باراک اوباما با دو تغییری که در کابینه خود انجام داده، ذهن تحلیلگران سیاسی را به این سمت معطوف کرده است که می‌خواهد روابط ایران و آمریکا را وارد فاز جدیدی کند.

وزیران دفاع دولت ریگان

درگیر در ماجرای مک‌فارلین
در ماجرای مک‌فارلین که در رسانه‌های آمریکا به ایران‌گیت مشهور شده است کاسپر وینبرگر وزیر دفاع دولت اول رونالد ریگان از مخالفان جدی معامله سلاح با ایران بود. اخیرا رویترز در گزارشی درباره چاک هگل و انتقاداتی که نسبت به روحیات ضدصهیونیستی او وارد است با اشاره به اینکه کاسپر وینبرگر وزیر دفاع دوران ریگان خیلی کمتر از هگل به اسرائیل علاقه‌مند بود؛ نوشت: در ایالات متحده سیاست‌ها توسط رئیس‌جمهور تعیین می‌شود، نه اعضای کابینه. وینبرگر خود در گیر و دار انتقاداتی که جمهوریخواهان از هگل می‌کنند، بیش از آنکه از او انتقاد کند انتقادات خود را متوجه رژیم صهیونیستی کرده است.

بازیگر جنگ نفتکش‌ها
گاهی از جنگ نفتکش‌ها، به‌عنوان جنگ مستقیم ایران و آمریکا در خلیج‌فارس یاد می‌شود. در مقطعی که جنگ نفتکش‌ها در خلیج‌فارس در جریان بود فرانک کارلوچی وزیر دفاع دولت دوم ریگان سرکار بود. کارلوچی در آن زمان و بعد از پذیرش قطعنامه حاضر به پایان دادن به حضور نظامی آمریکا در خلیج‌فارس نبود و گفته بود که حضور نظامی آمریکا در خلیج‌فارس، تنها وقتی کاهش خواهد یافت که آتش‌بس به خصومت‌ها پایان دهد و معین شود که خلیج‌فارس برای کشتیرانی امن است.

وزیران خارجه دولت ریگان

درگیر در ماجرای واترگیت
اگر وینبرگر وزیر دفاع دولت ریگان، از شخصیت‌های درگیر در ماجرای ایران‌گیت بود، در مقابل الکساندر هیگ وزیر امور خارجه دولت اول ریگان ماجرای واترگیت را دیده بود. او در آن مقطع در جریان رسوایی واترگیت در اوایل دهه 1970مشاور ریچارد نیکسون رئیس‌جمهور وقت آمریکا بود. هیگ یک‌سال بیشتر در وزارت خارجه دولت ریگان خدمت نکرد و دوران خدمت او به ماجرای تسخیر لانه جاسوسی در ایران و گروگان‌های آمریکایی گره خورده بود. هیگ دو سال پیش در بیمارستانی در شهر بالتیمور و در سن 85سالگی درگذشت.

عامل مک‌فارلین
از جورج شولتز وزیر خارجه دوم ریگان نیز به‌عنوان یکی از عوامل ماجرای مک‌فارلین یا همان ایران‌گیت یاد می‌شود. او یک سال پس از الکساندر هیگ (وزیر خارجه دولت ریگان) و در سال 2011فوت کرد. شولتز برخلاف مواضعش در دولت ریگان درباره ایران، در سال 89در گفت‌وگویی با سی‌ان‌ان اظهار داشته بود که من به‌طور قطع مایل ‌بودم که با ایران گفت‌وگو کنم. او البته برای گفت‌وگویش شرط گذاشته و گفته بود اما باید چنین گفت‌وگویی را بیشتر براساس دستور کار خودم و نه براساس دستور کار آنها، انجام می‌دادم. او در ماجرای مک‌فارلین از مقاماتی بود که توبیخ شد.

