تاریخ انتشار: ۱۲ تیر ۱۳۹۲ - ۰۶:۴۶

نگاهی به روند ساخت سریال‌های ماه رمضان گواه این نکته است که ساخت این سریال‌های مناسبتی هنوز در مرحله تجربه و آزمون و خطاست.

این مرحله به این معنی است که هنوز مسئولان و مدیران تلویزیون به تعریف مشخصی برای سریال‌های این ایام نرسیده‌اند. سال1380 سریال‌های «چراغ‌های خاموش» به کارگردانی کاظم بلوچی با ملودرامی ساده و سریال «مهمانی از بهشت» به کارگردانی عبدالله باکیده با داستانی عاطفی از شبکه اول سیما و دوم سیما پخش شد. در این مدت سریال‌ها داستان خانواده و افرادی را روایت می‌کرد که در این‌ماه از اعمال گذشته خود متنبه می‌شدند.

در همین سال سریال «یادداشت‌های کودکی» به کارگردانی پریسا بخت‌آور از شبکه تهران با مضمون طنز پخش شد تا نشانی برای پاسخ به سلیقه‌های مختلف مخاطب در این ایام باشد. اما تا تولد نخستین سریال ماورایی در این ایام 4سال زمان نیاز بود. فضایی که از سوی مخاطب با استقبال نسبی مواجه شد. سال۱۳۸۴ علیرضا افخمی نخستین سریال مناسبتی خود را با عنوان «او یک فرشته بود» با مضمونی مذهبی و ماورایی تولید کرد و پس از آن تولید سریال‌هایی با مضمون ماورایی که در آن ارواح رفت‌وآمد دارند در تلویزیون باب شد. سریال‌هایی همچون «اغما»، «روز حسرت» و «عروج» که در آنها حضور فرشته، روح و شیطان حسابی مخاطب را سرگرم کرد. این حضور این قدر در تلویزیون رواج پیدا کرد که باعث دلزدگی مخاطب و حتی اعتراض آنها شد.

اگر نگاه کلی به پخش این سریال‌ها داشته باشیم، متوجه می‌شویم دریک دوره سریال‌های طنز «خانه به دوش»، «متهم گریخت»، «بزنگاه»، «زیر زمین» و ‌«اگه بابام زنده بود» پخش می‌شدند و یک دوره آنتن سریال در خدمت ارواحی همچون«کمکم کن»، او یک فرشته بود، «سی‌امین روز» و اغما بوده است و در دوره‌ای داستان‌های «جراحت»، «میوه ممنوعه» و «در مسیر زاینده‌رود» برای مخاطب جذاب بود.

نکته مشترک این سال‌ها این است که در هیچ دوره‌ای مضمون داستانی سریال‌های شبکه‌ها دارای تعادل نبود تا بتواند به سلیقه‌های مختلف مخاطب‌های گسترده تلویزیون پاسخ بدهد. در یک دوره داستان‌های طنز دل مخاطب را زد و در دوره دیگر مخاطبان به هجوم ارواح اعتراض داشتند.

امسال پخش سریال‌های‌ماه مبارک رمضان به 3 سریال رسیده است، چرا که به‌دلیل کمبود وقت و زمان افطار دیرهنگام، شبکه تهران از دور پخش سریال‌های مناسبتی ماه رمضان حذف شده‌است؛ هرچند پیش از این گمانه به سوی سریال مهدی صباغ‌زاده به اسم «دروازه بهشت» می‌رفت. شاید هم کم‌شدن سریال‌های این دوره را باید در کمبود بودجه تلویزیون یا عدم‌برنامه‌ریزی مناسب مسئولان دانست. در این دوره از 3سریال مناسبتی ماه رمضان تنها سریال «خروس» داستانی طنز دارد و سریال‌های «دودکش» و «مادرانه‌» داستان ملودارم و خانوادگی دارند. با این حال باید خوشحال بود که سریال خروس به جای پخش در ایام نوروز برای ایام ماه مبارک رمضان آماده شد و با توجه به نوع نگاه سازندگان و بازیگران 2سریال دودکش و مادرانه باید امیدوار بود که مخاطب با 2فضای متفاوت و البته پرکشش مواجه شود.

امسال و سال گذشته هم تلویزیون از ساخت و پخش سریال‌های ماورایی خودداری کرده‌است. البته باید این مورد را در پخش همزمان سریال‌های «پنج کیلومتر تا بهشت» و سی‌امین روز در سال90 ‌دانست که ماجراها و بازتاب‌هایی از تأثیر ارواح بر مخاطبان کودک و نوجوان فضای خاصی را پیش آورد. به‌نظر می‌رسد که حذف اینگونه سریال‌ها با توجه به اینکه از دیگر شبکه‌های مختلف تلویزیون پخش می‌شود، برای مخاطب مفید نخواهد بود؛ چراکه باعث دورشدن مخاطبان علاقه‌مند به اینگونه کارها از تلویزیون می‌شود. شاید در این میان نیاز است که تلویزیون درجه‌بندی کارها و اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی‌ خانواده‌ها برای سریال‌های خاص را جدی بگیرد.