گزارش‌های جدید حاکی از آن است که سازمان امنیت ملی آمریکا به اطلاعات کاربران دست‌کم 9شرکت بزرگ اینترنتی دسترسی دارد. افشای این امر باعث واکنش شدید دولت آمریکا شده است. به گزارش منابع خبری، روز پنجشنبه روزنامه گاردین فاش کرد در خلال چند سال گذشته سازمان امنیت ملی آمریکا به اطلاعات مشترکان بزرگ‌ترین شرکت مخابرات آمریکا یعنی ورایزن دسترسی داشته است. هنوز چند ساعت از افشای این خبر نگذشته بود که روزنامه واشنگتن‌پست به برنامه‌‌ای دیگر به نام منشور اشاره کرد که مردم دیگر کشورها را هدف قرار داده است.
براساس این برنامه، اف بی‌آی و سازمان امنیت ملی آمریکا به تمامی مکالمات صوتی و تصویری، چت‌های نوشتاری، مبادله عکس و نوشته و هرگونه فایل که از طریق 9شرکت بزرگ اینترنتی آمریکا صورت می‌گیرد، دسترسی دارند. این 9شرکت عبارتند از گوگل، فیس‌بوک، مایکروسافت، یاهو، یوتیوب، اپل، اسکایپ و پالتاک و‌ای او ال.
به نوشته واشنگتن پست، اف بی‌آی و سازمان امنیت ملی مستقیماً به سرورهای این 9شرکت دسترسی دارند و به این طریق از خارجی‌ها جاسوسی می‌کنند. ظاهراً برنامه منشور مشخصاً آمریکایی‌ها را هدف قرار نداده است، اما بازپرسان توانسته‌اند از این طریق به ای‌میل‌ها، عکس‌ها و سایر اسناد ده‌ها میلیون نفر آمریکایی نیز دست یابند و در درازمدت تماس‌های آنان را زیرنظر بگیرند.
افشای این دو برنامه جاسوسی واکنش تند رئیس سازمان امنیت ملی آمریکا را در پی داشت. جیمز کلپر افشای برنامه منشور را قابل سرزنش دانست و گفت افشای برنامه جمعآوری اطلاعات از طریق تلفن می‌تواند زیان‌های درازمدت و غیرقابل جبرانی برای توانایی کشور برای مقابله با تهدیدها داشته باشد. کلپر مدعی شد گزارش‌هایی که درباره این‌دو برنامه منتشر شده است، دارای نکات اشتباه فراوانی است. به گفته وی، یک دادگاه ویژه امنیت ملی هر90روز یک‌بار برنامه شنود تلفنی را بررسی می‌کند و نمی‌گذارد دولت این اطلاعات را به‌طور کلی بازبینی کند. کلپر گفت تحقیق در مواردی صورت می‌گیرد که حقایق موید شک معقولی باشد.
روزنامه گاردین نوشته بود شرکت ورایزن براساس یک دستور سری دادگاه ملزم شده است روزانه فهرست اطلاعات تماس‌ها را به سازمان امنیت ملی تحویل دهد. در کنار برنامه جمعآوری اطلاعات مشترکان و تماس‌های تلفنی شرکت ورایزن در آمریکا، سازمان امنیت ملی و اف بی‌آی به سرورهای 9شرکت بزرگ اینترنتی دسترسی دارند که به آنها اجازه می‌دهد به تمام اطلاعات مبادله شده از این شرکت‌ها اشراف داشته باشند.
به گفته منابع آگاه، بیش از 98درصد اطلاعات دریافتی مربوط به شرکت‌های گوگل، مایکروسافت و یاهو است. این‌سه‌شرکت ای‌میل‌های جی‌میل، هات‌میل و یاهو را اداره می‌کنند. برنامه منشور در سال 2007و از دل یک رشته عملیات شناسایی داخلی که جورج بوش رئیس‌جمهور وقت دستور آن را صادر کرده بود، متولد شد. ظاهراً در برنامه منشور، اطلاعات کاربران جمعآوری نمی‌شود، بلکه می‌تواند مطالبی را که مطابق با یک رشته کلید واژه است، بیابد.
به گفته جیمز کلپر، هدف از این برنامه تسهیل دسترسی به اطلاعات خارجی درباره افراد غیرآمریکایی است که در خارج از این کشور زندگی می‌کنند و نمی‌توان از آن برای هدف گرفتن شهروندان آمریکا چه در داخل چه در خارج استفاده کرد. وی تصریح کرد: کنگره اخیراً اجازه اجرای این برنامه را تمدید کرد. کلپر مدعی شد اطلاعات جمع‌آوری‌شده در این برنامه جزو مهم‌ترین و ارزشمندترین اطلاعات خارجی است و از آن برای حفاظت از آمریکا در برابر انواع تهدیدها استفاده می‌شود.
این در حالی است که شرکت‌های یادشده با انتشار بیانیه‌هایی مدعی شدند دولت به‌طور مستقیم به سرورهای آنها دسترسی ندارد. مایکروسافت اعلام کرد فقط هنگامی که دستور الزام‌آور حقوقی به آن داده شود، اطلاعات مشتریان را تحویل می‌دهد و صرفاً دستورهای مربوط به برخی حساب‌های مشخص را اجرا می‌کند. مایکروسافت مدعی شد در هیچ‌گونه طرح گسترده‌تر دولت برای جمعآوری اطلاعات مشارکت نمی‌کند. یاهو، اپل و فیس‌بوک هم گفتند به دولت اجازه دسترسی مستقیم به سرورهایشان را نداده‌اند. گوگل هم اعلام کرد دولت به‌طور اختصاصی به اطلاعات کاربری شخصی دسترسی ندارد. انتشار این اخبار سبب بروز نگرانی در میان گروه‌های فعال حقوق مدنی در آمریکا شده است که این اقدا‌م‌ها را ناقض حق آزادی و حقوق مدنی شهروندان می‌دانند.