وزیر دفاع جورج بوش( پدر)

جنگ طلبی در خدمت ایران
دیک چنی در دوران بوش پدر وزیر دفاع بود و در دوران بوش پسر، معاون رئیس‌جمهور. او از جنگ‌طلب‌ترین وزیران دفاع دولت آمریکاست. برخی او را به‌دلیل نفوذش بر جورج‌بوش پسر همه‌کاره کاخ سفید می‌نامیدند.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز درباره سیاست‌های جنگ‌طلبانه دیک‌چنی و نفوذ بر جورج‌بوش برای لشکرکشی به خاورمیانه می‌نویسد: دیک‌چنی بیشتر در خدمت ایران بوده تا آمریکا چون نخستین مداخله نظامی عمده دولت بوش سرنگونی نظام طالبان و به‌عبارتی بزرگ‌ترین دشمن شرقی تهران بود و پس از آن نیز واشنگتن بزرگ‌ترین دشمن غربی ایران یعنی صدام را سرنگون کرد. چنی البته اصرار زیادی برای آنچه خود «ضربه زدن به ایران» از طریق نظام می‌دانست هم داشت که درباره ایران نتوانست بوش و پنتاگون را قانع کند. دیک‌چنی همچنین درباره گسترش تروریسم در جهان و زمان خروج نیروهای آمریکایی از عراق هشدار داد و گفت که این کار باعث خواهد شد تا نتوانیم ایران را از رویاهای بلندپروازانه‌اش دور نگه داریم.

وزیرخارجه دولت جورج بوش (پدر)

اجازه تماس
جیمز بیکر وزیر خارجه دولت بوش پدر بود. او شهریورماه سال 85در آستانه سفر رئیس‌جمهور به نیویورک ادعا کرد که در روزهای آینده با یکی از مقامات ایران دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد؛ ادعایی که تأیید نشد و مشخص هم نشد این دیدار انجام شده است یا خیر.

بعدها گفته شد که بوش پدر، به جیمز بیکر اجازه داده بود که با مقامات ایران تماس بگیرد،هرچند او موفق به این کار نشد. جیمز بیکر اخیرا درباره تهدیدهای رژیم صهیونیستی علیه ایران گفته که اسرائیل توان حمله به ایران را ندارد. او گفته است همه در واشنگتن می‌دانند برنامه هسته‌ای ایران متوقف شدنی نیست.

البته بیکر درباره حمله نظامی به ایران نیز گفته بود که برنامه هسته‌ای ایران با حمله نظامی متوقف نخواهد شد و تبعاتی که این حمله ممکن است به وجود آورد وصف‌ناشدنی است. بیکر که در زمان حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای عراق رئیس کارمندان کاخ سفید بود ادامه داد: عملیات‌های امنیتی که در فضای الکترونیکی علیه ایران انجام دادیم به نظر شیوه مناسبی است که از سوی مئیر داگان رئیس سابق موساد تایید شد.

وزیر خارجه سابق آمریکا با اظهار ناامیدی از عملکرد بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در برابر مذاکرات صلح با فلسطینیان نسبت به رد تماس با حماس از سوی دولت‌های بوش و اوباما نیز ابراز نارضایتی کرد.

وزیران دفاع دولت کلینتون

دیدار مبهم
در سال‌87 واشنگتن‌پست گزارشی درباره دیدار یک مقام بلندپایه آمریکایی با یکی از مشاوران ارشد ایرانی منتشر کرد. آن مقام بلندپایه آمریکایی کسی نبود جز ویلیام‌پری که در دولت اول بیل کلینتون وزیر دفاع بود. گفته می‌شد پری با مجتبی ثمره هاشمی دیدار کرده است؛ ادعایی که تأیید نشد. در آن مقطع غلامحسین محسنی اژه‌ای وزیر اطلاعات وقت ایران درباره این شایعه گفته بود که معنای مذاکره کاملا مشخص و جدای از طرح برخی مباحث است. لذا تاکنون مذاکره‌ای با آمریکا رخ نداده است چرا که آمریکا باید رویه زورگویانه و ظالمانه خود را در جهان تغییر دهد.

پرده‌برداری از پروژه ایران‌هراسی
ویلیام کوهن وزیر دفاع دوم دولت کلینتون در مواضعش رویکرد نسبتا تندی به ایران داشت. او چندی پیش در مصاحبه با روزنامه واشنگتن‌تایمز همان رویکردها را عرضه کرده و گفته بود: ترس از نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه جایگزین هراس از اسرائیل در میان کشورهای این منطقه شده است. کوهن که بارها به خاورمیانه سفرکرده است گفته بود زمانی که من وزیر دفاع آمریکا بودم در سفر به خاورمیانه متوجه شدم که کشورهای این منطقه از اسرائیل و اقدامات آن در هراس هستند اما در سفرهای اخیر خود به این منطقه، متوجه شدم که این کشورها هم‌اکنون از گسترش نفوذ ایران در خاورمیانه در هراس هستند.

