این در حالی است که اکنون با گذشت چند هفته از ابلاغ این مصوبه نه‌تنها خبری از کاهش قیمت خودرو در حاشیه بازار یا نمایندگی‌های رسمی شرکت‌های خودروسازی نیست بلکه عملا فروش نقدی خودرو توسط خودرو‌سازان متوقف شده است. با این شرایط چندی پیش شورای‌عالی رقابت از بررسی افزایش اخیر قیمت خودرو خبر داده بود. با جمشید پژویان، رئیس شورای‌عالی رقابت گفت‌وگو کرده‌ایم.
- نتایج بررسی افزایش اخیر قیمت خودرو در شورای‌عالی رقابت چه بوده است؟
موضوع افزایش اخیر قیمت خودرو در جلسه دو هفته پیش شورای‌عالی رقابت مطرح شد و این شورا تشخیص داد که این شیوه افزایش قیمت از مصادیق انحصار است و مقرر شده تا مرکز ملی رقابت در این زمینه مطالعات لازم را انجام داده و نتیجه این گزارش را به شورای‌عالی رقابت ارائه کند.
- یعنی افزایش قیمت‌های اخیر خودرو از نظر شورای‌عالی رقابت تخلف محسوب می‌شود؟
بله. این افزایش قیمت‌ها تخلف بوده و از این پس هیچ دستگاهی اجازه افزایش قیمت خودرو بدون هماهنگی با این شورا را ندارد.
- شورا چه اقدامی برای برخورد با این تخلف انجام خواهد داد؟
با تشکیل جلسه بعدی شورا و ارائه دستورالعمل قیمت‌های جدیدی برای خودرو تعیین خواهد شد و بدیهی است که رعایت این قیمت‌ها توسط شرکت‌های خودروسازی الزامی است.
- با این روند احتمال بازگشت قیمت خودرو به قیمت‌های قبلی تا چه حد است؟
این احتمال وجود دارد.
- چه سازوکار اجرایی مشخصی برای نظارت شورای رقابت بر قیمت‌گذاری خودرو درنظر گرفته شده و نقش کمیته قیمت‌گذاری خودرو چه خواهد بود؟
اگر مسئولان قانونمدار بودند پس از ابلاغ سیاست‌های کلی اصل 44قانون اساسی و پیش‌بینی صورت گرفته در ماده92مبنی بر فسخ شدن وظایف همه دستگاه‌های دولتی تنظیم بازار باید این دستگاه‌ها خودبه‌خود از دخالت در قیمت‌گذاری‌هایی که برخی بنگاه‌ها به‌دلیل عدم‌آگاهی به این دستگاه‌ها ارجاع می‌دهند خودداری کرده و با عدم‌دخالت موضوع را به شورای‌عالی رقابت ارجاع دهند. نهادینه شدن این موضوع نیازمند زمان است و به‌تدریج این شیوه نگرش اصلاح و مشکلات ناشی از اینگونه قیمت‌گذاری‌ها مرتفع خواهد شد.
- تنظیم بازار با عرضه بیشتر و کاهش فاصله قیمتی کارخانه و حاشیه بازار از پیش‌شرط‌های افزایش قیمت خودرو اعلام شده اما اکنون خودرو‌سازان به عدم‌عرضه خودرو اذعان دارند، این رویکرد تا چه حد قابل پذیرش است؟
یکی از ابزارهای شورا برای نظارت بر قیمت و عرضه کالاها و خدمات تشکیل تیم‌های بازرسی دقیق و نظارت دقیق بر عملکرد بنگاه‌های مختلف است. اگر انجام چنین کاری ضرورت پیدا کند، شورا با دریافت دستور از یکی از قضات نسبت به بررسی وضعیت تولید و انبار شرکت‌های خودروسازی اقدام خواهد کرد و درصورتی که خودرو‌سازان توان تولید خودرو برای پاسخگویی به نیاز بازار انحصاری را ندارند، باید منابع موجود در این بخش به بخش‌های دیگر تولید منتقل شود. شورا با دقت این موضوع را بررسی خواهد کرد و مصوبات نهایی شورای‌عالی رقابت ملاک عمل خواهد بود.
- عدم‌عرضه خودرو به بهانه کمبود قطعات و دپوی برخی خودروهای تولیدی در شرکت‌های خودروسازی تا چه حد پذیرفتنی است؟
اگر قطعه خاصی برای تولید همه خودروها مدنظر قرار دارد که امکان تولید آن در داخل کشور وجود ندارد، باید سازوکارهای لازم برای تأمین آن اتخاذ شود اما درصورتی که شرکت‌های مختلف خودروسازی به بهانه نبود قطعات مختلف و حتی قطعاتی
نه چندان مهم در خط تولید از عرضه خودرو به بازار خودداری می‌کنند، این موضوع قابل پذیرش نخواهد بود، چرا که به فرض تأثیر پذیری صنایع خودروسازی از نوسان نرخ ارز یا سایر موارد، خودرو‌سازان باید از قبل تمهیدات لازم برای ساخت داخل یا خرید اینگونه قطعات می‌اندیشیدند تا اکنون برای ادامه روند تولید با مشکل مواجه نشوند.
- با این شرایط نتایج نهایی بررسی شورای‌عالی رقابت در مورد نحوه قیمت‌گذاری و عرضه خودروهای داخلی تا چه زمانی مشخص خواهد شد؟
انجام بررسی‌های لازم در این زمینه نیازمند تخصیص اعتبار لازم از سوی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری است و بدیهی است به محض تخصیص اعتبار و انجام بررسی‌های لازم نتیجه بررسی شورای‌عالی رقابت و تکالیف شرکت‌های خودروسازی برای تولید و عرضه خودرو مشخص خواهد شد. تلاش شورای‌عالی رقابت بر آن است که این فرایند زمانبر نشده و با جلوگیری از ایجاد انحصار با اینگونه تخلفات برخورد شود.