حمایت دانشآموزان از یوز
چهارشنبه گذشته زمانی که دانشآموزان سراسر کشور طبق روال هر روز در کلاسهایشان حاضر شدند 400دانشآموز دبستان جاوید(واقع در پونک) برنامهای متفاوت را تجربه کردند؛ برنامهای که میتواند با برنامهریزی و حمایت آموزشوپرورش بهعنوان الگویی در سایر مدارس کشور اجرا شود. این دانشآموزان با دعوت از مدیر پروژه بینالمللی یوزپلنگ آسیایی با اجرای برنامههای متنوع کوشیدند فریادشان را برای حمایت ازیوز به گوش مسئولان بلندپایه کشور برسانند.
بهمنماه سال 90 همین دانشآموزان طی برنامهای مشابه با امضای طوماری از مسئولان محیطزیست خواسته بودند که برای حفاظت از یوز چارهای بیندیشند. طوماری که تصویری از آن در همشهری به چاپ رسید امضای 200دانشآموز را در پای خود داشت؛ اما اکنون شمار دانشآموزان حامی یوز در این مدرسه به 400نفر رسیده است. این دانشآموزان، طی میثاقنامهای به نمایندگی از همه دانشآموزان کشور از رئیس سازمان محیطزیست میخواهند تا با راه یافتن یوزپلنگ به جام جهانی «برای حفاظت از اینگونه نادر حیاتوحش فراتر از مرزهای ایران تلاش کند»؛ حیوانی که تا چنددهه قبل در سراسر آسیا وجود داشت اما اکنون بنا به اعلام مسئولان سازمان محیطزیست 50 قلاده از اینگونه زیبای حیاتوحش در سراسر جهان وجود دارد و از آنجا که زیستگاهش به دشتهای کشور ما محدود شده به نماد حیاتوحش ایران تبدیل شده است. جوکار میگوید:«ما به سختی میتوانیم بزرگسالان را برای حفاظت ازمحیطزیست ترغیب کنیم اما اگر فعالیتی که امروز در دبستان جاوید شاهدیم از چند دهه قبل آغاز شده بود امروز شاید یوزپلنگ در معرض انقراض نبود.»
حفاظت از یوز وظیفهای همگانی است
آرش انوشهپور، مدیر دبستان جاوید حفاظت از محیطزیست و یوزپلنگ را وظیفهای همگانی میداند وهمچون مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوز معتقداست: «بچهها باید از سنین پایین با مفاهیم حفاظت از محیطزیست آشنا شوند.» او تأکید میکند که مدرسه جاوید برای حفاظت از یوز از هیچ کوششی دریغ نمیکند. انوشهپور در عین حال یادآور میشود:«این اقدامات مدیون تلاشهای خانمها سحر ضیایی و زهرا عبدوس است؛ 2تن از اولیای بچهها که سال 90 هم برنامه حمایت از یوز با همت آنها در دبستان برگزار شد.»
سحر ضیایی میگوید: «از زمانی که برنامههای مرتبط با حفاظت از یوز را در مدرسه پیگیری میکنیم همه دانشآموزان با زندگی و ویژگیهای این حیوان و اهمیت حفاظت آن آشنا شدهاند.» این گفته ضیایی را نقاشیها و نوشتههای بچههای مدرسه تأیید میکند؛ نقاشیهایی که مدیرپروژه بینالمللی حفاظت از یوز با خود میبرد تا به خانم ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیطزیست نشان بدهد.
زهرا عبدوس هم به اثرات مثبت اجرای برنامههای مرتبط با یوز در مدرسه اشاره میکند و میگوید که اطلاعات بچهها درباره یوز خیلی زیادشده است؛ «الان بچهها یوزپلنگ را یک حیوان ارزشمند میدانند که حفظ آن برای حیاتوحش یک ضرورت است.» فراتر از این، دانشآموزان این مدرسه آنقدر به یوز علاقهمند شدهاند که با ایجاد وبلاگ تلاش میکنند با فرهنگسازی برای حفاظت از یوز به مسئولان سازمان محیطزیست کمک کنند. این نکتهای است که یکی از دانشآموزان مدرسه بر زبان آورد و بقیه دانشآموزان آن را تأیید میکنند.
یوزها در انتظار ناجیان جدید
پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی که فاز اول آن سال 80 آغاز شد و فاز دوم آن، 12آبان امسال به امضای نماینده سازمان ملل در ایران رسید، ازجمله اقدامات اثرگذار در حفاظت از یوز محسوب میشود؛ پروژهای که احمدعلی کیخواه، معاون طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست، آن را نمونه موفقی از همکاری میان دولت، سازمان ملل، جوامع محلی و سازمانهای مردمی میداند؛ «ما امروز مطمئنیم که حداقل 50 یوزپلنگ در ایران زندگی میکنند ولی هنوز تا نجات اینگونه مهم از خطر انقراض فاصله داریم.» اما اتفاق دیگری که حفاظت از یوز را دگرگون کرد بازدید سپبلاتر، رئیس فدراسیون فوتبال(فیفا)، از موزه تنوع زیستی بود که آبانماه سالجاری به دعوت مسئولان سازمان حفاظت محیطزیست صورت گرفت. آنطور که ابتکار میگوید«سپبلاتر هنگام بازدید از موزه تنوع زیستی، ضمن استقبال از درج تصویر یوزپلنگ روی پیراهن تیم ملی فوتبال جمهوری اسلامی ایران در جامجهانی2014برزیل، برای حفاظت از این گونه یوزپلنگ قول مساعد داده است.» راهیابی یوز به جام جهانی و ورود مفاهیم حفاظت از گونههای در معرض انقراض حیاتوحش به کتابهای درسی، امید برای نجات یوزها را دوچندان کرده است.
آنطور که جوکار میگوید این مسئول آموزشوپرورش طی روزهای گذشته به دعوت مسئولان سازمان حفاظت محیطزیست و پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی از زیستگاههای یوز بازدید کرده و درپی آن اعلام میکند که مفاهیم حفاظت از یوز و سایر گونههای حیاتوحش بهزودی به کتابهای درسی دانشآموزان راه مییابد.