حجت الاسلام حسن روحانی با حضور در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویی در تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران که پیش از ظهر 16 اردیبهشت ماه برگزار شد گفت: بی‌تردید برای بقاء یک نظام و پیشرفت کشور هیچ رکنی بالاتر از مشروعیت نظام نیست. مشروعیت نظام ممکن است به مفهوم مشروعیت دینی، حقوقی، قانونی، سیاسی و یا اجتماعی باشد اما نکته مهم آن است که این مشروعیت، مشروعیت در حال تقویت یا تضعیف باشد.
وی با بیان اینکه ممکن است یک نظام در آغاز حکومت مورد پذیرش همه مردم باشد و در ادامه راه از مشروعیت آن کاسته شود و یا بالعکس افزود: بی‌شک یکی از عوامل مهم در تضعیف یا تقویت مشروعیت یک نظام کارآمدی آن و دولت فعال در نظام است چرا که دولت کارآمد می‌تواند مشروعیت را تقویت و دولت ناکارآمد آن را تضعیف کند . لذا ادامه ناکارآمدی یک دولت مشروعیت حکومت را زیر سوال می‌برد.
این کاندیدای احتمالی انتخابات ریاست جمهور تأکید کرد: اگر خدای ناکرده به روزی برسیم که عده‌ای فکر کنند در بالا بی‌عرضگی و در پایین نارضایتی وجود دارد آنگاه مشروعیت نظام زیر سوال می‌رود و مردم به مسئولان و دولت بی‌اعتماد شده و نارضاتی به وجود می‌آید.
مهمترین اظهارات حسن روحانی را به نقل از مهر در زیر بخوانید:
- انتخابات یکی از ارکان مهم در تقویت و یا تضعیف مشروعیت یک نظام است. انتخابات به مفهوم تقویت مشروعیت نظام و اصل نظام است نه به این معنا که چند درصد مردم در انتخابات شرکت می‌کنند. چرا که ممکن است در جامعه‌ای مردم از حکومت راضی بوده و آن را کاملاً قانونی بدانند ولی در انتخابات بیش از 40-30 درصد واجدان شرایط شرکت نکنند. البته طبیعی است که هر چه حضور بیشتری در این عرصه را داشته باشیم بهتر است. اما مشکل زمانی رخ می‌دهد که حضور مردم کمرنگ باشد و در کنار آنها نسبت به اصل انتخابات تردیدهایی داشته باشند.
- یکی از مسئولیت‌های مهم دولت برگزارکننده انتخابات، ایجاد احساس سلامت، رضایت و تأثیرگذاری رأی در مردم است. برای به وجود آمدن چنین شرایطی امروز باید همه مسئولان یک صدا فریاد بزنند و مردم را به حضور در انتخاباتی پرشور، آزاد و رقابتی دعوت کنند. چرا که اگر مردم احساس کنند که در انتخابات به هر کاندیدایی رأی بدهند تفاوتی با حال آنها نخواهد داشت این موضوع مشکل ساز می شود.
- انتقاد از اینکه چرا باید بعد از انتخابات از مردم بپرسیم و تحقیق کنیم که به چه کسی رأی داده‌اند ؛ شرایط در یک نظام مردم سالار و مشروع نباید به این گونه باشد که بعد از انتخابات از افراد پرسیده شود به چه کسی رأی داده و در صورت رأی دادن به یک عده خاص تنبیه شوند، مورد مواخذه قرار گیرند و یا خدای نکرده از کار بیکار شوند.
- انتخابات در صورتی پرشور می‌شود که مسئولان نظام به مردم اطمینان بدهند که رأی آنها به هر کسی باشد محترم است. اگر این صدای رسا به گوش مردم نرسد و همین تردیدهایی که وجود دارد باقی بماند حتی اگر برای یک نفر باشد بسیار ناپسند و فاجعه بار است. مسئولان باید اعلام کنند که بعد از انتخابات اگر مأمور اطلاعاتی، امنیتی و حراستی بیاید و از فردی بپرسد به چه کسی رأی داده است مورد تنبیه و مواخذه قرار خواهد گرفت. در این صورت انتخابات پرشور می‌شود.
- هیچ جوانی و فرد ایرانی وجود ندارد که نسبت به سرنوشت و آینده کشورش بی‌تفاوت و بی‌تأثیر باشد. همه می‌خواهند در کشورشان تأثیرگذار باشند. در این هشت سالی که بر مردم گذشت همه مشکلات را لمس کردند همین که کار به جایی رسیده است که عده‌ای این پندار را دارند که باید یک عذرخواهی از مردم داشته باشند خوب است اما باید کاری کنیم که در چهار سال آینده همه بگویند که یک تشکر بدهکاریم.
