گروه محیط‌زیست: رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در همایش حفاظت از یوزپلنگ ایرانی با تأکید بر بازنگری در برنامه‌های اجراشده برای حفاظت از تنوع زیستی به‌ویژه یوزپلنگ ایرانی از نخستین فراخوان ملی سازمان محیط‌زیست خبر داد‌ و گفت: از تمام تشکل‌های (NGO) فعال در عرصه‌های محیط‌زیست، منابع طبیعی و تنوع زیستی دعوت می‌کنیم گزارشی از وضعیت محیط‌زیست کشور برای ارائه در گزارش ۱۰۰روزه دولت تهیه و به سازمان حفاظت محیط‌زیست ارائه کنند.


به گزارش همشهری، دکتر معصومه ابتکار که در جمع دوستداران یوزپلنگ ایرانی، محیط‌بانان و مدیران و مسئولان استانی محیط‌زیست سخن می‌گفت، با استمداد از تشکل‌های مردم‌نهاد افزود: تشکل‌ها می‌توانند گزارش خود را در فرمتی که روی پورتال سازمان حفاظت محیط‌زیست منتشر می‌شود تنظیم و برای سازمان ارسال کنند.

شکایت علیه خبرنگاران و فعالان محیط‌زیست پس‌گرفته شد

وی در بخشی از سخنان خود گفت: رسما اعلام می‌کنم تمام شکایت‌هایی که علیه خبرنگاران و فعالان محیط‌زیست مطرح شده پس‌گرفته می‌شود و از این پس هیچ خبرنگار و منتقدی به‌خاطر نقد عملکرد سازمان حفاظت محیط‌زیست بازخواست نخواهد شد. ابتکار از ضرورت بازنگری و آسیب‌شناسی در همه بخش‌ها اعم از دولتی، اجرایی، علمی و نهادهای مدنی سخن به میان آورد و اضافه کرد: این بازنگری باید به‌گونه‌ای باشد که خلأ‌ها و زوایای پنهان‌مانده شناسایی شود و براساس این بازنگری، برای آینده محیط‌زیست برنامه‌ریزی شود به‌گونه‌ای که طی آن تکلیف تمام بخش‌ها اعم از دولت، تشکل‌ها و سایر نهادهای ذی‌ربط مشخص باشد تا همه در قبال تکالیفی که دارند پاسخگو باشند. ابتکار از سازمان‌های بین‌المللی و فعالان محیط‌زیست به‌خاطر همراهی و مشاوره‌های بین‌المللی برای حفاظت از محیط‌زیست به‌ویژه یوزپلنگ ایرانی تشکر کرد و یادآور شد: حفاظت از یوزپلنگ در گروی حمایت همه نهادها و مشارکت مردم به‌ویژه جوامع بومی حاشیه زیستگاه است علاوه براین، ضروری است به شکارچیان و صاحبان اسلحه آموزش و تذکر داده شود ضمن آنکه استانداران و مسئولان محلی باید محیط‌زیست را در حفاظت از یوز یاری کنند.

مردم دید‌بان محیط‌زیست باشند

دکتر احمدعلی کیخا معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست هم دراین همایش گفت: آنچه باعث کاهش تعداد یوزپلنگ در کشور شده دخالت بشر و یا تخریب زیستگاه‌ها توسط دولت و مردم است، برای جلوگیری از این تخریب‌ها باید رفتارها و رویکردها نسبت به محیط‌زیست عوض شود به‌ویژه متولیان اجرایی باید رفتار خود را در قبال محیط‌زیست اصلاح کنند. وی با تأکید براین که مردم باید دید‌بان محیط‌زیست باشند، افزود: در هیچ شرایطی اجازه نخواهیم داد کارکنانی که مسئولانه با متخلفان صاحب قدرت و ثروت برخورد می‌کنند مورد هجمه و حمله این افراد قرار بگیرند و یا اخراج شوند بلکه با تمام قدرت از این کارکنان حمایت می‌کنیم و اگر ضرورت داشته باشد تیم‌های ویژه‌ای را می‌فرستیم تا مشکلاتی که برای کارکنان خدوم در برخورد با این متخلفان ایجاد شده برطرف شود.

کیخا با اشاره به اقدامات انجام‌شده توسط سازمان‌های مردم‌نهاد برای حفاظت از محیط‌زیست، اظهار کرد: اگر کاری هم برای حفاظت از یوزپلنگ ایرانی انجام‌شده توسط همین سازمان‌های مردم‌نهاد صورت گرفته و اگر این افراد نبودند همین تعداد یوزپلنگ را هم نداشتیم.

