شمس تبریزی در خوی، ترجمه مثنوی معنوی به دو زبان روسی و گرجی، اپرای «شمس و مولانا» توسط چکناواریان در هفت پرده و انتشار فصلنامه‌نامه شمس تبریزی و مولانا که همه مولانا شناسان ایرانی و خارجی عضو تحریریه آن هستند و... .
انتخاب مولانا به عنوان نماد اکو و کشورهای مدعی
رییس موسسه فرهنگی اکو و بنیاد شمس تبریزی گفت: کشورهایی که در سازمان اقتصادی و فرهنگی اکو گرد هم آمده‌اند، گردهمآیی‌شان هم از جهت حوزه جغرافیایی و هم از جهت تاریخی و فرهنگی کاملا طبیعی است.
چرا که از یک حوزه تمدنی هستند و بسیاری از مشاهیر و مفاخرمان یکی‌اند.
او با اشاره به اینکه برخی از مردم این کشورها بر روی شخصیت‌هایی چون مولانا، فارابی و کمال خجندی تأکید می‌کنند و این افراد را از افتخارات خود می‌دانند، گفت: از آن جهت اکو به عنوان یک ظرفیت در مقایسه با سازمان‌های جهانی دیگر سهم بیشتر و بهتری دارد، چرا که معمولا سازمان‌های دیگر با اراده سیاسی به وجود آمده‌اند.
ایوبی با بیان اینکه این سازمان بیش از 400 میلیون جمعیت در کشورهای عضو را شامل می‌شود، گفت: هدف این سازمان، گردهم آوردن مردم کشورهای عضو است که پیشینه و فرهنگ مشترکی دارند.
ما در این موسسه به دنبال همگرایی در منطقه هستیم و برای تحقق این هدف تلاش می‌کنیم.
مدیر موسسه فرهنگی اکو با اشاره به اینکه بعد از رایزنی با کشورهای عضو به این نتیجه رسیدیم که مولانا به‌عنوان نماد موسسه فرهنگی اکو معرفی شود، افزود: تا به حال چهار کشور مدعی رسمی مولانا بوده‌اند و پاکستان هم به این کشورها اضافه شده است، اگر پاکستان را هم به جمع کشورهای مدعی اضافه کنیم، می‌بینیم بقیه کشورهای عضو نیز شیفته مولانا هستند، بنابراین نماد قرار دادن مولانا در این موسسه فراگیر است.
همچنین در بین رشته‌های هنری در برنامه‌های موسسه، خط فارسی را برجسته‌تر دیده‌ایم.
ایوبی همچنین درباره چگونگی همگرایی کشورهای مختلفی که داعیه تملک شخصیت مولانا را دارند، ولی در موسسه فرهنگی اکو عضو هستند، اظهار کرد: مولانا حتی یک بیت شعر هم به ترکی نگفته است.
این شخصیت از افتخارات زبان و ادبیات فارسی است و ما در عین این که مولانا را شخصیتی فارسی‌گوی می‌دانیم، معتقدیم او یک شخصیت جهانی نیز هست و تمام دنیا بر سر سفره معنوی مثنوی او نشسته‌اند.
از آن‌سو از ملت ترکیه تشکر می‌کنیم که وقتی او در این کشور بود و در قونیه زندگی می‌کرد، از احترام خاصی برخوردار بود و پس از مرگش نیز احترام زیادی برای او قائل‌اند.
همچنین کشور ترکیه برای شناخت او به جهانیان تلاش‌های زیادی کرده که قابل تقدیر است. بحث‌هایی هم که درباره شخصیت مولانا می‌شود، معمولا در سطح میانی جامعه انجام می‌شود و معمولا روشنفکران و بزرگان از سطح بالاتری به این شخصیت نگاه می‌کنند.
ریس بنیاد شمس تبریزی با تاکید جلوگیری از برداشت‌های غیر واقعی و انحرافی از ظرفیت‌های شمس تبریزی و مولانا را یکی از اهداف بنیاد شمس تبریزی خواند و عنوان کرد: آن چه از سخنان و اندیشه‌های این دو بزرگوار برداشت می‌شود چیزی جز عرفان‌های ناب نیست.
حجت‌الله ایوبی در ادامه به برگزاری ماه‌گفتارهای بنیاد شمس تبریزی با همکاری موسسه اکو در روزهای دوشنبه هر ماه اشاره کرد و گفت: در این مراسم مولاناشناسان و مولوی‌پژوهان سخنرانی‌های علمی خود را ارائه خواهند کرد که این سخنرانی‌ها در فصلنامه‌ای به نام «نامه شمس تبریزی و مولانا» نیز منتشر می‌شود.
