این دختر سالک (لشمانیوز پوستی) دارد، بیماری انگلی که بوسیله پشه خاکیهای ریز منتقل میشود و اغلب جای زخم بدشکلی را بر روی صورت باقی میگذارد.
سهیمه، دختر افغان، یکی از کودکان بسیاری است که یک درمانگاه سالک در کابل پایتخت افغانستان را پر کردهاند.
سالک جزو اولویتهای بهداشتی دولت افغانستان نیست و باید با آمارهای بالای مرگ و میر نوزادان، سل، مالاریا و تروما (ضربات) دست و پنجه نرم کنند.
شایعترین شکل بیماری لشمانیوز شکل پوستی آن یا همان سالک است که گرچه کشنده نیست اما برای مبتلایان مصیبتآفرین است.
مبتلایان با وجود جای زخم سالک بر روی چهرهشان انگ زده میشوند: کودکان از مدرسه محروم میشوند و دختران نمیتوانند شوهر پیدا کنند.
اکنون سالک دامان خارجیها را هم گرفته است؛ برخی از نیروهای خارجی مقیم افغانستان و عراق هم با گزش پشه خاکیها دچار سالک شدهاند.
بیماری ویرانی
کارشناسان بهداشتی میگویند کابل که سالها در معرض ویرانی و مورد غفلت بوده است، گرفتار بدترین شیوع لشمانیوز در جهان است.
یک دکتر آلمانی که در درمانگاهی در کابل مشغول به کار است می گوید:"بیماری کاملا از کنترل خارج شده است. تا زمانی که بهداشت محیطی برقرار نشود، این وضع ادامه خواهد یافت."
گرچه زخمهای عمیق ناشی از این انگل، حتی اگر درمان نشوند، بهبود خواهند یافت، اما این روند بهبود با جاگذاری و بدشکل شدن محل زخم همراه است و ممکن است ماهها طول بکشد.
گرچه بیماری در همه شهرهای افغانستان وجود دارد ولی در محلات پرجمعیت کابل این بیماری فوران و صدها هزار نفر را گرفتار کرده است.
پشهها در زمینهای بایر و بر روی زبالهها تکثیر میکنند.
گرچه پشه خاکیها به خوبی نمیپرند، اما این حشرات در شکافها و ترکهای خانهها جای میگیرند و از اواخر بهار تا پاییز هنگام خواب مناطق باز بدن افراد مانند بینی، چانه، گونهها و دستها را میگزند.
لشمانیوز پوستی یا سالک کشنده نیست، اما شکل دیگری از این بیماری که کمتر شایع است – لشمانیوز احشایی – ممکن است باعث نارسایی اندامهای حیاتی و مرگ شود.
در درمانگاههای کابل زخمهای سالک با دورهای از تزریق دارو درمان میشوند یا بوسیله الکتریسیته یا لیزر سوزانده میشوند.
پیشگیری هم مهم است و پشهبندهایی آغشته به حشرهکش که بوسیله سازمانهای بهداشتی برای مبارزه مالاریا توزیع می شوند، میتوانند جلوی پشه خاکیها را هم بگیرند، اما تعداد پشهبندهای توزیعشده در مقابل مقدار مورد نیاز اندک است.
Rheuters, May 7, 2007