وزیران خارجه دولت کلینتون

رایزنی با ایران در ماجرای تسخیر سفارت
وارن کریستوفر وزیر خارجه دولت اول کلینتون بود اما اوج ارتباط او با ایران به دولت ریگان برمی‌گشت. کریستوفر را به‌عنوان یکی از کسانی می‌شناسند که با رایزنی با ایرانیان موجب آزادی ۵۲ گروگان به اسارت گرفته شده در ماجرای گروگانگیری سفارت آمریکا در تهران شد. تلاش‌های او برای آزادی این گروگان‌ها باعث شد که مدال افتخار ریاست‌جمهوری، مهم‌ترین جایزه غیرنظامی‌در آمریکا، به او اهدا شود. او می‌گوید:«گوش‌کردن دقیق، سلاح مخفی من است. چند وقت پیش فهمیدم که توانایی من در گوش دادن بیشتر است تا در حرف زدن.» کریستوفر مارس سال 2011درگذشت.

زنی با سنجاق‌های دیپلماتیک
مادلین آلبرایت اولین زنی بود که در آمریکا پست وزارت خارجه گرفت. او در دولت دوم کلینتون وزیر خارجه بود. آلبرایت در دیدارهای دیپلماتیکش از سنجاق سینه‌های مختلفی استفاده می‌کرد که به گفته خودش حامل پیام‌هایی برای طرف مقابل بود. وقتی از او پرسیده بودند اگر با محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران دیدار کنید کدام سنجاق سینه را نصب خواهی کرد، گفت: سنجاقی نصب خواهم کرد که همسر وزیر دفاع اسبق آمریکا ویلیام کوهن طراح آن بود؛ سنجاقی به شکل کبوتر و کرکس که نشان‌دهنده روابط بین آمریکا و ایران یعنی هویچ و چماق است.

وزیران دفاع دولت بوش پسر

یک جنگ‌طلب تمام‌عیار
دونالد رامسفلد وزیر دفاع دولت اول جورج‌بوش که در زمان وزارت او آمریکا به عراق لشکرکشی کرد، او دو بار وزیر دفاع آمریکا شده است و از جنجالی‌ترین چهره‌های دولت جنگ‌طلب بوش محسوب می‌شد. رامسفلد در کتاب دانسته‌ها و نادانسته‌ها معتقد است که وقتی زیاد مورد انتقاد قرار نمی‌گیری، یعنی که کار چندانی انجام نمی‌دهی. رامسفلد ایران را بزرگ‌ترین دغدغه آمریکا در منطقه خاورمیانه می‌داند و گفته است ایران و سوریه مقدم‌تر از هرجای دیگری هستند. اوباما باید راه را برای ایجاد جامعه مطابق دمکراسی غربی در این دو کشور به‌ویژه ایران باز کند.

سناتوری شبیه هگل
در روزهایی که دیک چنی معاون جورج بوش بر عرشه یک ناو هواپیمابر ایستاده و گفته بود ایالات متحده همراه با متحدینش از دستیابی ایران به سلاح اتمی و تسلط بر منطقه جلوگیری خواهد کرد تا اینگونه پیام نظامی به منطقه صادر کند، رابرت‌گیتس وزیر دفاع دولت بوش سرسختانه در برابر تمایل دیرپای چنی برای حمله نظامی به ایران مقاومت نشان می‌داد. رابرت گیتس در خدمت هشت‌رئیس‌جمهور آمریکا بوده و پس از بوش تا سال‌2011 در دولت اوباما هم وزیر دفاع بود و سپس جای خود را به لئون‌پانه‌تا داد.

وزیران خارجه دولت بوش (پسر)

کالین پاول
درست است که کالین پاول در دولت بوش وزیر خارجه بود اما او بارها انتقاد خود را نسبت به رویکرد دولت آمریکا در عراق اعلام کرده بود. وزیر خارجه سیاهپوست دولت بوش پسر، در زمان ریاست‌جمهوری بوش پدر رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا بود و صراحتا در جایی گفته است که در طبس شکست سختی خوردیم. او درباره تحریم‌هایی که علیه ایران اعمال می‌شود نیز گفته است که «ایران برای رویارویی با تحریم‌های احتمالی شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره برنامه‌های هسته‌ای‌اش آمادگی لازم را دارد».

