سازمان جهانی تجارت خود را برای رقابت میان نامزدهای سمت ریاست این سازمان آماده می کند؛ سازمانی که مقررات تجارت جهانی را سیاست گذاری میکند. این، رقابتی منحصر به فرد در فضای معمولا مبهم دیپلماسی بینالمللی محسوب میشود.
صد و پنجاه و هفت کشور عضو سازمان تجارت جهانی از روز سه شنبه رقابت میان نه نامزد را برای تصدی ریاست این سازمان آغاز خواهند کرد. وظیفه اصلی رئیس بعدی سازمان تجارت جهانی، احیای مذاکرات در خصوص تقویت تجارت بینالمللی خواهد بود. این مذاکرات مدتهای طولانی است که با بن بست رو به رو شده است.
با گذشت دو دوره چهارساله از ریاست پاسکال لامی- رئیس تجاری سابق اتحادیه اروپا- در سازمان تجارت جهانی، کشورهای نوظهور قصد دارند برای تصدی این پست که از یکم سپتامبر خالی خواهد بود نامزد معرفی کنند.
روبرتو آزودو که هم اکنون نماینده برزیل در سازمان تجارت جهانی است، در محافل دیپلماتیک از بخت بیشتری برای تصدی سمت ریاست این سازمان برخوردار است.
اما دیگر رقیب قدرتمند برای کسب این سمت، ماری پانگستو، وزیر بازرگانی سابق اندونزی است که کشورش است پایان امسال میزبان اجلاس بعدی سازمان تجارت جهانی خواهد بود. وی یکی از سه زنی است که نامزد ریاست سازمان تجارت جهانی شدهاند. این نخستین بار است که زنان نیز برای کسب این سمت نامزد شدهاند.
دیگر نامزدها عباتند از: هرمینیو بلانکو مندوزا از مکزیک، آنابل گونزالس از کاستاریکا، تائه هو بارک از کره جنوبی، تیم گروسر از نیوزیلند، احمد هنداوی از اردن، آلن کرماتن از غنا و امینه محمد از کنیا.
بر خلاف سازمانهای دیگر از جمله سازمانهای مختلف وابسته به سازمان ملل که روسای آنها بر اساس رای گیری انتخاب میشود، سازمان تجارت جهانی رئیس خود را بر اساس اجماع انتخاب میکند. بدین ترتیب مخالفت یک عضو میتواند مانع از انتخاب یک فرد به عنوان رئیس سازمان تجارت جهانی شود.
نامزدهای ریاست سازمان تجارت جهانی، ماه ژانویه خود را به شورای عمومی این سازمان معرفی کردند. نامزدها پیش از پاسخگویی به سوالات هئیت های سازمان تجارت جهانی به مدت ده دقیقه سوابق و فعالیت های خود را تشریح کردند.
شهید بشیر، نماینده پاکستان در سازمان تجارت جهانی و رئیس فعلی شورای عمومی این سازمان سه شنبه نشست های شورا را که یک هفته به طول خواهد انجامید، آغاز خواهد کرد. در این نشست ها، نمایندگان همه کشورهای عضو دیدگاههای خود را مطرح خواهند کرد.
رئیس شورای عمومی سازمان تجارت جهانی با جاناتان فیرید، همتای کانادایی خود که ریاست بخش حل اختلافات این سازمان را بر عهده دارد، و یواکیم ریتر سوئدی که رئیس بخش بررسی سیاست تجاری سازمان است، این نشست ها را برگزار خواهند کرد.
هدف از این نشست تعیین نامزدهایی است که از بیشترین حمایت برخوردارند تا تعداد نامزدها از نه نفر که از زمان تاسیس سازمان تجارت جهانی تاکنون بی سابقه است، کاهش یابد.
چهار نامزدی که از کمترین حمایت برخوردار خواهند بود، باید تا نهم آوریل از نامزدی کناره گیری کنند. پس از آن شورای عمومی سازمان تجارت جهانی بار دیگر برای ارزیابی میزان حمایت از نامزدهای باقی مانده و فراهم کردن زمینه برای کناره گیری سه نامزد دیگر تشکیل نشست خواهد داد.
رئیس شورای عمومی پیش بینی کرده است این روند تا سی و یکم مه پایان یابد.
سازمان تجارت جهانی که در سال هزار و نهصد و نود و پنج تاسیس شده است، قصد دارد برای افزایش رشد اقتصاد جهانی از طریق گشایش بازارها و برچیدن موانع تجاری از جمله یارانه ، مالیات بیش از حد و تنظیم مقررات، مذاکرات تجارت جهانی را پیش ببرد.
مذاکرات سازمان تجارت جهانی موسوم به مذاکرات دوحه سال دو هزار و یک با هدف نظارت بر تجارت جهانی برای پیشرفت کشورهای فقیرتر آغاز شد، اما به علت ایجاد موانع بویژه توسط چین، اتحادیه اروپا، هند و آمریکا با مشکل رو به رو شد.
این روند به قراردادهای منطقه ای و دوجانبه از جمله پیمان تجارت میان دو سوی اقیانوس اطلس که قرار است بین آمریکا و اتحادیه اروپا امضا شود یا پیمان « همکاری دو سوی اقیانوس آرام » که آمریکا، کانادا، شیلی، استرالیا، مالزی و سنگاپور سرگرم مذاکراه درباره آن هستند منجر شده است.
حامیان یک توافقنامه گسترده در سطح سازمان تجارت جهانی درباره اینکه توافقنامه های منطقه ای و دوجانبه ممکن است گاهی با مقررات تجاری متناقض باشد و در نتیجه به نفع تجارت جهانی نباشد، هشدار دادهاند.