چرا قیمت طلا و سکه در بازار ایران متناسب با نوسان قیمت طلا در جهان کاهش نیافت؟ نقدینگی سرگردان در ایران سرانجام به کدام سو می‌رود و آیا سرمایه‌گذاری در بازارهای نقدشونده و پرنوسان طلا و سکه برای شهروندان ایرانی همچنان مطمئن خواهد بود؟ با دکتر احمد حاتمی یزد، کارشناس اقتصادی و تحلیلگر مسائل پولی و ارزی گفت‌وگو کرده‌ایم.
- علت کاهش اخیر قیمت طلا در بازارهای جهانی چیست؟
آنچه این روزها درباره نوسان قیمت جهانی طلا عنوان می‌شود، بیش از آنکه مبتنی بر نظریه اقتصادی باشد، متکی بر رویکردهای خبری است و از این‌رو انتشار خبری مبنی بر اقدام دولت قبرس به فروش بخشی از ذخایر طلای خود باعث شد تا قیمت هر اونس طلا تا مرز 1400دلار هم افت کند. حالا باید دید این اقدام دولت قبرس تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.
- برخی کارشناسان می‌گویند که یکی از دلایل افت قیمت طلا نسبت به دو سه ماه اخیر آشکار شدن نشانه‌هایی از رونق در اقتصاد آمریکاست. شما چه نظری دارید؟
درست است که اقتصاد آمریکا از رکود خارج شده و نشانه‌های رونق نمایان شده اما به‌نظرم این رشد کنونی لرزان است و پایه محکمی ندارد که در بلندمدت ادامه داشته باشد، به همین دلیل سرمایه‌گذاران با احتیاط عمل می‌کنند و نمی‌توان رابطه مستقیمی بین کاهش قیمت جهانی طلا با رونق نسبی در اقتصاد آمریکا برقرار کرد.
- البته برخی نسبت به تعمیق رکود در منطقه یورو هشدار می‌دهند. آیا این هشدار باعث خواهد شد که قیمت طلا به مسیر قبلی خود برگردد؟
پیش‌بینی می‌شود که کاهش قیمت جهانی طلا موقتی باشد و شاید بیش از دو سه‌ماه دوام نداشته باشد.
- چرا قیمت طلا و سکه در بازار ایران متناسب با قیمت جهانی طلا کاهش پیدا نکرد؟
باید دید فعالان عمده در بازار طلا چه تحلیلی دارند و چگونه تصمیم می‌گیرند که در بازار بمانند یا خارج شوند. مهم‌تر این است که بانک مرکزی چه تدابیر و تصمیم‌هایی می‌گیرد و چرا در این شرایط حاضر به عرضه سکه و طلا نشده تا قیمت در بازار داخلی شکسته شود؛ به‌ویژه اینکه در طرح پیش فروش سکه در اواخر سال گذشته قیمت اعلام شده از جذابیت برخوردار نبود و حتی خیلی از پیش خرید‌کنندگان سکه‌هایشان را برگرداندند. مهم این است که حرکت سرمایه‌ها و نقدینگی سرگردان در بازار ایران به چه سمت و سویی خواهد رفت. از سوی دیگر بازار طلا و سکه ایران، بازاری محدود با عمق پایین عرضه و تقاضاست.
- آیا وارد نشدن بانک مرکزی به بازار سکه و ارز برای شکستن قیمت‌ها منطقی بوده است؟
واقعیت این است که محاسبات دولت و بانک مرکزی در این زمینه خیلی شفاف نیست و توضیحی هم در این موارد داده نمی‌شود؛ چرا که اگر هدف جمع‌آوری نقدینگی است که باید در این شرایط وارد بازار سکه و طلا می‌شدند و با عرضه آن بخشی از نقدینگی را جمع می‌کردند، البته شاید بانک مرکزی و دولت هدف دیگری را دنبال می‌کنند که هنوز مشخص نیست این اهداف چیست؟ در این شرایط انتظار بازار و فعالان بازار ارز و سکه شفاف بودن سیاست‌ها و برنامه‌های دولت و بانک مرکزی است.
- اما از سوی دیگر انگیزه سپرده‌گذاران شبکه بانکی به‌شدت افت کرده و کمتر کسی ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار را می‌پذیرد. در این شرایط توصیه می‌کنید که مردم نقدینگی خود را وارد بازار سکه و طلا کنند؟
اگر این تحلیل درست باشد که افت قیمت جهانی طلا پایدار نخواهد بود، بدیهی است که سرمایه‌گذاری در بازار ارز و سکه توجیه داشته باشد. اما با درنظر گرفتن نرخ تورم بالای کشور، مردم عادی نباید ریسک حضور در این بازار پرنوسان را دست‌کم بگیرند و شاید به همین دلیل است که فعلا بازار مسکن از جذابیت بیشتری برخوردار شده و آمارهای رسمی هم نشان می‌دهد که قیمت مسکن در یک سال اخیر حدود 50درصد رشد کرده و تحلیل غالب هم این است که این روند ادامه خواهد داشت.