همشهری آنلاین: کتاب پژوهشی «تاریخ مطبوعات استان کرمانشاه» در دو بخش و سه فصل و ۵۲۲ صفحه به قلم محمد حسین شیریان با مقدمه سید فرید قاسمی‌ منتشر شد.

مطبوعات‌ محلی‌ اساس‌تاریخ‌ مطبوعات‌ کشور به‌ شمار می‌روند. برای به دست دادن نتایج این اثر تاریخی-‌ پژوهشی پانزده سال وقت صرف شده است، در این کتاب به یکصد و شش سال تاریخ مطبوعات و روزنامه‌نگاران استان کرمانشاه از سال 1324 قمری برابر با 1285 تا 1391 شمسی پرداخته است.

در این کتاب به تاریخ سیاسی-‌ اجتماعی و نوسازی کرمانشاه در یک قرن گذشته پرداخته شده است. در مقدمه کتاب آمده‌است:

«نام پُر اهمیت «کرمانشاه» 24 قرن پیش از انتشار مطبوعات‌ مکتوبش شهرت به‌سزایی داشته‌ است. آن‌جا که بزرگترین سنگ‌نگاره و نخستین روزنامة دیواری سه زبانة جهان بر دیوارة کوه سُتُرگ «بیستون»، در دل‌ تاریخ‌ کهن‌ این‌ سرزمین‌ جای‌گرفته‌ است.»

استان کرمانشاه به دلیل اهمیتی که در یک قرن گذشته از خود به جای گذاشته با روزنامه‌نگاران و نشریات مُهمّش در عرصة روزنامه نگاری کشور ویژگی برجسته‌ای داشته است.

به توپ بستن مجلس ‌شورا توسط محمّد علیشاه در بهارستان، ورود نیروهای اشغالگر روس و انگلیس به کرمانشاه، نمایندگان مجلس و اهالی فکر و اندیشة کشور را راهی کرمانشاه کرد تا دولت موقت مهاجرین به پایتختی شهر کرمانشاه، داستان رنج و مقاومت مبارزین راه آزادی کشور را رقم زند و حاصل این اتفاقات، انتشار نشریة شبانة «حرفهای حسابی» به قلم «اسماعیل یگانی» در بیرون‌ شهر قصر شیرین‌ و منطقةمرزی (ایران‌ و عراق) خُسروی‌ باشد.

روزنامه‌های مهم «رستخیز»، «اخبار» و «تازة ایران» که در زیر بمباران توپ‌های روسی در کرمانشاه منتشر و به انتشار اخبار جنگ‌ جهانی اول و مبارزه با اشغالگران می‌پرداختند نام این شهر را برجسته‌تر می‌ساخت.»

یکی دیگر از مهم‌ترین بخش‌های کتاب پرداختن به مبحث مهمی تحت عنوان «نخستین روزنامه کرمانشاهی کدام است؟» بوده که با اسناد لازم به این دهلیز تاریخی تاریک، نور تابانده شده است

کتاب به اسناد، نامه های تاریخی و صفحات نشریات قدیمی مستندشده و برخی از اطلاعات اشتباه کتاب‌های تاریخ مطبوعات در بارة نشریات کرمانشاهی را تصحیح کرده است.

این پژوهش تاریخی به 173 عنوان نشریة کرمانشاهی در سه دورةتاریخی، 20 سال  آخر دورة قاجاربا 21 عنوان، 53 سالة پهلوی با 97 عنوان و 34 سالة جمهوری اسلامی با 55 عنوان نشریه اشاره دارد.

نویسنده با کنکاش و اصول پژوهشی، اسناد تاریخی مهمی را که بعضاً تاکنون دیده نشده و روزنامه‌های قدیمی را به چشم مخاطبان فرا می‌خواند.

مؤلف این اثر که خود روزنامه نگار و پژوهشگر است در فهرستی به 41 عنوان مطبوعة فراموش شدة کرمانشاهی از ابتدای تاریخ مطبوعات استان کرمانشاه تا سال 1342شمسی دست‌ یافته‌ اشاره‌ می‌کند.

این روزنامه‌نگار نخستین نشریة (غیر رسمی) کرمانشاه را «شهاب ثاقب» به خط خوش سیدعبدالکریم غیرت شاعر شوریدة کرمانشاهی می‌داند که چند ماه پیش از امضاء قانون مشروطیت در سال 1324  قمری، به صورت شب‌نامه محرمانه به چاپ ژلاتین منتشر شده است.

همچنین نخستین نشریة رسمی کرمانشاهی را روزنامه «بیستون» منتشره به سال 1325 قمری معرفی کرده که به مدیریت شاعر و انقلابی مشهور، ابوالقاسم‌خان لاهوتی به چاپ رسیده است.

جداول آماری و فهرست‌های متعدد کتاب، مددی برای پژوهشگران است که به سهولت نشریه مورد نیاز خود را بیابند. این اثر به تصحیح و تکمیل تاریخچه «مطبوعات کرمانشاه» دست زده که سال 1338شمسی در 20 صفحه توسط زنده‌ یاد باقر شاکری‌ مدیر روزنامه «خسروی» در کرمانشاه‌ منتشر شد.

نویسنده با این پژوهش سه سال به عمق تاریخ مطبوعات استان کرمانشاه افزوده است. زندگی نامه بسیاری از روزنامه نگاران معروف کرمانشاهی که در تاریخ سیاسی اجتماعی کرمانشاه و کشور تأثیر گزار بوده‌اند به طور مشروح آورده شده است که درج  فعالیت‌های مطبوعاتی ابوالقاسم لاهوتی شاعر و انقلابی مشهور از آن جمله است.

این کتاب به تحقیق کتابخانه‌ای، اسنادی ومصاحبه با روزنامه نگاران قدیمی و جدید، عکس و نیز پژوهش میدانی استوار شده که در آن به تاریخ سیاسی - اجتماعی بخش مهمی از تاریخ کشور در جنگ جهانی اول از دیدگاه نشریات منتشره در آن زمان پرداخته است. تمامی صفحات کتاب با پانویس‌های متعدد و  ارجاع به منابع معتبر، کار قوام یافته است.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این اثر نام سید فرید قاسمی پژوهشگر نامی تاریخ مطبوعات کشور به شمار می‌رود که مقدمه آن را نوشته است

این کتاب با حمایت شورای پژوهشی اداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی استان کرمانشاه در نشر اسراء قم به چاپ رسیده است.

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها