آیت‌الله هاشم هاشم‌زاده هریسی، عضو مجلس خبرگان رهبری در بخش اول گفتوگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به مسئله اعتدال و حدود آن گفت: اعتدال جدا از اسلام و جدا از اخلاق نیست و یک مسئله جدید نیز به حساب نمی‌آید.
وی در بخش دوم این گفتوگو افزود: نکته مهم این است که همه باید تلاش کنیم با عملکرد و گفتارمان به تقویت اسلام و انقلاب بپردازیم و به نحوی عمل نشود که با تندروی، اسلام منطقی و اسلام عقلانی را به حاشیه ببریم تا دشمنان با استفاده از رسانه‌های خبری خود اعلام کنند اسلام یک مکتب افراطی و پیروان آن نیز فاقد منطق و عقل هستند.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه اعتدال موجب خواهد شد که بسیاری از رذایل اخلاقی در جامعه ریشه کن شود، افزود: یکی از معضلات صحنه سیاست بی‌تقوایی سیاسی و تهمت و دروغ است، در صورتی که همه سیاسیون ما منطقشان اعتدال قرآنی باشد ،سیاست عین دیانت خواهد شد، بی‌تقوایی سیاسی دیگر وجود نخواهد داشت و جامعه یک جامعه اخلاقی و معنوی می‌شود.
وی عنوان کرد: افراطی‌گری یک تهدید برای صفات اخلاقی است و تندروی موجب می‌شود حتی یک فرد عالم نیز در اظهار‌نظر و موضع‌گیری خود بی‌انصاف و بی‌عدالت شود، ضربه‌ای که در طول تاریخ اسلام از تندروی به ما رسیده است حتی چنین ضربه‌ای از دشمنان نیز نداشته‌ایم.
این مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اعتدال نسخه شفابخش برای دردهای جامعه است، افزود: در ادبیات ما نیز به اعتدال پرداخته شده به طور مثال این جمله «اندازه نگه دار که اندازه نکوست» مؤید اعتدال است، اعتدال یک امر زیبا و مطبوع برای همه انسان‌ها است و استقبال انسان‌ها از اعتدال به دلیل کارکردهای موثر آن است.
هاشم‌زاده هریسی اظهار کرد: وقتی اعتدال در جامعه حکم‌فرما شود، ثمرات آن را نه یک شخص، گروه و جناح خاص بلکه همه مردم خواهند داشت، آرامشی در جامعه ایجاد می‌‌کند که در سایه آن پیشرفت‌های نظام اسلامی پرشتاب‌تر خواهد شد.
عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: ما نباید اعتدال را یک جناحی در برابر جناح‌های دیگر بدانیم، اگر بخواهیم اعتدال را در برابر جناح‌های دیگر قرار دهیم از مسیر منحرف شده‌ایم؛ اعتدال در یک جناح نمی‌گنجد و امری فراگیر است و اساسا اسلام در اعتدال خلاصه می‌شود، این شایسته نیست اعتدال را یک جناح و حزب بدانیم و افرادی که منتسب به آن هستند فقط منش خود را بر محور اعتدال قرار دهند و یک فرد اصلاح‌طلب یا اصول‌گرا، اعتدال را برای خود لازم نداند.
هاشم‌زاده هریسی عنوان کرد: لازمه موفقیت احزاب، گروه‌ها و حتی امت اسلامی در انتخاب منش اعتدال است، جهان اسلام امروز با مشکلات متعددی دست به گریبان است و کسانی که خود را مسلمان می‌دانند، به کشتار امت اسلامی دست می‌زنند، تکفیری‌ها اگر به اعتدال اعتقاد داشتند که به کشتار مسلمانان دست نمی‌زدند و نکته تأسف‌بار این است که جنایات را برای رضای خدا انجام می‌دهند.
دوری از افراط و توجه به اعتدال؛ درمان دردهای جهان اسلام
وی افزود: برای درمان دردهای جهان اسلام نباید خیلی ذهن خود را درگیر راه‌حل‌های سخت کنیم، درمان این دردها، دوری از افراطی‌گری و تندروی است، تندروی گستره زیادی دارد و از کشتن انسان‌های بیگانه تا بکار بردن الفاظ نامناسب همه افراطی‌گری است، اختلاف در میان امت اسلامی امری طبیعی است اما وقتی این اختلافات تبدیل به کشتن انسان‌ها می‌شود دیگر هیچ توجیهی ندارد.
هاشم‌زاده هریسی اظهار کرد: البته نباید در این میان دشمنان اسلام و انقلاب اسلامی به فراموشی سپرده شوند، دشمنان نیز در تحریک انسان‌های نادان نقش مهمی دارند و این‌گونه افراد را که درک اشتباهی از اسلام دارند، تطمیع کرده و به جان امت اسلامی می‌اندازند، اختلاف ایجاد و از این رهگذر برای رسیدن به اهداف خود تلاش می‌کنند.
عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: همه خساراتی که امروز منطقه ما و مسلمانان دارند به دلیل دوری از فرهنگ اعتدال قرآنی است، تا چه حد باید یک مسلمان دچار انحطاط فکری و اعتقادی و اخلاقی شده باشد که کشتن شیعیان را برای خود عبادت بداند، تا چه حد این فرد با اسلام واقعی و اسلام ناب محمدی(ص) بیگانه است.
وی عنوان کرد: حتی دوستی و دشمنی ما نیز با افراد و دیگران باید اندازه و حدودی داشته باشد و از آن حد تجاوز نکنیم، انصاف و عدالت نیز در دشمنی باید وجود داشته باشد و این تنها مربوط به دشمنان خارجی نیست، حتی در برابر دیگران که عقیده آنها را قبول نداریم باید جانب انصاف را نگه داشت.
هاشم‌زاده هریسی گفت: ادبیاتی نیز در کشور توسط برخی رواج پیدا کرده که همه مشکلات را ناشی از دشمن می‌دانند، این نیز درست نیست، باید به عیوب و کم‌کاری‌های خود در ایجاد مشکلات اعتراف کنیم، اگر سرنوشت ما را دشمن ورق می‌زند پس ما چه کاره هستیم و چه قدرتی داریم، این‌گونه فکر کردن نیز با اعتدال هم‌خوانی ندارد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه علم اخلاق ما بر پایه اعتدال شکل گرفته است، افزود: اعتدال تاریخی به قدمت اسلام دارد، اما متأسفانه این اعتدال که در قرآن نیز آیات فراوانی در مورد آن است، فراموش و تحریف شده است، نباید فکر کنیم که تنها رئیس‌جمهور مبدع اعتدال بوده و از قبل وجود نداشته است، در قرآن و روایات به اعتدال پرداخته شده اما برخی زمان‌ها از سوی عده‌ای از مسلمانان افراط جایگزین اعتدال مورد تأکید قرآن شده است.