سهیم‌کردن مردم در منافع حفاظت از یوز

مدیر پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی نیز دراین همایش گفت: در فاز جدید پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی مدل مشارکت مردم در دستور کار قرار گرفته، با این رویکرد که مردم از منافع حفاظت و محصولات حفاظت بهره‌مند شوند این موضوعی است که ما آن را هدف‌گیری کرده و به سمت آن حرکت می‌کنیم. مهندس بهمن جوکار افزود: اگر نتوانیم به مردم در جهت حفاظت از این‌گونه در معرض خطر انقراض نفع برسانیم مردم با ما همراه نخواهند شد و ادامه کار را بسیار سخت خواهند کرد با همین نگاه است که در فاز دوم پروژه حفاظت از یوز که در پایان سال 2013آغاز می‌شود، ارتقای معیشت مردم را هدف گرفته‌ایم تا تخریب کمتری صورت بگیرد. مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی افزود:‌ اجرای طرح شکار پایدار در خارج از مناطق حفاظت‌شده توسط مردم و همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز از دیگر اقدامات در دست هستند که با واکنش‌های منفی بسیاری مواجه شده است. به‌گفته وی توسعه شکار پایدار، رویکرد جدیدی است که برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر انقراض در کشورهایی مانند پاکستان و تاجیکستان انجام شده و اتحادیه حفاظت از تنوع طبیعی نیز آن را تأیید کرده است. جوکار، وسعت زیستگاه‌های یوزپلنگ را در کشور 6میلیون هکتار اعلام کرد و افزود: این مساحت بسیار زیاد است اما تلاش می‌کنیم از محیط‌بانانی که در این مناطق با این گستردگی حفاظت می‌کنند تقدیر به عمل بیاوریم. البته توجه مسئولان سازمان به حمایت مادی و معنوی از محیط‌بانان معطوف شده که با توجه به پول و امکانات محدود سازمان می‌توان با مشورت محیط‌بانان، بودجه را در جاهایی که اولویت دارد هزینه کرد. جوکار تأکید کرد: براساس بررسی‌های صورت گرفته حداقل 50قلاده یوز در زیستگاه‌های ایران وجود دارد اما از آنجایی که تمام زیستگاه‌ها بررسی نشده‌اند هنوز نمی‌توانیم آمار دقیقی از کل جمعیت یوزها به‌دست دهیم.

101محیط‌بان برای 6میلیون هکتار

مرتضی اسلامی دهکردی، مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی دراین همایش گفت: 3سال بررسی‌های میدانی و تصاویر به‌دست آمده از دوربین‌های نصب شده در 10منطقه، حاکی از آن است که حداقل 40تا 70قلاده یوزپلنگ در زیستگاه‌ها وجود دارند. این درحالی است که یوزپلنگ سومین گربه‌سان نادر در جهان محسوب می‌شود.

وی درباره تلفات یوز طی سال‌های گذشته گفت: در دهه 70حداقل 2یوز به‌دست انسان تلف شده اما در دهه80 حدود 24یوز از پای درآمده‌اند که 11مورد بر اثر تصادف و 13مورد بر اثر گلوله شکارچیان متخلف تلف شده‌اند در دهه90با وجود کاهش تلفات جاده‌ای حداقل 5یوز به‌دست انسان نابود شده‌اند.

اسلامی درباره میزان زاد وولد یوزها گفت: در دهه 80هر سال حداقل 3زایمان یوز گزارش شده اما از ابتدای دهه 90تنها یک زایمان در پناهگاه حیات‌وحش میاندشت گزارش شده که نشان می‌دهد میزان زادوولد یوزها سیر نزولی طی می‌کند.مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی با اشاره به اینکه 101محیط‌بان از 6میلیون هکتار زیستگاه‌های یوز در سراسر کشور حفاظت می‌کنند، افزود: براساس استانداردهای جهانی برای هر 2هزار هکتار یک محیط‌بان و برای هر هزار هکتار محیط تالابی یک محیط‌بان استخدام می‌شود درصورتی که در حال حاضر در کشور ما به‌طور میانگین هر محیط‌بان حفاظت از 64هزار هکتار زیستگاه یوز را برعهده دارد.به گفته وی در خراسان‌شمالی برای هر 12هزار هکتار یک محیط‌بان و در کرمان برای هر 270هزار هکتار یک محیط‌بان بکارگرفته‌شده که این بر مشکلات حفاظتی یوز دامن زده است.

تقدیر از خبرنگار همشهری به‌عنوان حامی یوزپلنگ ایرانی در سال 92

در این همایش که روز گذشته به همت انجمن یوزپلنگ ایرانی در سالن همایش‌های پارک پردیسان برگزار شد، طی مراسمی خاص با اهدای تندیس از حامیان یوزپلنگ ایرانی در سال 92تقدیر شد که در بخش رسانه‌های نوشتاری از اسدالله افلاکی، خبرنگار محیط‌زیست همشهری تقدیر شد. بخشی از مراسم نیز که به تقدیر از محیط‌بانان نمونه در زیستگاه‌های یوزپلنگ اختصاص داشت که با اهدای لوح از 18محیط‌بان نمونه تقدیر شد.