به گزارش مهر، دریاچه حوض‌سلطان در گذشته و در تمام فصول سال دارای آب بوده است اما اکنون به‌دلیل برخی بی‌توجهی‌ها، تنها در زمستان و اوایل بهار، آن هم به میزان اندک در آن آب دیده می‌شود.خشک‌شدن دریاچه‌ها و عدم‌تأمین حقابه‌های آنها، موجب ایجاد ریزگردها و ذرات معلق در هوا و درنتیجه آلودگی هوا می‌شود.
آلودگی هوا در داخل شهر نیز به عهده خودروها و به‌ویژه خودروهای فرسوده گذاشته شد؛ خودروهایی که با معاینه فنی و استفاده از سوخت استاندارد، بیگانه بوده و 70درصد ایجاد آلودگی داخل شهر مربوط به آنهاست. تشکیل کمیته زیست محیط شهری و برگزاری جلسات مختلف با حضور ارگان‌هایی که توان مقابله با ریزگردها و آلودگی هوا را دارند، نوید تازه‌ای برای برطرف ساختن مشکل ریزگردهاست. مدیران دستگاه‌های مختلف و عضو کمیته زیست محیط شهری، از اقدامات صورت گرفته در مورد غربال ریزگردها و ذرات نمکی از هوای شهر می‌گویند.
آمایش سرزمین از تخریب زیست بوم‌ها می‌کاهد
محمودعلی رکنی، مدیرکل محیط‌زیست استان قم، تخریب و آلودگی محیط‌زیست را محصول مدیریت غیراصولی می‌داند و معتقد است که اگر مدیریت اصولی و استفاده از محیط‌زیست به‌صورت منطقی باشد مانع از تخریب خواهد شد. به گفته او طرح آمایش سرزمین به لزوم جانمایی مناسب برای واحدهای صنعتی در راستای جلوگیری از تخریب زیستگاه‌ها می‌پردازد. بنابراین برای تحقق این امر بحث آمایش سرزمین اهمیت بسیاری دارد زیرا در آمایش سرزمین کاربری‌ها با شرایط سازگار هستند و این امر موجب می‌شود که زیست بوم‌ها تخریب نشوند. آمایش سرزمین نشان می‌دهد که چه کاربری‌ای در آن محیط منطقی است زیرا چنانچه از یک زمین بیش از حد ظرفیت استفاده شود تخریب می‌شود.اما تخریب، محصول استفاده غیرمنطقی و مدیریت غیراصولی است.
رکنی می‌گوید: کاشت 124هزار اصله نهال و توسعه پوشش گیاهی به‌صورت ایجاد پارک‌های محله‌ای و حاشیه پیرامون شهر و ساماندهی واحدهای صنعتی در شهرک‌های صنعتی از اقداماتی است که می‌تواند در تعدیل درجه حرارت هوای شهر نقش بسزایی ایفا کند.
مبادی ورودی شهر از مسیرهای مختلف، مملو از سنگبری‌ها و کوره‌های زغال و... است که باید برنامه‌هدایت این واحدها به شهرک‌های صنعتی با جدیت دنبال شود.مدیریت شهری هم برای کاهش آلودگی هوا طرح‌هایی دارد که هرچند هزینه کلان بر دوش این نهاد عمومی و مردمی می‌گذارد اما برای اجراشدن این طرح‌ها نیازمند مشارکت و همیاری شهروندان است.
اسقاط 900دستگاه خودروی فرسوده
سیف‌الدین موسوی، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم در این زمینه می‌گوید: در 9ماه گذشته، 900دستگاه خودروی فرسوده و از رده خارج، اسقاط شد و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال 1000خودرو دیگر که سوخت ناقص داشته و درصد آلایندگی بیشتری نسبت به‌خودروهای دیگر دارند، از رده خارج شوند. در پنج سال گذشته، مرکز اسقاط خودروهای فرسوده سالانه دوهزار دستگاه از رده خارج کرده است و این مرکز تلاش دارد در شش‌ماه دوم امسال، بحث اسقاط خودروهای سنگین را پیگیری کند. به اعتقاد موسوی، دفن زباله در خارج از شهر به‌صورت بهداشتی انجام می‌شود و بر آلودگی هوا تأثیری ندارد اما اگر زمان جمع‌آوری زباله به طول بینجامد و زباله‌ها مدت زمان زیادی در محیط شهری باقی بمانند در آلودگی هوای داخل شهر مؤثر خواهند بود اما فعالیت 168دستگاه خودروی شهرداری که به جمع‌آوری روزانه 700تن زباله مشغول هستند از ابتلا به این وضعیت می‌کاهند.
