این از سفر به فضا، چه رسد به زندگی در فضا. راستی آدم در حالتی که جاذبه نیست چهطور زندگی میکند؟ چهطور به کارهایش میرسد؟ اصلاً کجا زندگی میکند؟ حالا که کشور ما هم دارد وارد این عرصه میشود و فرستادن فضانورد به فضا را در برنامههایش گنجانده است، بد نیست کمی بیشتر با این موضوع آشنا شویم.
ایستگاه فضایی بینالمللی (International Space Station) یک ماهوارهی قابل سکونت است که در یکی از مدارهای زمین در حال چرخش است. این ایستگاه از چندین بخش تشکیل شده که در سالهای مختلف به فضا پرتاب شده و در آنجا به همدیگر مونتاژ شدهاند. اولین بخش آن به نام «زاریا» در سال 1998 میلادی یعنی 15 سال پیش در مدار قرار گرفت و بعد از آن به مرور تکمیل شد. از جمله بخشهای معروف آن میتوان به میر، کلمبوس، کیبو، هارمونی و سایوز اشاره کرد. ساخت این ایستگاه که به اختصار به آن آی.اس.اس (ISS) میگویند، با مشارکت چندین کشور دنیا به انجام رسیده است. این ماهوارهی غولپیکر، در ارتفاع 330 تا 410 کیلومتری زمین قرار دارد و از زمین به شکل یک ستارهی در حال حرکت دیده میشود.
در آی.اس.اس آزمایشگاههای مجهزی برای تحقیقات زیستشناسی، انسان شناسی زیستی، فیزیک، ستاره شناسی، هواشناسی و... وجود دارد. این آزمایشها را فضانوردان ساکن و مهمان در ایستگاه انجام میدهند. مثلاً از قسمت «کوپولا» بهعنوان برج مراقبت و نظارت ایستگاه استفاده میشود. پنجرههای بزرگ این بخش به فضانوردان اجازه میدهند تا فضای بیرون و زمین را بینند و از عملکرد بازوهای روباتی و پیادهرویهای فضایی آگاه شوند. پنجرههای کوپولا درپوشهای محکمی دارند که از فضانوردان در برابر برخورد احتمالی خردهشهابسنگها محافظت میکند و یا از بخش دیگری به نام «سایوز» بهعنوان قایق نجات استفاده میشود تا در صورت بروز هرگونه مشکل، فضانوردان را به زمین منتقل کند.
اما انرژی لازم برای کار این ایستگاه از کجا تأمین میشود؟ انرژی خورشیدی بهترین و پاکترین سوختی است که میتواند در آن ارتفاع به کار آید. این انرژی به کمک سلولهای خورشیدی به برق تبدیل و نیروی مورد نیاز برای به راه افتادن تجهیزات ماهواره فراهم میشود.
فضانوردان در کاپولا در حال عکاسی، به نظر بد نمیگذرد؟
شاتل دیسکاوری در حال نزدیک شدن به ایستگاه
فضانوردی در حال تعمیر بخشی از ایستگاه، پیادهروی سختترین بخش این کار است
در حال ورزش تردمیل در فضا، فضانورد با کمربند به دستگاه وصل شده تا به حالت شناور در نیاید
کارهای زیاد در ایستگاه و کمک گرفتن از روبونات R2 که جزو ساکنان دائمی ایستگاه به شمار میآید