روایتی از تلاش‌های خادمان بی‌پیرایه در سرزمین وحی

همه ساله تعدادی برای خدمت به ضیوف‌الرحمن عازم سرزمین وحی می‌شوند. برخی از آنها سال‌ها به طور مستمر این سفر برایشان تکرار می‌شود اما در همه این سال‌ها فقط یک بار فرصت حج‌گزاری می‌یابند و در بقیه موارد تشرف‌شان، به انجام اعمال عمره مفرده بسنده می‌کنند.

این خادمان بی‌پیرایه که در بین آنها از همه قشری اعم از پزشک، معلم، مهندس، آشپز، راننده، تکنسین و ... حضور دارند، در زمانی که زائران در ایام تشریق می‌روند که حج تمتع انجام دهند، آنها هم به مشاعر مقدسه می‌آیند اما خدمت‌رسانی به ضیوف‌الرحمن، مهمترین وظیفه‌ و شاید پربارترین عبادتشان در این روزها باشد.  

ماه‌ها پیش آستین‌ها را بالا زده‌اند تا برای روزی که زائران ایرانی وارد سرزمین وحی می‌شوند، همه چیز آماده باشد. بعضی از آنها مرتب در راه ایران به مدینه و مکه بوده‌اند تا اقامتگاه‌های زائران را انتخاب و به مرحله قرارداد برسانند و زمینه اموری نظیر نقلیه و ترددی، تغذیه حجاج، درمانی و ... برای زائران کشورمان در حج را فراهم سازند.

آماده‌سازی غذایی که روزانه در چند نوبت مخصوص زائران ایرانی تهیه و در سالن غذاخوری اقامتگاه‌ها با نظم توزیع می‌شود، خدمات بهداشتی و درمانی، خدماتی که در حوزه نقلیه و ترددی و امداد به زائران ارائه می‌شود، زحمت‌کشانی که در قالب مدیریت مجموعه‌ها در صدد رتق و فتق امور زائران در هتل‌ها هستند، عوامل کاروان‌ها اعم از مدیر و معاون و خدمه کاروان تا ذابحانی که در ایام تشریق به ذبح قربانی مشغول هستند و همچنین عوامل ستادهای سازمان حج و زیارت در مدینه منوره و مکه مکرمه، همه را خادم ضیوف‌الرحمن یعنی خادمان زائران حرمین شریفین می‌نامند که نیروی همه آنها در ایام تشریق برای خدمت‌رسانی حداکثری به حجاج، متمرکز و هم‌افزا می‌شود؛ برای خدمت‌رسانی در روزهایی که زائران سرزمین وحی می‌روند تا با درک مشاعر مقدسه و انجام اعمال مربوطه، حاجی شوند. 

 با وجود وظیفه سنگین و اجر عظیمی که خداوند برای خادمان ضیوف‌الرحمن قرار داده است اما اغلب این خادمان متواضع، که ممکن است در دوره‌‎های مختلف به منظور خدمت به حجاج به سرزمین وحی عازم شوند فقط یک بار می‌توانند حج‌گزارند و در دوره‌های بعد تشرف به سرزمین وحی بر اساس توانایی‌ها، مهارت‌ها و عشق و علاقه‌ای که دارند صرفاً در خدمت حجاج هستند و خود احرام حج نمی‌بندند.

دست‌اندرکاران ستاد مدینه منوره، ستاد مکه مکرمه، عوامل ثابت اقامتگاه‌ها، دست‌اندرکاران مرکز پزشکی حج و زیارت جمعیت هلال احمر، کارکنان آشپزخانه‌های زین، الدخیل، ابوجدایل و قحطانی و اعضای کاروان ذابحین از جمله دست‌اندرکاران اجرایی هستند که آنها با وجود اینکه در موسم حج به سرزمین وحی مشرف شده و در ایام تشریق هم در مشاعر مقدسه حضور دارند اما اکثرشان در این ایام، احرام نبسته و در لباس خادمی حجاج به آنها خدمت‌رسانی می‌کنند.

نگاه آماری به بخش‌های مختلف اجرایی عملیات حج نشان می‌دهد که فقط 4 نفر از 45 نیروی اجرایی ستاد مدینه منوره، 9 نفر از 27 نیروی آشپزخانه زین و 10 نفر از 35 نیروی آشپزخانه دخیل که امور طبخ متمرکز و مکانیزه غذای زائران کشورمان در مدینه منوره را انجام می‌دهند، در حج امسال، اعمال حج تمتع را به جای آورده و بقیه نیروهای این ستاد اجرایی و آشپزخانه‌های متمرکز در  مدینه، احرام برای حج تمتع نبستند. 

این گزارش می‌افزاید: فقط 35 نفر از مجموع 400 نیروی اجرایی ستاد مکه مکرمه، آشپزخانه ابوجدایل و آشپزخانه قحطانی در مکه مکرمه توفیق انجام اعمال حج تمتع را داشته و بقیه به انجام عمره مفرده بسنده کرده‌اند.                 

گزارش دکتر ولید دنده‌بر، معاون مرکز پزشکی حج و زیارت جمعیت هلال احمر نیز حاکیست که از 230 نیروی این مرکز در مدینه و مدینه، 90 نفر اعمال حج تمتع را به جا آورده و بقیه احرام حج تمتع نبستند. گفتنی است آمار درج شده به نام مرکز پزشکی حج و زیارت، مربوط به کلیه عوامل اعم از متخصصان، پزشکان عمومی، کادر پرستاری، امداد، پیراپزشکی، آزمایشگاه‌ها، رادیولوژی، داروخانه و ... است.

همچنین به گفته غلامرضا رضایی، رئیس دفتر نمایندگی سازمان حج و زیارت در عربستان، از مجموع 1013 نفر عوامل ثابت اقامتگاه‌های زائران ایرانی در مدینه و مکه، 393 نفر آنها حج تمتع به جا آورده‌اند.

گفتنی است از 64 ذابح عضو کاروان ذابحین فقط 5 نفرشان احرام حج تمتع بسته‌اند. این 5 نفر هشتمین سفرشان به حج است. آنها در سفرهای قبلی‌شان حج انجام نداده بودند و امسال برای نخستین بار حج گزاردند.     

هر چند اکثر خادمان ضیوف‌الرحمن در بخش‌های مختلف اجرایی عملیات حج، موفق به انجام اعمال حج در ایام تشریق نشدند اما اجر خاصی که خداوند به خادمان حجاج و زائران بیت‌الله الحرام می‌دهد در کلام اساتید مبرز و روحانیت معزز آمده است به طوری که حجت‌الاسلام والمسلمین راشد یزدی درباره اجر خاص خداوند به خادمان زائران حرمین شریفین گفته است: تکرار سفر، موفقیت و بی‌نیازی در نسل، مزد خداوند به خادمان ضیوف‌الرحمان است.

در جدول ذیل تعداد کلیه عوامل اجرایی در خدمت ضیوف‌الرحمن و تعدادی از آنها که امسال حج ‌گزارند، آمده است که با مرور اجمالی آن می‌توان گروه بزرگی از خادمانی که در ایام تشریق در خدمت زائر بوده اما حج‌گزاری نکرده‌اند را هم شناخت.