به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری فارس، انجمن دانش آموختگان علوم اجتماعی دانشگاه تهران در گزارشی اقدام به سنجش و تحلیل پرظرفیت‌ترین نامزدهای احتمالی انتخابات در کسب «آرای منفی» نموده است. در این گزارش هاشمی و مشایی بعنوان منفی‌ترین نامزدهای انتخاباتی معرفی شده اند و تاکید شده است که مشایی بدلیل برخی ویژگی های خاص شخصیتی توان کسب چند بار آرای منفی را در اولویت های اول تا چهارم رأی دهندگان دارد که مجموع این آرای منفی به 58 درصد می رسد. مشروح این گزارش به شرح ذیل است:
اهمیت آرای منفی نامزدها
بر اساس پیمایش های صورت گرفته در طول چند ماه گذشته، اگر چه پیش بینی دقیق رفتار نهایی در انتخابات یعنی انتخابات رئیس جمهور در فضای کنونی و با توجه به کثرت و تعدد نامزدها کار تقریباً ناممکنی می باشد اما می توان به برخی از «مبنایی‌ترین» رفتارهای انتخاباتی مردم اشاره کرد. یکی از این اصول مبنایی توجه به «آرای منفی» نامزدهای احتمالی انتخابات است. بر این اساس نامزدهایی که دارای بیشترین آرای منفی قابل توجهی هستند، نمی‌توانند قطب‌های انتخاباتی را به نفع خود شکل دهند و حتی ممکن است حضورشان منجر به تقویت قطب های مقابل گردد.
صدرنشینان آرای منفی
در بین نامزدهای احتمالی انتخابات آقایان هاشمی و مشایی دارای بیشترین ظرفیت منفی حضور در انتخابات هستند. بطوری که وقتی از پاسخگویان پرسیده می شود در انتخابات آینده قطعاً به چه کسی رأی خواهید داد در حدود 20 تا 25 درصد -در نظرسنجی های مختلف-پاسخگویان ترجیح می دهند در انتخابات به آقایان مشایی و هاشمی رأی ندهند.
تحلیل آرای منفی هاشمی
نکته قابل توجه در این پیمایش ها آنست که ظرفیت منفی آقای هاشمی در طول نظرسنجی های انتخاباتی یکسال گذشته تقریبا تثبیت شده می باشد و رشد قابل توجهی نداشته است. علت آن را نیز باید در تثبیت جایگاه شخصیتی هاشمی در جامعه ایران دانست. به گونه ای که وی طرفداران و مخالفان تثبیت شده ای دارد و امکان تغییرات قابل توجه در دو طیف طرفداران و منتقدان وی وجود ندارد. این واقعیت باعث شده است وی در نظرسنجی های انتخاباتی معمولاً رتبه دوم یا سوم را داشته باشد و برخی سیاسیون با مشاهده این نتایج به اشتباه در تحلیل مواجه شوند. چرا که حداکثر آرای هاشمی در نظرسنجی ها 15 درصد است که حکایت از پایگاه اجتماعی تثبیت شده 15 درصدی وی دارد که چندان قابل افزایش نیست.
این مساله از آنجا اهمیت می یابد که برخی تحلیل گران معتقدند هاشمی با ورود در انتخابات بدلیل اثبات ادعاهایش درباره دولت کنونی می تواند چهره قابل توجهی یابد و بعنوان کسی که در انتخابات های قبلی مورد تخریب واقع شده (به تصور اطرافیان وی) با بهره ای از مظلومیت می تواند مورد اقبال عمومی واقع شود. اما بر خلاف این تصور، هاشمی بدلیل سابقه تاریخی طولانی که در صحنه سیاسی کشور داشته و همچنین شکست های انتخاباتی وی در 16 سال گذشته به هیچ وجه قابلیت این بازسازی شخصیتی را ندارد.
تحلیل آرای منفی مشایی
در مقابل ظرفیت های منفی رأی آقای مشایی در طول چند ماه گذشته افزایش یافته و حتی در برخی پیمایش ها به 30 درصد نیز نزدیک شده است. در تحلیل چرایی افزایش ظرفیت های منفی آقای مشایی می توان به علل متعددی از جمله بهره مندی شخصیتی وی از ظرفیت های «ابهام آفرینی» اشاره نمود. به گونه‌ای که بر اساس روان شناسی شخصیتی، ابعاد این ابهام آفرینی را می توان به ابهام در «ظاهر»، ابهام در «گفتار» و ابهام در «عمل» خلاصه نمود. این مولفه های اساسی در ابهام آفرینی، باعث شده است حتی طیف های قابل توجهی از طرفداران دولت نیز جمع بندی نهایی در خصوص شخصیت ایشان نداشته باشند.
ظرفیت استثنایی مشایی در کسب چند بار آرای منفی
اما یکی دیگر از مولفه های قابل توجه در خصوص آرای منفی آقای مشایی را می توان در صدرنشینی وی در کسب «چند بار آرای منفی» اشاره کرد. بدین معنا که وقتی چهار بار از پاسخگویان پیمایش ها پرسیده می شود در اولویت اول تا چهارم قطعاً به چه کسی رأی نمی دهند، ظرفیت منفی وی در مجموع به 58 درصد افزایش می یابد. (جدول)
رأی منفی مشایی
به اولین نفری که قطعاً رأی نمی دهید 25
به دومین نفری که قطعاً رأی نمی دهید 18
به سومین نفری که قطعاً رأی نمی دهید 10
به چهارمین نفری که قطعاً رأی نمی دهید 5
مجموع کسانی که قطعاً به مشایی رأی نمی دهند. 58
درخصوص علت‌های صدرنشینی مشایی در چند بار آرای منفی، نکته اساسی شخصیت مبهم ایشان است که در طول تاریخ سی و چند ساله انقلاب هیچ شخصیتی نتوانسته است بدین حد در افکار عمومی جایگاه مبهمی داشته باشد. البته شکل گیری ابهامات پیرامون شخصیت هایی که دارای مخالفان زیادی هستند مساله‌ای جدید و غیرقابل تصور نیست اما نکته استثنایی درخصوص ایشان این مساله است که حتی با تکذیب یا اصلاح نقل قول ها و عملکردهای وی از طرف خود ایشان و دولت نه تنها ابهامات در افکار عمومی رفع نمی‌شود بلکه در مواقعی باعث افزایش ابهامات پیرامون ایشان نیز می‌گردد.
بر این اساس پیش بینی می شود در صورت حضور ایشان بعنوان نامزد نهایی دولت در انتخابات نیز علیرغم تصوراتی که از سوی هواداران ایشان مبنی بر اقبال عمومی طیف های مختلف توده مردم وجود دارد، با اقبال قابل توجهی روبرو نخواهد شد و ظرفیت های اساسی پایگاه رأی دولت را با کاهش جدی مواجه خواهد نمود. نتایج نظرسنجی‌های معتبر نیز حاکی از آنست که آرای وی بین 3 تا 7 درصد در نظرسنجی های مختلف در نوسان می‌باشد.