تاریخ انتشار: ۲ بهمن ۱۳۹۱ - ۰۹:۲۵

ساخت تونل توحید در تاریخ ۲۹خرداد ۱۳۸۶ توسط محمدباقر قالیباف آغاز شد و از آن زمان تنها 30‌ماه طول کشید تا در تاریخ 12بهمن 1388تونل توحید آماده بهره‌برداری شود؛ این درحالی است که افتتاح تونلی نه‌تنها با این حجم عملیات که از نظر هزینه صرف‌شده، سرعت پیشرفت کار، مسائل فنی، کیفیت طراحی و شرایط ایمنی در تاریخ فعالیت شهرداری‌های کل کشور بی‌سابقه و بی‌نظیر قلمداد شده است؛ حتی به‌گفته کارشناسان با ساخت تونل توحید همه رکوردهای پروژه‌های عمرانی در سطح کشور جابه‌جا شد.

کارشناسان در یکی از رکوردهای ثبت شده در ساخت تونل توحید به استفاده از دوهزار و 500مترمکعب بتن مسلح و نه بتن معمولی در یک روز اشاره می‌کنند، این در حالی است که در مقوله سدسازی حداکثر میزان بتن‌ریزی در طول روز هزارو500 تا هزارو600مترمکعب است.

از سوی دیگر با درنظر گرفتن اینکه طول تونل توحید سه برابر تونل رسالت است، از لحاظ سرعت و زمان اتمام طرح، طبق بررسی‌های انجام‌شده این تونل ۲۷ سال زودتر از تونل رسالت ساخته شد. در توضیح حجم عملیات انجام شده می‌توان از به‌کارگیری پنج‌هزارو200نفر کارگر فعال در ساخت تونل توحید اشاره کرد که اداره کردن این تعداد نیرو که معادل جمعیتی به اندازه یک شهرک بودند به علاوه فراهم ساختن محل اسکان و... مدیریتی اساسی می‌طلبید.

در توضیح بخشی از ویژگی‌های تونل توحید می‌توان به بهره‌گیری از ژنراتورهایی اشاره کرد که هنگام قطع سراسری شبکه برق تهران، به‌صورت خودکار فعال خواهند شد. همچنین تهویه این تونل به واسطه ۷۰ دستگاه جت‌فن و ۱۱ دستگاه اگزاست فن تأمین می‌شود. این تونل دارای سامانه هوشمند تنظیم نور بیرون و درون تونل است و برای ساخت آن 300میلیارد تومان هزینه شده است. همچنین به‌کارگیری بیش از سه‌هزار شمع و ۲۵هزار قطعه بتنی به همراه نصب سامانه هوشمند موجب شده تا این سازه در برابر زلزله‌های هفت و هشت ریشتری نیز مقاومت کند تا آنجا که حتی از این تونل می‌توان هنگام وقوع زلزله به‌عنوان پناهگاهی برای اسکان مردم استفاده کرد. همه این ویژگی‌ها و رکوردهای کم‌نظیر اما هیچ‌گاه باعث نشد تا منتقدان از بدگویی درباره تونل توحید دست بکشند تا جایی که محمدباقر قالیباف شهردار تهران با اعلام اینکه اگر در ساخت تونل توحید این همه توان فنی و مهندسی به‌کار گرفته نشده بود شاید تا این اندازه مورد انتقاد بی‌رحمانه از سوی شاکیان واقع نمی‌شد سعی کرد تلویحا نشان دهد که انتقادها از تونل توحید نه از جنبه فنی و کارشناسی که از سر حب و بغض‌های سیاسی است.دامنه انتقادها تا آنجا پیش رفت که حتی از سوی برخی رقبا گفته شد که تونل توحید به‌دلیل عدم‌رعایت نکات فنی قابل بهره‌برداری نیست و باید پر شود که قالیباف در پاسخ گفت: ما عرضه ساختن داریم نه خراب کردن.

آنچه مسلم است کارشناسان حوزه مدیریت شهری یکی از شاخصه‌های اندازه‌گیری آسایش شهروندان را میزان بهره‌گیری یک شهر از فضاهای زیرسطحی آن می‌دانند که این فضاها شامل تونل‌های حمل‌ونقلی نیز می‌شود. از نظر این کارشناسان به هر میزان که فضاهای زیرسطحی یک شهر به اندازه کافی و استاندارد باشد به‌همان میزان زندگی روی سطح شهر به آسانی صورت خواهد پذیرفت.

تونل رسالت

کار ساخت تونل رسالت آنقدر به درازا کشید که چهار شهردار آمدند و رفتند اما این تونل آماده بهره‌برداری نشد. این تونل 950متری که از میدان آفریقا شروع و به بزرگراه کردستان ختم می‌شود 11سال طول کشید تا افتتاح شود.تونل رسالت شامل دوقسمت است؛ قسمت اول دارای دو تونل است که طول آن تقریبا ۸۲۲ متر و از میدان آفریقا تا دره نظامی‌گنجوی است و قسمت دوم دارای دو تونل به هم چسبیده که طول آن تقریبا ۱۶۰متر است و از دره نظامی‌گنجوی تا بعد از خیابان اسدآبادی امتداد می‌یابد.

در این تونل از سیستم‌های هوشمند استفاده شده به‌نحوی که سیستم نورپردازی و روشنایی در طول تونل با توجه به شرایط محیطی بیرون و درون تونل و متناسب با وضعیت دید راننده تنظیم می‌شود. همچنین این سیستم درصورت افزایش غلظت آلاینده‌ها بر اثر افزایش بار ترافیکی درون تونل از ورود خودروها به داخل آن ممانعت به عمل می‌آورد.زمان شروع به ساخت این تونل اول اردیبهشت سال 1376بود و زمان پایان ساخت آن 24تیر‌ماه سال 1385. ساخت این پروژه با 76‌ماه تأخیر مواجه بود و هزینه نهایی آن حدود ۶۰۰ میلیاردتومان برآورد شده است.

اجرای تونل رسالت مهم‌ترین و پرهزینه‌ترین بخش بزرگراه رسالت به‌شمار می‌رود؛ بزرگراهی که یکی از طولانی‌ترین مسیرهای شرقی-غربی تهران به‌شمار می‌رود. با اجرای پروژه تونل رسالت و اتصال بخش‌های غربی و شرقی بزرگراه رسالت، بار ترافیکی بزرگراه شهید همت کاهش یافته و تسهیلات حرکتی مناسب‌تری برای بخش میانی تهران ایجاد شده است.