در روزهایی که یک فیلم ترسناک که منتقدان، آن را کاری معمولی خواندهاند، با فروشی نه چندان جالب توجه در صدر جدول فروش قرار گرفت و فیلم تازه تارانتیتو و رودریگوئز یک شکست خورده محض است، مدیران استودیوهای هالیوود به تابستانی پربار امیدوارند؛ تابستانی که قرار است چندین فیلم که هر کدامشان به تنهایی میتوانند بمب گیشه باشند، به نمایش در آیند.
تحلیلگر نشریه سینمایی پرهمیر، معتقد است رکورد تابستان امسال، نه تنها فروش کلی فیلمها، بلکه احتمالاً تعداد تماشاگران را هم شامل خواهد شد. پرفروشترین سال سینمای جهان 2004 بود که فیلمها در مجموع 5/9میلیارد دلار فروختند و پرمخاطبترین سال سینمای جهان به سال 1957 اختصاص دارد که یک میلیارد و 700 میلیون نفر به تماشای فیلمها شتافتند.
دو نکته باعث شده تا خیلیها معتقد باشند هر دو رکورد در سال 2007 شکسته خواهد شد؛ اولی اکران چندین دنباله که قسمتهای قبلیاش همگی گیشه پررونقی داشتهاند و پیشبینی میشود این توفیق باز هم تکرار شود و دیگری افزایش تعداد سالنهای سینماست.
چیزی که درباره فناوری و نوآوری به برخی محصولات هالیوود نسبت داده میشود به نوعی درباره سالنهای مدرن و مجهزی که به تازگی ساخته یا بازسازی شده هم صدق میکند. در روزگاری که DVD هر فیلمی به سرعت قابل دسترسی است، سالنهای سینما روز به روز مجهزتر میشوند تا ضیافت فیلم دیدن روی پرده نقرهای همچنان پررونق باشد.
در حالی که وضعیت گیشه در آن سوی آبها، کاملاً متوسط و معمولی است، مطابق معمول همه امیدها به فیلمهای فصل تابستان دوخته شده است؛ فصلی که قرار است دنبالههای فیلمهای محبوب، گیشه را فتح کنند. همه پیشبینیها از سوی کارشناسان سینمایی حاکی از این نکته است که هالیوود در تابستان امسال هم طعم خوش گیشه را خواهد چشید.
مدیر یک استودیوی پخش فیلم به خبرنگار پرهمیر گفته است: «شما امسال میتوانید تابستان را فصل دنبالهسازها و یا فیلمهای رکوردشکن بنامید، چیزی که واضح است تابستان امسال فیلمهای پرمخاطبی به نمایش در خواهند آمد.»
یک اعتقاد میان کارشناسان سینما وجود دارد که خیلی از محصولات هالیوود بر مبنای آن جلوی دوربین میرود.
وقتی یک فیلم با تماشاگران زیادی ارتباط برقرار کرد، چه دلیلی دارد دنبالهاش با موفقیت همراه نشود. به همین خاطر دنبالهها بیشتر برای اهداف اقتصادی مقابل دوربین میروند و به همین دلیل است که آنها فاقد اصالت و خود انگیختگی فیلم اول هستند.
منتها میتوان از فیلمهایی نام برد که دنبالههایشان به مراتب بهتر از نسخه اولیهشان بودند. منتقدان از «پدر خوانده 2» به عنوان شاهد مثال نام میبرند که از عمق، پختگی و ظرافت بیشتری برخوردار است ولی نمیتوان انکار کرد که این فیلم جادوی «پدر خوانده 1» را برای تماشاگر نداشت.
شاید به این دلیل که دیگر خبری از براندو افسانهای در فیلم نبود. در عوض جیمز کامرون در «ترمیناتور 2» هم فیلم خوشساختتری ساخت و هم به توفیقی فراتر از «ترمیناتور 1» رسید.
در مورد فیلمهایی که اصالت هنری در آنها مفهوم چندانی نداشته، خوشامد منتقدان اصلاً اهمیتی ندارد. هدف فقط و فقط فتح گیشه است. این گونه است خیلیها از همین حالا منتظر «مرد عنکبوتی 3» هستند؛ فیلمی که قرار است افتتاحیه اکران تابستان باشد و عدهای معتقدند به فروشی رویایی دست پیدا خواهد کرد.
دو هفته بعد از این فیلم، «شرک 3» از کمپانی پارامونت اکران میشود و بعد نوبت «دزدان دریایی کارائیبی: پایان دنیا» خواهد رسید. روی این یکی که مثل قسمتهای قبل، جانی دپ نقش اصلیاش را بازی کرده هم حساب ویژهای باز شده است. بهخصوص اینکه قسمت قبلی «دزدان دریایی کارائیب» سال گذشته چنان خوب فروخت که منتقدی فروشش را به آتش زدن گیشه تعبیر کرد.
