گروه اجتماعی - محمدعلی بدری: طرح مدیریت و کاهش حوادث و سوانح رانندگی به‌زودی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به رأی گذاشته می‌شود.

این طرح را ۵۲ نماینده مجلس در ۱۲ ماده تدوین کرده و به هیأت رئیسه مجلس ارائه داده‌اند. در این طرح مقرر شده است که شورای‌عالی ایمنی و حمل‌ونقل کشور با ریاست رئیس‌جمهور تشکیل شود. همچنین مجازات‌هایی از قبیل ثبت تخلفات در سابقه رانندگی افراد در پی دارد و درصورت ثبت تخلفات راهنمایی و رانندگی در ۳ مرحله یا بیشتر این موضوع موجب محرومیت فرد از حق رانندگی و منع اشتغال در مشاغل دولتی اعم از کشوری و لشکری به‌مدت ۳ سال خواهد شد.

اواخر تابستان بود که مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرد که هزینه‌های ناشی از تصادفات رانندگی در کشور فقط در سال۹۰ چیزی نزدیک به ۵۲ هزار میلیارد تومان بوده است. براساس محاسبات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، این رقم518913. 8 میلیارد ریالی حدود 8درصد از تولید ناخالص داخلی کشور است.

پیشنهادهای سختگیرانه‌ای مانند محرومیت‌های شغلی در حالی برای تخلفات رانندگی درنظر گرفته شده که براساس مطالعات میدانی در ایران سه‌پنجم تصادفات جاده‌ای به‌دلیل عوامل رفتاری انسانی است. پیش از این سخن از طرحی رفته بود که برخی تخلفات خطرساز که ارادی انجام می‌شوند و احتمال مرگ و جراحت بالا دارند، علاوه بر تخلف رانندگی، جرم حقوقی شمرده شوند.

در این‌باره رئیس کانون انجمن‌های صنفی مؤسسات و شرکت‌های حمل‌ونقل کالای کشور معتقد است که خطاهای انسانی عمده‌ترین علت سوانح جاده‌ای محسوب می‌شود.

وی گفت: حداکثر زمان رانندگی در اتوبوس‌ 8 ساعت و کامیون‌ 10ساعت در شبانه‌روز است اما به دلایل مختلف رانندگان مجبورند بیشتر از این میزان رانندگی کنند که این امر باعث وقوع حوادث می‌شود.حسین احمدی‌زاده افزود: بدهکاربودن رانندگان به‌ویژه برای پرداخت اقساط وسیله نقلیه خود از دلایل رانندگی بیش از میزان استاندارد در طول شبانه‌روز است که منجر به خستگی، خواب‌آلودگی و بعضا عصبانیت آنها می‌شود.

یکی از فعالان صنعت اتوبوس‌سازی هم در این‌باره به همشهری گفت: ما به‌عنوان تولیدکننده خودروهای حمل‌ونقل عمومی تحت نظر سازمان استاندارد، تمام استانداردهای این سازمان را در مرحله تولید رعایت می‌کنیم، اما متأسفانه در مرحله بهره‌برداری، هیچ استانداردی برای راننده وجود ندارد. همچنین عباس هنربخش، مدرس دانشگاه سمنان و مدیر تحقیق و توسعه یکی از شرکت‌های تولیدکننده اتوبوس‌ در ایران، با بیان اینکه تمام وقت و امکانات برای ایمنی در مرحله تولید به کار گرفته می‌شود، تأکید کرد: تمام تولیدات این شرکت براساس استانداردهای روز اروپا تولید می‌شود و محصولات این شرکت ‌در حال گذراندن استاندارد آر66 اروپا برای صدور به کشورهای اروپایی است. استاندارد آر66 در مورد ایمنی مسافران و وسایل حمل‌ونقل عمومی درصورت واژگونی است.

مدیر خدمات پس از فروش این شرکت نیز در این زمینه تأکید کرد: متأسفانه بعضی رانندگان با رعایت‌نکردن حقوق مسافران و عدم‌استفاده از تجهیزات و امکانات خودروهای حمل‌ونقل عمومی، اعم از امکانات مدرن ایمنی رانندگی تا کارهایی مانند برداشتن چکش اضطراری و بستن قفل دستی درها در موقع حرکت و بسته ماندن آن در موقع حادثه، خسارت‌های جبران‌ناپذیری را به‌بار می‌آورند. محسن نوروزی ادامه داد: براساس دستورالعمل‌های داخلی شرکت، قبل از تحویل خودرو به مالک، آموزش لازم به راننده جهت استفاده بهینه از وسیله نقلیه داده می‌شود ولی به‌دلیل جابه‌جایی دائمی رانندگان، عملا این آموزش‌ها به‌طور کامل اثربخش نیستند.

نوروزی در این زمینه پیشنهاد کرد: به‌دلیل وجود امکانات پیشرفته ایمنی که روی اتوبوس‌های جدید نصب است، برای هر راننده گواهی مخصوص رانندگی با همان خودرویی که برای استفاده از آن آموزش دیده صادر شود تا اطمینان به‌دست بیاید که راننده قابلیت مهارتی استفاده بهینه از اتوبوس و امکانات آن را دارد. نوروزی ادامه داد: هر قدر هم که وسیله نقلیه مطابق با استانداردهای جهانی تولید شده باشد، چنانچه نظارت وجود نداشته باشد، نمی‌توان از استفاده مناسب از کارکرد ایمنی‌های پیش‌بینی‌شده در مرحله تولید مطمئن بود.

او با ذکر مثالی گفت: ما نمونه‌های مستند عجیبی در بین اتوبوس‌های بین‌شهری داشته‌ایم که برای سرویس و تعمیر به بخش خدمات پس از فروش ما مراجعه می‌کنند. مشاهده کرده‌ایم که مالک خودرو شاسی سوئدی اتوبوس را بریده تا بتواند به جای باک 700 لیتری، یک باک دست‌ساز 2500لیتری قرار دهد. یا راننده‌ای که لاستیک‌های اتوبوسش صاف شده آن را عوض نمی‌کند و یا اقدام به ایجاد تغییرات در سیستم برق اتوبوس جهت نصب چراغ‌های اضافی و غیره می‌کند؛ کارخانه تولیدکننده چه باید بکند تا این راننده حادثه نبیند؟ نوروزی همچنین از همه آشنایان به فرایند بهره‌برداری و نظارت بر امر حمل‌ونقل مسافر دعوت کرد تا از روند تولید اتوبوس اسکانیا در این کارخانه از نزدیک بازدید کنند.

چنان که در سخنان دست‌اندرکاران تولید هم پیداست،‌ از علت 19هزار کشته و 800هزار مصدوم و 52میلیارد هزینه‌های مادی و معنوی تصادف‌ها در یک سال، ‌متوجه عدم‌آموزش و نبود استاندارد راننده است؛ مسئله‌ای که در تدوین طرح مدیریت و کاهش حوادث و سوانح رانندگی و تبدیل آن به طرح باید به آن توجه شود.

منبع: همشهری آنلاین