کارشناسان و صاحبنظران که تاکنون طرحهای مطالعاتی متعددی در این زمینه انجام دادهاند، ریشههای این اقدام دولت را سیاسی و غیرکارشناسانه میدانند اما دولت بیتوجه به انتقادات، طرح خود را پیش میبرد.یکی از محورهای مورد ادعای دولت در ماههای اخیر موضوع «درآمدزایی شهر ری» بوده که طی آن معتقد است ری منطقهای پردرآمد بوده که شهرداری درآمدهای آن را در «بالای شهر» خرج میکند و دولت قصد دارد با جدا کردن تکه جنوبی تهران، مردم این منطقه را از وضعیت موجود «رهایی» بخشد. این ادعا درحالی انگیزه اصلی دولت در جدایی ری از تهران عنوان شده که عملکرد شفاف مالی شهرداری بهوضوح، نخنما بودن آن را مشخص میکند.
شهرداری تهران در هفت سال اخیر، میلیاردها تومان بیشتر از آنچه در این منطقه درآمد داشته، برای رفاه مردم هزینه کرده و این عملکرد در سالهای اخیر با هدف کاهش فاصله شمال و جنوب شهر صورت گرفته است. همچنین اجرای بسیاری از پروژهها از جمله بزرگراه امامعلی که تا جنوبیترین نقطه پایتخت رفته، یا مترو که بعد از ری تا کهریزک، باقرشهر و حرم امام خمینی(ره) ادامه دارد، باعث شده اهالی جنوب شهر طعم عدالت را بچشند.
اسناد منتشره شهرداری تهران نشان میدهد میانگین درآمد منطقه20 در فاصله سالهای 1380 تا 1391، 35میلیارد تومان و میانگین هزینهکرد 250 میلیارد تومان بوده است. تمرکز بر دخلوخرجهای این منطقه تهران نشان از هزینه سه برابری این منطقه نسبت به درآمدش دارد.
به گزارش همشهری، در سال 88 درآمد شهرری 53 میلیارد تومان و هزینهکرد مستقیم آن 150 میلیارد تومان بوده که با احتساب سرمایهگذاریهای متمرکز، 221.42 میلیارد تومان در این منطقه هزینه شدهاست. در سال 89 درآمد شهرری 98 میلیارد تومان و هزینهکرد مستقیم آن 175 میلیارد تومان بوده که با سرمایهگذاریهای انجام شده، این رقم به 356.27 میلیارد تومان رسیدهاست. در سال 90 درآمد شهرری 123 میلیارد تومان بوده و هزینهکرد مستقیم آن به 205 میلیارد تومان رسیده که با محاسبه سرمایهگذاریها به 334.66 میلیارد تومان افزایش یافتهاست.
بدین ترتیب اگرچه شهر ری در سه سال گذشته تنها 274 میلیارد تومان درآمد نقدی و غیر نقدی داشته، اما شهرداری تهران رقم معتنابه 912.35 میلیارد تومان را در این منطقه هزینه کرده است. این رقم در پروژههای هزینهای، عمرانی و سرمایهای صرف شده و تلاش مدیریت شهری برای ارتقای سطح سرانههای مختلف را برای مردم به همراه داشته است. درآمد شهر ری در سال گذشته در بخش نقدی57.2 میلیارد تومان و در بخش غیر نقدی65.8 میلیارد تومان بوده، در حالی که بودجه در نظر گرفته شده شهرداری برای این منطقه دوبرابر این رقم بوده است.
همچنین در بحث شفافیت مالی شهرداری تهران تاکنون چهار تیم بازرسی از سازمان بازرسی، دیوان محاسبات، سازمان حسابرسی و حسابرسان شورای شهر تهران، صورتهای مالی شهرداری را حسابرسی کردهاند تا عملکرد واضح شهرداری در این تکه از شهر را زیر ذره بین سلامت قرار دهند.
درآمد ری ناپایدار است
علیرضا دبیر عضو هیأت رئیسه شورای شهر تهران در خصوص رویه دولت در جدایی ری از تهران میگوید: دولت، مدعی درآمدهایی بیش از هزینههای ری است، اما حقیقت این است که ری درآمد آنچنانی ندارد. واقعا جای سؤال است که دوستان برچه اساسی میگویند ری درآمد دارد؟ ری همانند هر منطقه دیگری دارای درآمدهای پایدار و ناپایدار است اما آیا این درآمدهای پایدار کفاف هزینههای ری را میدهد یا نه؟
ری درآمد ناپایدار دارد، زمینهای زراعتی و کشاورزی ری قابل فروختن و تغییر کاربری است اما تا چند سال میتوان به این درآمدهای ناپایدار تکیه کرد و با استناد به آن ری را از تهران جدا کرد؟ شاید برای چند سال اول اقداماتی برای ری انجام شود اما بیشک این اقدامات دوام چندانی نخواهند داشت چراکه تغییر کاربریهای ری آینده خوشی را برای ساکنانش ترسیم نخواهد کرد.