سرهنگ حمیدرضا خیلدار در گفتوگو با همشهری افزود: دراجرای ماده 179برنامه توسعه اجتماعی درتاریخ 5/4/79یگان حفاظت سازمان حفاظت زیست آغاز بهکار کرد. در واقع گارد حفاظت به یگان حفاظت تبدیل شد. همزمان با تشکیل یگان حفاظت 12محیطبان در زندان بودند که بررسیها نشان داد مشکل اصلی این محیطبانان ناشی از ضعف آموزش است. فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیطزیست با اشاره به اینکه430پاسگاه محیط بانی در عرصههای تحت حفاظت، فعال است گفت: متناسب با افزایش نیرو 242پاسگاه جدید احداث شد تا درصورت بهکارگیری نیروهای جدید و افزایش محیطبانان به استاندارد جهانی (7344نفر)، مشکل کمبود پاسگاه نداشته باشیم.
ارتقای آموزش
خیلدار درباره تجهیزات و آموزش محیطبانان تصریح کرد: همزمان با تصویب ساختار سازمانی یگان حفاظت، سلاحهای محیطبانان که بسیار فرسوده بود و کارایی نداشت از رده خارج و با پیشرفتهترین سلاحهای روز جایگزین شد ضمن اینکه شمار سلاحها 3 برابر شد؛ اما مشکل اساسی آموزش محیطبانان بود. با این رویکرد، نظام آموزش محیطبانان تبیین شد و بدینترتیب هر محیطبانی در بدو ورود به یگان حفاظت، یک دوره یکماهه آموزشی را بهصورت شبانهروزی طی میکند و در آن با سرفصلهای انتظامی و حقوقی آشنا میشود ضمن آنکه دورههای زیستمحیطی را هم میگذراند. علاوه بر این طی این دوره یکماهه، سلامت جسم و روان محیطبانان نیز بررسی میشود.
آنطور که فرمانده یگان حفاظت میگوید: دورههای آموزشی محیطبانان تداوم دارد و محیطبانان هر 4سال دوره متفاوتی را میگذرانند که شامل دورههای عمومی، تخصصی، سرپرستی، سرپرستی تخصصی و دوره عالی است بهطوری که محیطبانی که دوره عالی را پشت سر میگذارد 24سال خدمت کرده است. محیطبانی که به فرماندهی پاسگاه منصوب میشود باید دوره تخصصی مربوطه را گذرانده باشد که تا زمان انتصاب به این سمت حداقل 9سال سابقه خدمت دارد. فرمانده پارک ملی هم باید دوره تخصصی مرتبط را دیده باشد که درصورت گذراندن این دوره، 12سال سابقه خدمت دارد. به گفته وی، فرمانده استان، تمام دورهها را طی کرده و در زمان انتصاب بیش از 20 سال سابقه و تجربه کار دارد.
وی درباره اهمیت دورههای آموزشی محیطبانان خاطرنشان کرد: دورههای آموزشی و مدارک مرتبط با آن در ارتقای شغلی محیطبانان نقش تعیینکننده دارد. در واقع ارتقای محیطبانان در گروی دورههای آموزشی است که طی میکنند. خیلدار به دورههای آموزشی دیگری اشاره کرد که هر ساله با توجه به نیازهای سازمان برای محیطبانان برگزار میشود؛ آشنایی با قوانین و مقررات، بهکارگیری سلاح، نجاتغریق و دفاع شخصی ازجمله این دورهها به شمار میآید.
استفاده از فناوریهای نوین
فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیطزیست درباره مشکلات محیطبانان گفت: در حال حاضر از هر 7هزار هکتار یک محیطبان حفاظت میکند. ضمن آنکه در ازای 18شبانهروز خدمت در عرصههای تحت حفاظت، 12روز در خانه و کنار خانواده است درحالیکه نیروهای مسلح در ازای 10شبانه روز خدمت، 20روز به خانه میروند که از این نظر محیطبانان بسیار محرومند و ما تلاش میکنیم که هر محیطبان در ازای 12شبانهروزی که در عرصه حضور دارد 12روز در کنار خانوادهاش باشد. خیلدار از بهکارگیری فناوریهای نوین با هدف پیشگیری از تخلفات احتمالی در مناطق حفاظتشده خبر داد و افزود: استفاده از «سامانه پیامکی هوشمند» و «دوربینهای مدار بسته» در مناطق تحت حفاظت، 2طرحی است که از سوی یگان حفاظت پیشنهاد شده که درصورت تأمین اعتبار، این طرحها اجرایی میشود. با اجرای سامانه پیامکی هوشمند به محض ورود یک شهروند به منطقه تحت حفاظت، پیامکی را مبنی بر ورود به منطقه حفاظتشده دریافت میکند علاوه براین، مختصات منطقه همراه با گونههای زیستمحیطی، گونههای در معرض انقراض با هشدارهای حفاظتی دریافت میکند با این هدف که از خسارات احتمالی، پیشگیری شود. وی درباره نصب دوربینهای مداربسته در مناطق حفاظت شده گفت: درصورت تأمین اعتبار، دوربینهای مداربستهای که تا 30کیلومتر برد دارند خریداری و برای پایش آنلاین در مناطق حفاظت شده نصب میشوند. این دوربینها در ارتفاع و بهگونهای نصب میشوند که متخلفان نتوانند آنها را از کار بیندازند. با نصب این دوربینها، امکان پایش لحظهای مناطق حفاظت شده در تمام ساعات شبانهروز فراهم میشود که نتیجه آن کاهش تخلف است.
تنگناهای معیشتی
فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیطزیست همزمان با روز محیطبان (میلاد امام رضا) به مشکلات معیشتی محیطبانان اشاره کرد و افزود: محیطبانان در حال حاضر با کمترین حقوق و مزایا در سرما و گرمای طاقتفرسا با حداقل امکانات بهطور شبانهروزی از حیات وحش و میراث طبیعی کشور حفاظت میکنند براین اساس انتظار میرود مسئولان برای افزایش حقوق محیطبانان چارهای بیندیشند. برخوردارنبودن از بیمه کامل، از دیگر معضلات محیطبانان است.
وی در پایان با اشاره به 11محیط بانی که پرونده قضایی دارند و برخی از آنها در زندان بهسر میبرند، تأکید کرد: در مواردی که حکم قصاص صادر شده، محیطبانان تخلف کردهاند که این تخلف ناشی از خلأ آموزشی بوده است با وجود این، سازمان برای رهایی محیطبانان از هیچ تلاشی فروگذار نمیکند و این پروندهها با جدیت در دست پیگیری است.