دکتر روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران در اولین سخنرانی خویش در مهمترین جایگاه بینالمللی یعنی مجمع عمومی سازمان ملل متحد بهدرستی و زیبایی ادب، حکمت، اخلاق، عشق، محبت، گفتگو، خرد و امید و در یک کلام فرهنگ ایران زمین را به جهانیان عرضه کرد. امروز برای جهانی کردن ارزشها و برقراری صلح، خوشترین راه بازگشت به ادبیات و اخلاق است و چه نیکو دکتر روحانی از فردوسی شاعر پرآوازه ایرانی نام برد و جهان را به فرموده حماسهسرای بزرگ ایران زمین به نیکی و جایگزینی سرما با بهار دعوت نمود.
از آنجا که اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل مکانی است برای هنرمندی سیاستمداران برای کشیدن نقاشی زیبا همراه با ساحل آرام و دعوت دیگران به این آرامش، رئیس جمهوری اسلامی ایران با ظرافت «صلح در دسترس» را به جهانیان پیشنهاد و همه را برای دیدن این تابلوی نقاشی زیبا و تلاش برای تحقق آن دعوت نمود.
نظریات جدید روابط بینالملل، واقعگرایی و نو واقعگرایی مبتنی بر ذاتانگارانه بودن منافع را زیر سؤال میبرد و قائل به سیال بودن و درهمتنیدگی عناصر مختلف و ایجاد رابطه بیناذهنیبین بازیگران مختلف است. رابطه بیناذهنی یعنی برداشت و تفسیری که دیگران از شما میکنند؛ که این برداشت در تعامل و تقارب بین کشورها بسیار تأثیرگذار است. رئیسجمهوری اسلامی ایران در سخنرانی خویش برای ایجاد رابطه بیناذهنی مبتنی بر تعامل با دیگر کشورها و همچنین ایجاد تفسیر و برداشتی واقعی از جمهوری اسلامی ایران با طرح مفاهیم جدید و بهرهبرداری از عناصر هویتی، سیاسی و فرهنگی ایران تلاش نمود.
دکتر روحانی از تبار دیاری با جهان سخن گفت که در طول حیات هشت هزار ساله تمدنی و با شکوه خویش همواره زایشگر و ستایشگر موهبت الهی خود بوده است. نزد ما ایرانیان خرد سرلوحه و چراغ راهنمای سیاستورزی و تفسیر مناسبات و روابط اجتماعی در حیات بشری و جامعه جهانی است. خردورزی در قاموس ما زدن مهار و لجام بر توسن سرکش و دیوگونه ستیز و جنگ و جدال است. خرد روان آدمی را آرام و رام میکند؛ چنانکه فردوسی میگوید:
خرد چشم جان است اگر بنگری
تو بی چشم شادان جهان نسپری
خرد را همیشه تو دُستور دار
بدو جانت از ناسزا دور دار
هر آنکس خرد را ندارد ز پیش
دلش گردد از کرده خویش ریش
رئیس جمهوری اسلامی ایران همه جهانیان را به کام روا شدن از میوههای شیرین و معطر خرد که به فرموده شاعر بلندآزاده ایران زمین حافظ، همانا مروت و مدارا است، دعوت نمود:
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است
با دوستان مروت با دشمنان مدارا
* دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران و
استادیار روابط بینالملل دانشگاه تهران