چه بسیار است تبعات اجتماعی که از انحرافات مالی پدیدار میشود و حجم تبعات اجتماعی و اقتصادی آنها بهمراتب گستردهتر از ارقام اعلامی آن است.در ایران برای نخستینبار کمتر از 2 دهه قبل، سازمان حسابرسی اقدام به انتشار نشریات مرتبط با مباحث کنترل داخلی کرد و 10سال بعد، شرکت بورس اوراق بهادار تهران با انتشار دستورالعمل پذیرش اوراقبهادار این موضوع را مورد تاکید قرارداد. بهدنبال آن در راستای حمایت از حقوق سرمایهگذاران، پیشگیری از وقوع تخلفات و نیز ساماندهی و توسعه بازار شفاف و منصفانه اوراق بهادار، دستورالعمل کنترلهای داخلی ناشران پذیرفتهشده در بورس و فرابورس تصویب شد.
نکاتی که منجر به تقویت کارآمدی کمیتههای حسابرسی بهعنوان بخشی از این نظاممندی قابل ذکر است این است که عضو غیراجرایی حاضر در کمیته باید مسلط به دانش مربوط به اجرای استانداردها حسابداری، حسابرسی و سایر قوانین مرتبط باشد. تحقق این امر در گرو بهکارگیری حسابرسان شاغل در حرفه حسابرسی بهعنوان عضو غیرموظف در این کمیتههاست که تاکنون از این مهم غافل شدهایم.
لذا ضروریست قید به کارگیری حسابرس مستقل شاغل بهعنوان یکی از اعضای کمیته حسابرسی شرکتها، حداقل برای شرکتهای بورسی و زیر مجموعههای آنها الزامی شود تا امکان پایش و بهینهسازی کنترلهای داخلی و رسیدن به اهداف کمیتهها، توسط متخصصان حرفهای وجود داشته باشد.شاید که با این اقدام، در آینده کمتر شاهد ناکارآمدی این کمیتهها در عرصههای اقتصاد و نظام مالی کشور باشیم.
* حسابدار رسمی، مدرس دانشگاه