توزیع 100هزار نهال
حسین رضایی‌نسب، مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری قم نیز می‌گوید: در سال 91، توسعه 76هکتاری فضای سبز جنگلی پیگیری می‌شود که به‌صورت جنگل‌کاری پیرامون شهر ـ شامل بوستان‌های زائر، کوثر، خضرا و... - و قطعات 29هکتاری پردیسان همچنین سایر معابری که در شهر پردیسان پیش‌بینی شده است، مورد توجه قرار دارد.در همین زمینه کاشت نهال در معابر و شوارع اصلی شهر نیز مورد توجه بوده و 50هزار اصله نهال در این زمینه کاشته خواهد شد. توزیع 100هزار اصله نهال در هفته منابع طبیعی به‌صورت رایگان بین شهروندان، از دیگر اقدامات این سازمان است.علاوه بر این، بهره‌برداری از استخر سه راهی خرمشهر با ظرفیت بالغ بر 330هزار مترمکعب آب به ایجاد مخزن ذخیره برای توسعه فضای سبز در بخش غربی قم بسیار کمک می‌کند. رضایی‌نسب سرانه کل فضای سبز را 57 /14مترمربع اعلام می‌کند و می‌گوید: سرانه فضای سبز شهری 99 /2مترمربع و سرانه فضای سبز جنگلی 59 /11مترمربع است.
طرح‌های پیشگیری از ریزگردها نیازمند اعتبار است
احمد عفتان، مدیرکل آبخیزداری و منابع طبیعی قم معتقد است که مطالعات بسیاری در چند سال گذشته آغاز شده تا منشأ گردوغبار در مساحت 51هزار هکتاری اطراف شهر مورد بررسی قرار گیرد. به گفته وی در این طرح کانون‌های منشأ داخلی استان اولویت‌بندی شده‌اند که بیشتر در مناطق شمالی، شرق و غرب شهر قم قرار دارند. این کانون‌ها مشخص شده‌اند تا اقدامات لازم برای مهار وضعیت‌های بحرانی مورد توجه قرار گیرد.در این کانون‌ها با توجه به گفته کارشناسان، بوته‌کاری گونه‌های خاص، خودداری از واگذاری معادن و... صورت می‌گیرد اما بیشتر فعالیت‌ها طی سه سال گذشته در مناطق غربی متمرکز شده است.
عفتان می‌گوید: سال گذشته از محل اعتبارات سفر مقام معظم رهبری به قم، عملیات بیابان‌زدایی 447هکتار و در طرح دیگر 205هکتار در غرب استان انجام شده است. دوهزار هکتار نیز در گذشته نهال‌کاری شده که مراقبت و نگهداری از آن مورد توجه است. این اقدامات با عنوان عملیات بیابان‌زدایی و کنترل ریزگردها صورت گرفته است. اما آنگونه که عفتان می‌گوید نهال‌کاری در مساحت 300هکتاری در منطقه غرب منتظر ابلاغ اعتبار است.
علاوه بر این، مطالعات شرق شهرستان قم نیز به مساحت 21هزار هکتار انجام شده و در دست بازنگری است که در این زمینه موضوع تأمین اعتبارات مطرح است. مدیرکل منابع طبیعی از ساخت پارک جنگلی ثامن‌الائمه واقع در شمال شرق قم خبر می‌دهد و می‌گوید: چهار هزار و 500هکتار فضای سبز جنگلی، تاغ زار و پارک‌های جنگلی در حاشیه شهر به‌صورت متراکم وجود دارد که با فضاهای سبز پراکنده 13هزار هکتار خواهد بود.