شیرخشک با سهمیهبندی توزیع میشود. از داروخانهها خواستهایم تا زمانی که کمبودها برطرف نشده است با در نظر گرفتن موجودی، اقدام به توزیع شیرخشک کنند.دکتر رهبر مژدهیآذر با تأکید بر اینکه لازم است همکاران برای شکستن تحریمها در حوزههای تولید و توزیع، مراقب افراد سودجو نیز باشند، گفته بود: اکنون مشکلاتی که در دوران جنگ داشتیم، دوباره در حال خودنمایی هستند.
به منظور پی بردن به دلایل کمبود شیرخشک در ایران و تمهیدات اندیشیده شده برای رفع این مشکل با دکتر سیدجمال سعید واقفی عضو هیأت مدیره انجمن علمی داروسازان ایران گفتوگویی انجام دادهایم که ماحصل آن در پی میآید. دکتر واقفی به حل مسئله کمبود شیرخشک در کشور در آیندهای نزدیک اشاره کرد و گفت:
مسئولان در دولت و سازمان غذا و دارو پیگیر مسئله کمبود شیرخشک هستند چراکه نوزادان غیر از شیر مادر و شیرخشک چیز دیگری نمیتوانند بخورند. تصور میکنم تا اواخر همین هفته یا سه تا چهار روز آینده شیرخشکهای جدیدی وارد کشور شده و این مشکل رفع شود. وی درباره دلایل کمبود شیرخشک در کشور نیز گفت: معضل کمبود شیر بیشتر به مشکلات ارزی برمیگردد. البته تأمین نشدن این کالا از سوی کشورهای اروپایی نیز از دلایل دیگر بروز این مشکل است.
در واقع کمبود شیرخشک دلیل داخلی ندارد و بهدلیل اشتباه آندسته از کشورهایی است که علیه ایران بهناحق تحریمهای اقتصادی اعمال کردهاند؛ این کشورها حتی نخواستهاند واردات غذا و دارو را مستثنا کنند، در حالی که در کنوانسیونهای بینالمللی واردات دارو و غذا از تحریمهای بینالمللی مستثنا شده است. بنابراین تحریمها علیه هیچ کشوری نباید به هیچ وجه مشمول مواد غذایی و دارویی شود.
در واقع کشورهایی که به ناحق ایران را تحریم کردهاند به این مسئله فکر نمیکنند که جلوگیری از واردات دارو چه زیانی را متوجه مردم نیازمند به دارو میکند. در این میان تعداد زیادی از نوزادان مصرفکننده شیرخشک نیز آسیب میبینند. دکتر واقفی افزود: اکنون مشکلاتی که در مبادلات ارزی با کشورهای اروپایی برای واردات دارو داشتیم با پیگیریهای مقامات مسئول تا حد زیادی برطرف شده و در داخل نیز بانک مرکزی و هم وزارت بهداشت و درمان بهطور کامل برای تأمین ارز مورد نیاز بهمنظور واردات دارو همراهی کردهاند. البته در حوزه دارو و شیرخشک هنوز آن کمبودی که باعث نگرانی در عموم افراد جامعه شود پیش نیامده است.
این کارشناس در توضیح دلیل اینکه چرا شیرخشک در داخل کشور تولید نمیشود، گفت: ما از نظر لبنیات، کشور بسیار غنیای نیستیم. ریشه لبنیات هم به شیر تازه گاو بازمیگردد. البته ما در کشور دامداریهای بسیار بزرگی داریم و حتی از گاوهای شیرده بزرگ بهره میبریم اما بخش عمدهای از کشور ما نسبت به جمعیت، دارای اقلیم کویری است.
در شورهزار و کویر نیز نمیتوان مراتعی ایجاد کرد که گاوها و گوسفندان از آن استفاده کنند. ما دارای تکنولوژی و علم تولید شیرخشک هستیم اما بهدلیل کمبود مراتع قادر نیستیم به میزان نیازی که در کشور وجود دارد شیرخشک تولید کنیم. در واقع ماده اولیه تولید این محصول را که طبیعت در اختیار ما گذاشته است کم داریم، حتی برای مصرف شیر روزانه افراد هم بهطور کامل از شیر تازه استفاده نمیکنیم؛ بنابراین بهطور گسترده شیرخشک فله به کشور وارد میکنیم و این به آن معناست که ما به اندازه کافی مرتع و دامداری نداریم.
بهعنوان مثال ایرلند از این نظر با کشور ما تفاوت بسیار زیادی دارد. من در این کشور به چند دامداری بنابر ضرورت کاری رجوع کردم. گاوهای موجود در این دامداریها همه بسیار بزرگ و شیرده بودند چرا که ایرلند بسیار سرسبز است و مراتع زیادی در این کشور به دامداری اختصاص دارد. با وجود اینکه ما از نظر مرتع کشور فقیری هستیم از حدود 20سال پیش فعالیتهایی را به منظور تولید شیرخشک آغاز کردهایم اما مشکلی که در این میان وجود دارد این است که به منظور تولید شیرخشک به شیر نیاز داریم و بهدلیل کمبود در زمینه لبنیات باید از خارج شیر وارد کنیم. در واقع علاوه بر هزینهبر بودن کار، باید به این مسئله توجه داشته باشیم که حمل شیر باید در ظرفهای بسیار ویژهای انجام بگیرد.
نمیتوان شیر را در تانکرهای غیراستیل حمل کرد زیرا درصورتی که این ماده لبنی در تانکرهای معمولی حمل شود بلافاصله فاسد میشود. از همین رو باید کارشناسان بررسی کنند که آیا تولید شیر در داخل کشور با این شرایط میتواند توجیه اقتصادی داشته باشد یا خیر؟