- باید در انتخابات شرایطی به وجود بیاید که همه به صندوق رأی اطمینان داشته باشند چرا که هیچ خیانتی بالاتر از خیانت به صندوق رأی امانت مردم نیست. ما بر سر سلامت انتخابات بحثی نداریم بلکه معتقدیم کار باید به گونه‌ای پیش برود که مردم نسبت به انتخابات احساس سلامت داشته باشند.
- چه اشکالی دارد که با حضور ناظران و مجریان یک دوربین در کنار صندوق‌های اخذ رأی گذاشته تا همگان آرا شمارش شده را ببینند و آنچه در شمارش آراء می‌گذرد بشنوند.
- به نظر بنده نباید لیستی که پس از شمارش آراء تهیه می‌شود محرمانه باشد بهتر است یک نسخه از این لیست در تابلوی اعلانات مساجد و مدارس برای عموم مردم نصب شود.
- آراء انتخاباتی از آن مردم است تا همه مردم از آن مطلع باشند بهتر است پس از شمارش آراء و بلافاصله میزان رأی و اینکه به هر کاندیدا چه تعداد رأی داده شده است در سایت وزارت کشور و شورای نگهبان منتشر شود و پس از آن آراء برای تجمیع به ستاد انتخابات کشور برود. فکر نمی‌کنم مانعی برای شمارش همزمان آراء از سوی مردم و ستاد انتخابات کشور وجود داشته باشد.
سایر اظهارات مهم روحانی را به نقل از خبرآنلاین بخوانید:
- پاسخ به سوالی درباره مجازات‌های دانشجویان و حبس و حصر فعالان سیاسی ؛ این مطالباتی که خوانده شد، کاملا با قانون اساسی ما منطبق بود و چیزی فراتر از آن نبود. اینکه نهاد‌های امنیتی باید با مردم چگونه برخورد کنند اینکه هیچ‌کس نباید هیچ اتهامی را تا زمانی که اثبات نشده است در رسانه ملی علیه هیچ کسی دیگری مطرح کند، اینکه هیچ متهمی نباید در دادگاه غیر صالح مواخذه شود. اینها همه اصل سوم قانون اساسی ماست و یکی از وظایف رئیس جمهور اجرای قانون اساسی است.
- فضای کشور را باید از فضای امنیتی خارج کرد. بسیاری از مشکلات به خاطر این است که فضا باید فرهنگی و سیاسی باشد. فضای رابطه با دنیا را هم امنیتی کرده‌اند، فضای داخل و خارج باید غیر‌امنیتی باشد.
- شما راجع به زندانی‌ها و اخراج‌ها گفتید. رئیس‌جمهور قادر است با اجماع‌سازی این فضای امنیتی را از بین ببرد. یکی از اهداف دولت تدبیر و امید خارج کردن فضای کشور از فضای امنیتی است.
- 22 بهمن یک روز ملی و برای همه مردم ایران است و مربوط به یک حزب خاص نیست. ما باید اصول امنیت ملی‌مان را همه جا مد‌نظر قرار دهیم. هر اقدامی که بخواهد این روز ملی را تضعیف کند قابل قبول نیست.
- حصر منتظری ؛ رئیس عالی شورای امنیت ملی رئیس جمهور است نه دبیر آن و در آن موقع آقای خاتمی رئیس بودند. من در مورد منتظری باید بگویم که کسی که به مدت یک سال و نیم جلسات متعدد گذاشت و حصر را از روی ایشان برداشت من بودم و برداشتن حصر با نامه من و از دبیر‌خانه شورای عالی امنیت ملی انجام شد.
- وقایع پس از انتخابات سال 88 ؛ حضور مردم یک اعتراض طبیعی بود. اما ادامه آن را نمی‌پسندیدم چراکه ادامه آن نمی‌توانست مسئله را حل کند. پیشنهاد من این بود که 20 درصد صندوق‌ها را به صورت تصادفی بشماریم و اگر اختلافات بسیار بود همه صندوق‌ها بازشماری شود.
- فتنه از سال قبل از سال 88 بود ای کاش وقتی حرکت خلاق قانون در صداوسیما انجام گرفت، مسئولین اقدام می‌کردند.