شاگردی شبیه آلبرایت
رایس نخستین زن سیاهپوست، دومین سیاهپوست پس از کولین پاول و دومین زن پس از مادلین آلبرایت است که در سمت وزیر خارجه دولت آمریکا فعالیت می‌کرد. با همه سخنان جنجالی که وی درباره ایران داشت، مخالف گنجاندن نام ایران در محور شرارت توسط جورج بوش بود. باب وود وارد، یکی از دو خبرنگاری که ماجرای واترگیت را کشف کردند در کتاب خود درباره واژه محور شرارت نوشت که کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا در ابتدا با گنجاندن نام ایران در محور شرارت موافق نبود و از آن می‌ترسید که با گنجاندن نام ایران در محور شرارت از رئیس‌جمهور آمریکا انتقاد شود که درک نمی‌کند ایران با عراق تفاوت دارد.

وزیران دفاع دولت اوباما

کسی شبیه رامسفلد
رابرت گیتس به دولت اوباما هم راه یافت. اما در سال پایانی دولت اول اوباما، جای خود را به لئون پانه‌تا داد. لئون پانه‌تا یک‌سال بیشتر در دولت اوباما وزیر دفاع نبود. دوران وزارت او به روزهایی برخورده بود که بحث بستن تنگه هرمز توسط ایران مطرح بود. پانه‌تا رویکرد تندی نسبت به ایران داشت و شاید همین رویکرد تندش باعث شد که اوباما در دولت جدیدش جایی برای او تعریف نکند. او خرداد‌ماه امسال در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی ‌ای‌بی‌سی ادعا کرده بود که چنانچه مذاکرات اتمی با ایران به نتیجه نرسد، ایالات متحده طرح‌هایی را برای حمله احتمالی نظامی به ایران آماده کرده است.

اسب تروا
چاک‌هَگِل سناتور سابق نبراسکا، یک کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و یک سیاستمدار جمهوریخواه کهنه‌کار است. با وجود نسبتش با جمهوریخواهان، از او به‌عنوان«جمهوریخواه ضد‌جمهوریخواه» یاد می‌شود. هفته‌نامه نشنال‌ریویو، هگل را اسب تروا در کمپ جمهوریخواهان نامیده است. هگل مخالف جنگ عراق است و دیک‌چنی وزیر را به‌خاطر اظهاراتش در مورد موفقیت آمریکا در جنگ عراق به باد انتقاد گرفت. او برخلاف سیاستمداران هم‌حزبی‌اش در سال2007 به طرح اعلام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به‌عنوان یک گروه تروریستی رأی منفی داد و خواستار گفت‌وگوهای مسالمت‌آمیز به جای اقدامات تحریک‌آمیز برای حل مسائل میان ایران و آمریکا شد.

وزیران خارجه دولت اوباما

مجری سفارت مجازی
در دوران وزارت بانوی اول سابق آمریکا، سفارت مجازی این کشور برای ایرانیان راه‌اندازی شد. هیلاری کلینتون وزیر خارجه دولت اوباما اگر خود می‌خواست می‌توانست در دولت دوم اوباما هم باقی بماند اما او بیماری‌اش را بهانه کرد و از این سمت کناره گرفت. بعضا صحبت‌های تندی از او علیه ایران شنیده می‌شد اما بارها از تغییر رویکرد دولت اوباما و امکان گفت‌وگو با ایران هم صحبت‌هایی به میان آورد. هر چند تمامی اینها در حد صحبت ماند و در عمل شاهد افزایش تحریم‌های یکجانبه‌ای از سوی دولت اوباما علیه ایران بودیم.

اگر کری رئیس‌جمهور می‌شد
«ایران کشوری با تاریخ عظیم و ملت بزرگ، با فرهنگ و روشنفکر است که از میراث عظیمی برخوردار است؛ همچنین ایران کشوری با دستاوردهای خارق‌العاده است.» این بخشی از صحبت‌های جان‌کری وزیر جدید اوباماست. او این صحبت‌ها را زمانی که رئیس کمیسیون روابط خارجه مجلس سنای آمریکا بود به زبان آورده است. جان کری رقیب جورج بوش در انتخابات 2005هم بود. او پس از شکست از جورج بوش در انتخابات ریاست‌جمهوری گفته بود که اگر وی رئیس‌جمهور می‌شد، تلاش می‌کرد آشکارا و نیز پشت پرده، تماس‌هایی با ایران داشته باشد. وی در جریان دیداری با امیر قطر در فوریه ۲۰۱۰ مدعی شده بود، تلاش‌های آمریکا برای برقراری تماس پشت پرده با ایران، بی‌پاسخ مانده و تأکید کرده بود، باید راهی برای گفت‌و‌گو با ایران پیدا شود.

برچسب‌ها