این بار قرار است دنباله تازه «دزدان کارائیب» برخلاف پارسال، در ایام تعطیلات و با در اختیار داشتن سالنهای بیشتر به نمایش در آید. به همین خاطر است که خیلیها اعتقاد دارند این فیلم رکورد تازهای را در فصل تابستان از خود به جا خواهد گذاشت.
دیگر دنبالهای که برایش توفیق فراوانی پیشبینی شده، «سیزده یار اوشن» ساخته استیون سودربرگ است؛ فیلمی که اولین نمایشش در جشنواره کن خواهد بود و با لشگری از بازیگران محبوب چون جرج کلونی، جولیا رابرتز، براد پیت، مت دیمون، کاترین زتا جونز و .... شانس زیادی برای فتح گیشه خواهد داشت.
قسمت اول «یاران اوشن» که آن هم خود بازسازی یک فیلم دهه هفتادی به شمار میرفت، هم فروش فوقالعادهای کرد و هم منتقدان از آن استقبال به عمل آوردند. «دوازده مرد اوشن» گرچه دنباله نسبتاً موفقی بود ولی عدهای آن را محملی برای تفریح ستارگان فیلم خواندند.
درباره سیزده یار اوشن اما گفته میشود که سودربرگ، با انگیزهای ویژه آن را ساخته و اضافه شدن آلپاچینو هم به یاران اوشن، خود بر جذابیتهای این فیلم میافزاید. از «فانتزی4: ظهور موجسوار نقرهای» و «ایوان قدرتمند» به عنوان دیگر شانسهای اکران تابستان نام برده میشود، اما شاید بتوان گفت مهمتر از تمام این فیلمها، دنباله تازه «هری پاتر» است که نوجوانان زیادی در سراسر دنیا، چشمانتظار اکرانش هستند.
سری فیلمهای «هری پاتر» درست مثل خود داستانها، آثاری بسیار پرمخاطب بودهاند و میگویند هیچ دلیلی وجود ندارد که دنباله تازه هری پاتر با اقبال عمومی مواجه نشود.
یک پخشکننده باتجربه جمله جالبی درباره دنبالهها دارد: «موفقیت، موفقیت میآورد.» به گفته او بسیاری از تماشاگرانی که قسمت قبلی این دنبالهها را دوست داشتهاند با دیدن تیزرهای قسمت قبلی به هیجان میآیند و تازه میتوان امیدوار بود که دنباله تازه، علاقهمندان گستردهتری هم بیابد.
البته یک دلیل عمده برای این میزان امیدواری به موفقیت وجود دارد. مدیران شرکتهای هالیوودی امسال سرمایهگذاری زیادی در ساخت سالنهای سینمای جدید کردهاند و امیدوارند با افزایش سالنها به سود بیشتری برسند.
یکی از مدیران متروگلدن مایر در این رابطه میگوید: «سرمایهگذاری روی سالنها زیاد شده و این در درازمدت به سود ما خواهد بود. به این دلیل واضح که پخش و نمایش فیلم در واقع لوکوموتیوی است که قطار تولید فیلم را با سرعت و کیفیت بیشتر به پیش میبرد.»
اکران گسترده دنباله فیلمهای محبوب در سالنهایی که تعدادشان از گذشته بیشتر شده، نوعی سود تضمین شده را به همراه خواهد داشت.
احتمالاً در تابستان 2007 رکوردهای جالب توجهی در گیشه بدست خواهد آمد، اما واقعاً چند فیلم از این دنبالههای فاتح گیشه، آثار ارزشمندی هم خواهند بود؟
شاید کمتر از انگشتان یک دست و شاید از این هم کمتر. فیلمهایی که علاقهمندان جدی سینما به دنبال آنها هستند، معمولاً در این فصل شانس چندانی برای اکران نمییابند.
ریسک اکران فیلمی مستقل در میان هریپاتر و مرد عنکبوتی جدید، آن قدر بالاست که کمتر کسی به آن دست خواهد زد.
چیزی که اهمیت دارد بلندپروازیهای هالیوود برای برداشتن گامهای بعدی است. مهمترین صنعت سرگرمیساز دنیا، به سودهای بالاتر میاندیشد و البته میتوانیم امیدوار باشیم که در تعدادی از فیلمهایی که برای این منظور مقابل دوربین رفتهاند، هنر هم جایی در میان این تجارت پرسود داشته باشد.