خیلی از افراد میگویند به خاطر بستگانشان، دردهای زیادی را تحمل کردهاند. حالا، نتایج تحقیقات20ساله دانشمندان نیز بر این باور آنها، صحه گذاشتهاست.
اغلب مردم حاضرند به دیگران کمک کنند، حتی اگر کمک کردن شان در قبال گرفتن پول نباشد، اما به هرحال دانشمندان در نتایج تحقیقاتشان که در مجله انگلیسی «روانشناسی» به چاپ رسیده، علت اصلی این کار (همان انسان دوستی) را، کمک به ادامه حیات ژنها ذکر کردهاند. به گفته یکی از کارشناسان روانشناسی، داشتن رابطه خونی تاثیری مهم اما نه چندان فراگیر، در تاثیر این عکسالعملها دارد.
در دیگر تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفتهاست، از شرکتکنندگان پرسیدهشد که حاضرند برای نزدیکترین بستگانشان، چه کاری انجام دهند. از نتیجه این تحقیق، به عنوان اولین قدم برای انجام آزمایش استفاده شد.
اما مراحل دیگر این مطالعه جالبترند. در روند این تحقیق در طول 2دهه، روانشناسان 6 موسسه از اطراف انگلستان، سه مطالعه را به صورت جداگانه به انجام رساندند. در این تحقیقات از شرکت کنندگان خواسته شد که با انجام یکی از ورزشهای هوانوردی، به عضلات خود فشار و درد وارد کنند و در نهایت به یک نفر، جایزهای تعلق میگرفت که ساکنان انگلندسیتی و ناتالیهای ساکن مناطق روستایی جنوب آفریقا در این تحقیق شرکت کردند.
تنها نکتهای که به شرکتکنندگان این آزمایشها گوشزد شد این بود که این کار را به خاطر یک شخص خاص مورد علاقهشان (مثل: خواهر، یکی از بستگان یا بهترین دوست) انجام دهند اما تا پایان آزمایش هدف اصلی خود را با آنان مطرح نکردند؛ اینکه این افراد تا چه اندازه و برای چه مدت زمانی حاضرند به خاطر فرد مورد علاقه خود، درد بکشند.
از این شرکت کنندگان خواسته شد تا در مقابل یک دیوار به گونهای بنشینند که انگار روی صندلی نشستهاند اما در واقع هیچ صندلی وجود نداشت! هرکس که قادر بود مدت زمان بیشتری را در این حالت دوام بیاورد، پول بیشتری دریافت میکرد.
البته توانایی انجام این کار از عهده همه خارج بود چرا که هرقدر فرد بیشتر در وضعیت مذکور میماند، درد بیشتری به عضلاتش وارد میشد. به گفته محققان، بعد از گذشت 100 ثانیه از شروع آزمایش، میزان درد به مقدار قابل ملاحظهای افزایش مییابد چرا که عضلات ران شرکتکنندگان متحمل تمام وزن بدن میشوند. هر کس میتوانست مدت زمان بیشتری در همان حالت باقی بماند و درد بیشتری را تحمل کند، به هدف نهایی نزدیکتر می شد.
به گفته دکتر جورج فیلدمن، دردی که فرد متحمل میشود با میزان صمیمیتش با دیگری، رابطه مستقیم دارد و هرقدر این رابطه صمیمانهتر باشد، فرد حاضر است درد بیشتری را تحمل کند.
گفتنی است دکتر فیلدمن کسی است که حدود 20 سال پیش چنین تحقیقی را در آکسفورد آغاز کرد و در حال حاضر در کالج دانشگاه باکینگهام شایر چیلترن مشغول ادامه این پژوهش است.
وی همچنین در این مورد میگوید: «بعد از انجام این مطالعات متوجه شدیم مردم به خاطر کسانی که دوستشان دارند، بدون هیچ چشمداشتی به عشق و علاقهای متقابل، بیشترین تلاش را میکنند و حاضرند سختی و درد بیشتری تحمل کنند.»وی همچنین ادامه داد:«نتایج بدست آمده نشاندهنده این است که ژنها نقش زیادی در رفتار افراد دارند.
ممکن است فردی برای محبت به کودک مورد علاقهاش کار خاصی انجام دهد اما در واقع این شخص در حال انجام کاری است که از ناخودآگاه ژنهایش نشات میگیرد.»
دکتر فیلدمن معتقد است مردم در ازای دریافت کمک متقابل، به دوستانشان کمک میکنند؛ چون این کمکها میتواند برای آنها و خانوادههایشان مفید باشد.
البته دکتر جیمز تامپسون هم، سخنران ارشد روانشناسی در کالج دانشگاه لندن، میگوید: درست مثل خفاشهای خونآشام، ما با این کار، به خودمان خدمت میکنیم. خفاشها برای همنوعانشان خونی را که خوردهاند، برمیگردانند؛ انسانها هم به خاطر خودشان یا در ازای دریافت پول، درد را تحمل میکنند.
اگرچه، حتی خفاشهای خونآشام نیز به دیگر افراد جامعهشان خون میدهند، انسانها نیز با اهدای خون، کمکهای مردمی و شرکت در خیریهها دقیقا همین کار را انجام میدهند.
این تحقیق بینظیر نشان داده است که نسبتهای خونی تاثیر زیادی در نوعدوستی انسان دارد. اما این مسئله هنوز به طور کامل روشن نشده است. اما سوالی اساسیتر مطرح است: آیا میتوان رابطههای خونی را به عنوان تعیین کننده رفتار افراد در رابطههای خانوادگی (که در سطوح گستردهتری مثل قبیله و طایفه) و پایه سیاستهای اجتماعی دانست؟