مدیر بنیاد شمس تبریزی در ادامه سخنانش مقالات شمس تبریزی را یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین متن‌های عارفانه ادبیات فارسی معرفی کرد و گفت: کاری که استاد محمدعلی موحد در این زمینه انجام داده، بسیار مهم و ویژه است و با توجه به اهمیت مقالات شمس، قصد ما این است که توجه‌ها را برای فهم مثنوی معنوی به مقالات شمس جلب کنیم.
به همین منظور در طول زمان برگزاری بزرگداشت زادروز مولانا جملات برگزیده‌ای از مقالات شمس توسط اساتید خط نوشته است که در این روزها به نمایش گذاشته می‌شود.
انتخاب انوشه به‌عنوان چهره‌ی برتر پژوهش
ایوبی همچنین خبر داد در هفته بزرگداشت زادروز مولانا، کتاب «ناشنیده‌های زبان فارسی» که دکتر انوشه تهیه کرده، نیز منتشر می‌شود.
در این کتاب که حاصل 17 سال واژگان فارسی که در افغانستان به کار می‌رود، استخراج شده و قرار است در اجلاس سران کشورهای عضو که 25 مهر در اجلاس سران عضو اکو در باکو برگزار می‌شود، از دکتر انوشه به عنوان چهره فرهنگی تجلیل شود.
چکناواربان برای مولانا اپرای هفت پرده‌ای می‌نویسد
رییس موسسه فرهنگی اکو با اعلام این خبر که لوریس چکناواریان در حال نوشتن اپرای شمس و مولانا در هفت پرده است. که تا پیش از سالروز تولد مولانا در سال آینده 92 به مرحله نهایی می‌رسد و امکان اجرای آن نیز فراهم خواهد، تاکید کرد، این اثر به طور قطع اجرایی جهانی خواد داشت.
ایوبی همچنین خبر داد: مثنوی معنوی به دو زبان روسی و گرجی ترجمه شده است. دفتر ششم مثنوی نیز به زبان روسی ترجمه شده و ترجمه دفتر اول نیز به زبان گرجی در سالروز تولد مولانا منتشر می‌شود.
امکان لجستیکی برای نمایش‌های عروسکی غریب‌پور نداریم
ایوبی در پاسخ به پرسش دیگری درباره امکان اجرای نمایش عروسکی اپرای مولانا توضیح داد: آثار بهروز غریب‌پور بسیار خوب و کم‌نظیر است و در تئاتر عروسکی ایران نیز تحولی را به وجود آورده‌اند، اما برای اجرای این نمایش نیاز به سالن مخصوص، حمل و نقل دکور و عروسک‌ها و ... است که بسیار پرهزینه است و ما امکان تأمین نیازهای اجرای این نمایش را نداریم، در واقع به‌رغم علاقه ما برای همکاری، امکانات لجستیکی لازم را در اختیار نداریم.
از ساخت فیلم درباره مولانا حمایت می‌کنیم
او در ادامه در پاسخ به پرسش خبرنگاری که پرسید آیا موسسه فرهنگی اکو قصد ساختن فیلمی درباره مولانا را ندارد، گفت: کار کردن در این حوزه احتیاج به هزینه‌های زیادی دارد، ضمن اینکه اگر بخواهد فیلمی در این زمینه ساخته شود، باید یک کارگردان بزرگ در سطح و قد و قواره مولانا، آن را در دست بگیرد.
البته ما چنین بودجه‌ای برای ساخت فیلم درباره مولانا نداریم، ولی می‌توانیم از همه امکانات‌مان در کشورهای عضو بهره بگیریم و معتقدیم اگر چنین فیلمی ساخته شود، با توجه به شخصیت جهانی او حتما در دنیا مورد استقبال واقع خواهد شد.
ضمن اینکه خبر دارم در جاهای دیگر کسانی مشغول ساخت فیلم درباره مولانا هستند و اگر چنین اتفاقی بیافتد و چیزی خلاف آن‌چه که بوده است، در فیلم رخ دهد و اطلاعات ناقص به مخاطب بدهد، بعدا تغییر آن پرهزینه و دشوار خواهد بود.
