به گزارش مهر، بارش باران و وقوع سیل در یکشنبه شب و صبح دوشنبه، به راه‌های ارتباطی و محصولات کشاورزی سه شهرستان بجنورد، مانه و سملقان و گرمه در خراسان شمالی خسارت وارد کرد.
سیل یکشنبه شب و صبح دوشنبه درحالی‌که خوشبختانه تلفات جانی به همراه نداشته است، به راه‌های روستایی و محصولات زراعی در 35روستای این شهرستان‌ها خسارت وارد کرده و کارشناسان نیز مطابق معمول در پی برآورد خسارات وارده هستند.
در خراسان شمالی تقریبا همیشه به محض ورود سامانه‌های بارشی یا به قول کارشناسان هواشناسی «تقویت زبانه پرفشار و عبور امواج ناپایدار از تراز میانی جو!»، هواشناسی و مدیریت بحران استان نسبت به جاری شدن سیل در مسیل‌ها و رودخانه‌های استان هشدار می‌دهند.
برای صدور این هشدارها نیز لازم نیست حتما بارندگی بسیار شدیدی در راه باشد بلکه مسئولان استانی با توجه به پیشینه اسفبار این استان در زمینه سیل، فورا هشدار می‌دهند و از مردم و خصوصا کشاورزان و دامداران می‌خواهند که از قرار گرفتن در مسیل‌ها و مسیر رودخانه‌ها اجتناب کنند، حالا بماند اینکه بعضی اوقات حتی اگر در مرکز شهر بجنورد هم باشید احتمال دارد سیل شما را به کام مرگ بفرستد.
دیگر برای مردم خراسان شمالی این موضوع که پس از بارش هر میزان باران، خبر جاری شدن سیل و وارد آمدن خسارات مالی و گاهی جانی را بشنوند، به امری تقریبا عادی بدل شده است. مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی می‌گوید: تنها در نیمه نخست سال‌جاری، حوادث غیرمترقبه بیش از 620میلیارد ریال خسارت به بخش‌های مختلف خراسان شمالی وارد کرد و بدتر از آن پنج نفر از مردم این استان را نیز به کام مرگ کشاند.
سید علی میر کریمی با بیان اینکه این میزان خسارت از جاری شدن 9مرحله سیل و وقوع یک زلزله خفیف در استان به بار آمده است، می‌افزاید: مهم‌ترین حادثه طبیعی خراسان شمالی سیل است. بیش از 90درصد خسارات این استان بر اثر جاری شدن سیل وارد می‌شود. وی می‌گوید: اصلی‌ترین دلیل وارد آمدن این خسارات تبدیل مسیل‌های استان به اراضی کشاورزی در سال‌های گذشته یا ساخت و سازهای مختلف است که سبب شده هم‌اکنون با جاری شدن کوچک‌ترین سیل دچار خسارات فراوانی شویم.
میرکریمی تصریح می‌کند: در کوتاه‌مدت احیای مسیل‌ها و مسیر رودخانه‌های استان مهم‌ترین اقدام برای پیشگیری از آسیب‌های سیل است، اما در بلندمدت لازم است طرحی جامع از خطرپذیری استان در مقابل سیل تهیه شود وبا همکاری 14کارگروه فعال در ستاد مدیریت بحران، در مورد جلوگیری از جاری شدن سیل در خراسان شمالی یا کنترل سیل، به‌صورت ریشه‌ای اقدام شود.
وی اضافه می‌کند: حذف پوشش‌های گیاهی، تغییر پوشش گیاهی از درختان و مرتع به اراضی کشاورزی، بهره‌برداری برخی معادن شن و ماسه از مسیل‌ها، توسعه بدون مطالعه برخی روستاها در بستر رودخانه‌ها، دره‌ها و... ازجمله دلایل جاری شدن زیاد سیل در خراسان شمالی است. این مسئول در ادامه در مورد طرح جامع خطرپذیری خراسان شمالی در برابر سیل می‌گوید: مطالعات پایه‌ای این طرح با عاملیت آب منطقه‌ای خراسان شمالی برای دو شهر بجنورد و آشخانه که بیشترین آسیب‌پذیری را در برابر سیل دارند، انجام شده و اقدامات اجرایی آن نیز پس از تخصیص اعتبار آغاز خواهد شد.
وی با قبول اینکه اجرای این طرح زمانبر بوده و در طولانی مدت امکان پذیر است، می‌افزاید: بخش عظیمی از خسارات وارده در زمان جاری شدن سیل به‌علت عدم‌آموزش کافی افراد در برابر اینگونه حوادث است و با توجه به اینکه اجرای طرح جامع خطرپذیری استان نیز در کوتاه‌مدت قابل انجام نیست، لازم است هر کدام از دستگاه‌های متولی نسبت به آموزش مردم در زمینه مقابله با حوادث غیرمترقبه بیش از پیش فعالیت کنند.
اعتبار 30میلیارد ریالی
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی پیش از این گفته بود که برای اجرای طرح مهار سیل و رسوب در حوضه‌های آبخیزداری سدهای استان 31میلیارد ریال اعتبار پیش‌بینی شده است. موسی صابری اظهار کرده بود که رسوب‌گذاری در مخازن سدها یکی از مشکلات حادی محسوب می‌شود که از تخریب پوشش گیاهی و بهره‌برداری نادرست از اراضی طبیعی نشأت می‌گیرد.
وی اجرای طرح‌های آبخیزداری را از شیوه‌های حفاظت آب و خاک، مهار و پخش سیلاب و جلوگیری از انتقال رسوب به مخازن سدها اعلام کرده و افزوده بود: اداره کل منابع طبیعی استان با تأمین اعتبار برای مهار سیل و جلوگیری از رسوب‌گذاری در سدها، عملیات مکانیکی ساخت سیل‌بند، بانکت‌بندی، گابیون‌بندی و چپربندی را در دستور کار قرار داده است. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی بذرپاشی، کپه‌گذاری، حفاظت و قرق را از دیگر راه‌های بیولوژیکی برای مهار سیلاب و جلوگیری از رسوب‌گذاری در مخزن سدها برشمرده بود.
به گفته وی تاکنون از پنج سد مخزنی فعال در خراسان شمالی، طرح‌های مهار سیل و جلوگیری از رسوب‌گذاری در 69درصد از حوضه سد بیدواز اسفراین، 56درصد از حوضه سد بارزوی شیروان و چهار درصد از حوضه سد شیرین دره مانه و سملقان انجام شده است.
مردمان را همه گر آب برد...
خوشبختانه سیل یکشنبه و دوشنبه در خراسان شمالی هم بدون خسارت گذشت. جای شکرش باقی است که هنوز تعداد کشته‌شدگان سیل در خراسان شمالی در سال‌جاری از پنج نفر بیشتر نشده است اما باز هم با کوچک‌ترین بارندگی تن مردم استان و خصوصا کشاورزان و دامداران می‌لرزد، باز هم مردمی که دانسته و ندانسته معاش خود را در مسیر سیل جست‌وجو می‌کنند، از یک طرف منتظر روزهای ابری بوده و از طرف دیگر نیز نگران جاری‌شدن سیل در اراضی کشاورزی، تخریب راه‌ها و ابنیه روستایی و... هستند.
بیمه محصولات کشاورزی و دام‌ها نیز آنگونه که مسئولان از کشاورزان می‌خواهند، راحت و بی‌دردسر نیست؛ حالا بماند که در بسیاری از اوقات شرکت‌های بیمه به لطایف‌الحیل از پرداخت خسارت به بیمه‌شدگان خودداری می‌کنند.