به گزارش خبرگزاری رویترز دکتر ست برکلی رئیس بنیاد غیرانتفاعی "اقدام بینالمللی برای واکسن ایدز" در یک نشست خبری در آغاز شانزدهمین کتفرانس بینالمللی ایدز در تورونتوی کانادا گفت که دانشمندان از واکسنهایی که تا به حال آزمایش شدهاند خواهند آموخت و کشورهای در حال توسعه هم که بیشتر از همه به علت ایدز صدمه دیدهاند تلاشهایی را برای تولید واکسن آغاز کردهاند.
او گفت:" تنها وسیلهای که میتواند همهگیری جهانی ایدز را خاتمه دهد،تهیه واکسنی موثر بر ضد آن است. همه شواهد حاکی از آن است تولید این واکسن امکانپذیر است. پیشرفتهایی به دست آمده که تدریجی اما مداوم است. ما به زودی وارد یک دوره رنسانس پژوهشهای واکسن ایدز میشویم."
با این حال برکلی گفت که تنها دو واکسن در مرحله آزمونهای انسانی پیشرفته قرار دارند- یکی ساخت شرکت مرک و دیگری ساخت شرکت سانوفی-اونتیس اس. ای.برکلی معتقد است که قدم مهم بعدی در این زمینه مربوط به واکسن شرکت مرک است که ایمنی سلولی را تحریک میکند.
ویروس ایدز بیش از 39 میلیون نفر را در جهان آلوده کرده که بیش از 6 درصد آنها در آفریقای زیرصحرا قرار دارند.ایدز هر سال بیش از 4 میلیون نفر را میکشد و از هنگام شناسایی آن در دهه 1980 25 میلیون نفر را در جهان به کام مرگ فرستاده است.
واکسیناسیون بر ضد این ویروس کار مشکلی بوده است زیرا این ویروس خود سلولهای دستگاه ایمنی را آلوده میکند که معمولا واکسن آنها را تحریک میکند.دکتر برکلی در این مورد گفت:" این مسئله مهمترین مانع در برابر تولید واکسن است."
اغلب واکسنها تولید پادتنها یا آنتیبادیها را تحریک میکنند، یعنی پروتئینهایی که عوامل مهاجم را برای تخریبشدن نشاندار میکنند.پژوهشگران معتقدند که یک واکسن مناسب برای ایدز باید هم تولید پادتنها را تحریک کند و هم ایمنی سلولی را فعال کند که سلولهای T،سلولهای دندریتی و سایر سلولهای دستگاه ایمنی مسئول آن هستند.
برکلی امیدوار است که تا سال 2008 چگونگی تاثیر واکسن شرکت مرک معلوم شود. حتی اگر این واکسن میزان عفونت انسانی را اندکی کاهش دهد، دانشمندان میتوانند افراد داوطلب را مورد بررسی قراردهند و ببیند که از کدام جنبههای موفقیت آمیز آن میتوان برای تحقیقات آینده استفاده کرد.
استفن لویس سرپرست برنامه "آفریقا برای ایدز" سازمان ملل معتقد است که حتی یک واکسن با تاثیر متوسط میتواند در طول یک دهه میزان عفونتهای جدید را یکسوم کاهش دهد و باعث نجات جان میلیونها نفر شود. یک مانع در راه تولید واکسن ایدز کمبود داوطلبان و تسهیلات لازم برای انجام آزمایشهای بالینی است.
به گفته لویس پیشرفتهایی هم در این زمینه به عمل آمده است؛ اکنون علاوه بر کشورهای صنعتی، در کشورهای در حال توسعه هم آزمایشهای بالینی بر روی واکسنهای ایدز در جریان است و بودجه تخصیصداده شده به این کار در 5 سال گذشته دوبرابر شده است.