موزهی صلح جایی است که اعضای فعال آن بهخصوص راهنمایان موزه، از قربانیان جنگ و سلاحهای شیمیایی هستند.
جنگ اتفاق غمگینی است. مرگ، معلولیت، مشکلات روحی روانی، تخریب خانهها و مدرسهها و... از عوارض آن نیست. جنگ غمگینترین اتفاق دنیاست.
ما هم در شهرمان موزهی صلح داریم.موزهی صلح تهران در ساختمان اهدایی شهرداری تهران در پارک شهر قرار دارد. در این موزه اثرات جنگ، مشکلاتی را که مجروحان شیمیایی در جنگ ایران و عراق تجربه کردهاند و تجربههای تلخ انسانی را که در جنگهای جهانی اتفاق افتاده، به نمایش گذاشته شده است.
موزهی صلح چه میکند؟
کارگاههای متنوعی با موضوع صلح و محیط زیست برای کودکان و نوجوانان در اینجا برگزار میشود. روزانه تعدادی دانشآموز از این موزه دیدن میکنند و با مفهوم صلح آشنا میشوند.
شهریار خاطری، مدیر روابط عمومی و بینالملل موزهی صلح به خبرنگار دوچرخه میگوید: «ما دوست داریم در این موزه به مفهوم بزرگ صلح بپردازیم. دوست داریم که به دانشآموزان یادآور بشویم ما در جامعه نیاز به صلح داریم و خشونت در جامعه خودش نمادی از جنگ است.»
او میگوید:«در این موزه، تلاش شده تا بازدیدکنندگان با جنبش جهانی صلح به ویژه شخصیتها و سازمانهای مربوطه آشنا شوند. بخشی از موزه به برنامههای آموزشی اختصاص دارد که برگزاری کارگاههای آموزشی و کنفرانسهایی با موضوع فرهنگ، صلح، آشتی و حقوق بشر دوستانه بینالمللی، خلع سلاح و لزوم ریشهکن شدن سلاحهای کشتار جمعی از جهان و پیامدهای جنگ میپردازد.»
راهنماهای موزه خود قربانیان جنگ و مجروحان شیمیایی هستند و از اعضای انجمن حمایت از قربانیان سلاحهای شیمایی.
احمد زنگیآبادی(جانباز 70 درصدی شیمیایی) در سال 1363 در جزیرهی مجنون مجروح شده است. او میگوید:
«بارها و بارها عمل قرنیه چشم انجام داده و هم اکنون منتظر پیوند ریه است.»
زنگیآبادی که راهنمای موزه است به خبرنگار دوچرخه میگوید:« در دنیا 150 موزهی صلح وجود دارد که همگی پیامدهای ناگوار جنگ را یادآور میشوند.»
او میگوید:«در موزهی صلح با قابیل، اولین کسی که در جهان جنگ را شروع کرد و برادر خود را کشت آشنا میشویم، با ضحاک ماردوش هم و بعد به هیتلر و صدام و دیگر جنایتکاران جنگی میرسیم.»
اندیشهی تأسیس این موزه در سال 1384 شکل گرفت. محمدرضا تقیپور مقدم، مدیر موزه هم که خودش مجروح 70 درصد است تعریف میکند که چگونه آمریکا در جنگ ویتنام گرد سرخ شیمیایی را بر روی جنگلهای ویتنام ریخت، طوریکه هنوز در آن منطقه کودکان ناقصالخلقه به دنیا میآیند.
او دربارهی تاریخچهی استفاده از سلاحهای شیمیایی در جنگ جهانی اول و دوم میگوید و جانبازان شیمیایی را نشانمان میدهد و از سرگذشت آنها برایمان میگوید.
مدیر موزه دربارهی گاز خردل، گاز اعصاب و... اثرات مزمن این گازها که تا سالها در ایران باقی خواهد ماند، توضیح میدهد.
ژاپن و موضوع صلح
ژاپن کشوری است که بسیار بر روی این موضوع کار کرده است و با موزهی صلح تهران هم ارتباط خوبی دارد.
کونیکو یامامورا (بابایی)، مدیر هنری موزه، ژاپنی است و در کارگاههایی به کودکان و نوجوانان اریگامی یاد میدهد.
آنها در کارگاه با هنر اریگامی آشنا میشوندو با کمک خانم بابایی یاد میگیرند درناهای کاغذی درست کنند. داستان درناهای کاغذی را میدانید که بعد از حملههای اتمی به ژاپن دختر کوچکی به سرطان خون مبتلا میشود و مادرش به او میگوید:« اگر 1000 درنای کاغذی درست کنی خوب
میشوی ...»
و هر سال در ژاپن به یاد این دختر در مراسمی درناهای کاغذی درست میکنند.
در شهر هیروشیما رنجهای حاصل از کاربرد سلاح های اتمی علیه ژاپن به انگیزهای برای تلاش در مسیر صلح تبدیل شد که در موزهی صلح هیروشیما به خوبی نشان داده شده است. بنیانگذاران موزهی صلح تهران نیز از این تجربیات جهانی الهام گرفتند و به این فکر افتادند که رنجهای مشابهی را به نمایش بگذارد که استفادهی دشمن از سلاحهای شیمیایی بر ایران تحمیل کرده است.
وقتی از موزه بیرون میآیی غمگینی. غمگین از اینکه این بشر، چهقدر میتواند بیرحم باشد و چگونه بنیآدم میتوانند اعضای یکدیگر نباشند...
عکس: محمود اعتمادی