هیچ ادعایی درمورد مولانا را تایید نمی‌کنیم
او توضیح داد: ما ادعای هیچ کشوری درباره مولانا را تأیید نمی‌کنیم و معتقدیم که مولانا حتا یک بیت هم شعر ترکی ندارد، همه می‌دانند که مولانا شاعر پارسی گوی و فارسی زبان بوده است اما به هر حال او یک شخصیت جهانی است و همه دنیا بر سر سفره اندیشه‌های مثنوی معنوی او نشسته‌اند.
حجت‌الله ایوبی در عین حال افزود: اگر چه ما بر موضع خود در خصوص مولانا پافشاری می‌کنیم اما از سوی دیگر از کشورهای دیگر به خصوص ترکیه بسیار سپاسگزار هم هستیم که در معرفی مولانا به جهانیان بسیار تلاش کرد و زمانی که در قونیه ساکن بود، با عزت و احترام جلسات درس خود را برگزار می‌کرد و با احترام زیست؛ اما مولانا بدون زبان فارسی قابل فهم نیست اما در موسسه اکو ما به دور از این درگیری‌ها که در سطح میانی جامعه مطرح است، قرار می‌گیریم.
سرانجام مسابقه‌ای برای ساخت مقبره شمس تبریز
بنیاد شمس تبریزی با همکاری بنیاد معماری میرمیران، طراحی معماری آرامگاه حضرت شمس تبریزی را به همراه فضاهای جانبی آن به مسابقه گذاشت.
پرداختن به ابعاد مختلف شخصیتی و فلسفی حضرت شمس تبریزی و نیز رابطه عمیق حضرت شمس تبریزی با حضرت مولانا و توجه به شرایط اقلیمی منطقه مواردی مورد توجه در این مسابقه بوده است.
مدیر موسسه فرهنگی اکو سپس از پایان یافتن مسابقه معماری طرح مقبره شمس تبریزی برای نصب در شهر خوی خبر داد و گفت: سال 1385 که معاونت وزارت کشور را بر عهده داشتم با به قطعیت رسیدن این مسئله که حضرت شمس در خوی آرمیده است، مراسم و جشنی را با همکاری مسئولان وقت برگزار کردیم.
از آن زمان بنیاد شمس هم تشکیل شد و با افتخار مسئولیت این بنیاد را بر عهده گرفتم. سال گذشته تصمیم گرفتیم با همکاری بنیاد میرمیران مسابقه معماری برگزار کنیم؛ که این مسابقه به همت بنیاد میرمیران که از هیات داوران و بزرگان معماری ایران در سراسر دنیا تشکیل شد.
در حال حاضر از مجموع بیش از 1400 اثر ارسالی حدود 240 اثر انتخاب شده و ماکت‌های ساخته شده هر طرح در دو گالری در برج آزادی تا زمان نمایش نگه‌داری می‌شود.
قرار است روز اول آبان‌ماه داوران معماری از همه دنیا به ایران بیایند و پس از داوری آثار اثر برگزیده را معرفی کنند که سپس ساخته شود.
تصور می‌کنم ساخته شدن مقبره شمس تبریزی، هدیه‌ای به حضرت مولانا خواهد بود.
کارگاه‌های عکس فیلم نقاشی و ... تهران برای عموم آزاد است
در ادامه این نشست، محمد حیدری، هنرمند خوشنویس و دبیر شورای خوشنویسان موسسه فرهنگی خبر داد که روز پنج‌شنبه و جمعه 6 و 7 مهرماه کارگاه خوشنویسی با حضور استادانی چون خوشنویسی جواد بختیاری و احمد فلسفی برگزار خواهد شد و خودش در غیبت استاد یدالله کابلی - به‌خاطر سفر - حضور دارد و نیز کارگاه‌های نقاشی نیز با حضور استادان احمد خلیلی‌فرد، مرتضی حیدری و حبیب‌الله صادقی برپا می‌شود و روز جمعه نیز استادان هنرهای تجسمی با حضور غلامحسین امیرخانی سخنرانی کرده و نمایشگاهی از آثار خلق شده برپا خواهد شد.
در نمایشگاه خوشنویسی روز یکشنبه 9 مهرماه در گالری اکو، 7 اثر از غلامحسین امیرخانی و 15 اثر از محمد حیدری با موضوع مقالات شمس تبریزی ، 15 اثر از یداله کابلی و 7 اثر از امیراحمد فلسفی با موضوع اشعار مولانا به نمایش در می‌آید.
علاقمندان به عکاسی و سینمای مستند دیجیتال، نقاشی، خوشنویسی و نقاشیخط در کارگاه‌های کاروان خورشید و نمایشگاه خوشنویسی در گالری اکو تهران از 6 تا 9 مهرماه آزاد است.