این روایت تلخ نشان میدهد که توجه به سلامت روان در ایران کم است و هر چه زودتر باید سند ملی ارتقای سلامت روان در ایران اجرایی شود.دکتر یوسف فکور، روانپزشک و عضو هیأت علمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تأیید این آمار که از هر 4فردی که در بیمارستانهای عمومی کشور بستری میشوند، یک نفر دچار مشکلات روانپزشکی است، گفت: البته آمار افرادی که در ایران به مشکلات روانپزشکی دچار هستند بیش از این است چراکه این فقط آمار بستریشدگان است.
این روانپزشک، با انتقاد از اینکه مردم در ایران برخلاف سایر کشورهای دنیا، مراجعه به روانشناس و روانپزشک را برای بهبود سلامت روان امری غیرمتعارف تلقی میکنند، اظهار داشت: به همین دلیل قطعا آمار افرادی که در ایران مبتلا به مشکلات روانپزشکی هستند، بیش از این است.
این روانپزشک اختلالات اضطرابی و افسردگی را بهترتیب جزو شایعترین مشکلات روانپزشکی مردم ایران ذکر کرد و اظهار داشت: در حال حاضر حدود15.6درصد از مردم ایران دچار اختلالات اضطرابی و 13.6درصد مردم دچار اختلالات افسردگی هستند.
فکور افزود: هر موضوعی که نگرانی مفرطی برای فرد ایجاد کند، باعث رنج و افت کارایی او شود و تعادل و آرامش فرد را بههم زند، از آن بهعنوان اختلال اضطرابی نام برده میشود.
این روانپزشک گفت: اگر فردی در یک بازه 2هفتهای دچار بیحوصلگی، کمتحرکی، کماشتهایی شود و علاوه بر آن، امید به زندگی و تمایلات جنسی او کاهش یابد و افکار منفی بر او چیره و دچار پوچی شود این فرد دچار اختلال افسردگی است. البته ممکن است فرد بهطور همزمان همه این نشانهها را نداشته باشد و این نشانهها در شرایط خاص و یا بهصورت فصلی بروز کند.
فکور از عوامل ژنتیک، اقتصادی، اجتماعی، زیستی، بهعنوان عوامل دخیل در شیوع بیماریهای روانپزشکی یاد کرد و گفت: از این نکته نباید غافل ماند که آستانه تحریک آدرنالین و اضطراب افراد متغیر است بنابراین در برخی از افراد چون بهطور فیزیولوژی آستانه تحریک آدرنالین پایین است، احتمال بروز اختلالات اضطرابی در آنها بیشتر است.
او از طلاق و مصرف موادمخدر بهعنوان 2عامل تأثیرگذار در افزایش اختلالات روانپزشکی نام برد و گفت: این دو عامل سبب افزایش اختلالات اضطرابی در افراد میشود.این روانپزشک اظهار داشت: در کنار مصرف دارو زیرنظر روانپزشکان و مشاورههای پزشکی، ارتباط با خدا، ورزش، آشتی با طبیعت و موسیقیهای غیرمبتذل و ملایم ازجمله عواملی است که برای آرامش درونی افراد مفید بوده و سبب خواهد شد که انسان با اختلالات اضطرابی و افسردگی مبارزه کند.
چندی قبل نیز، دکتر غلامرضا حاجتی در حاشیه سیامین کنگره سالانه انجمن روانپزشکان ایران گفته بود که براساس طرح پیمایش سلامت روانی که در سال 89و 90انجام شد، شایعترین بیماریهای روانی، اختلالات اضطرابی و خلقی است. وی میزان شیوع بیماریهای روانپزشکی را در زنان 2برابر مردان ذکر کرد و گفت: این بیماریها در کشور ما نسبت به بیشتر کشورهای دنیا شیوع بیشتری دارد. حاجتی افزود: دومین گروه بیماریهای روانی شایع، اختلالات خلقی است که افسردگی عمده یا ماژور در راس آنهاست و میزان شیوع آن 13.9درصد است.
براساس گزارش بهداشت جهانی، آمار مبتلایان به اختلالات روانی در کل جهان بالاست و این آمار سیر صعودی هم دارد بهطوری که پیشبینی میشود تا سال 2030افسردگی به تنهایی مهمترین بیماری مزمن ناتوانکننده در سطح دنیاست.
برای پیشگیری از روند صعودی بیماریهای روانپزشکی در ایران، بهنظر میرسد که اجرای برنامه جامع ارتقای سلامت روان در ایران ضروری بهنظر میرسد. بدون شک برای اجرای برنامه جامع ارتقای سلامت روان، تدوین سند ملی سلامت روان ضروری بهنظر میرسد، سندی که 2سال قبل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آن را تدوین کرد. اما اجرای این سند در چه مرحلهای است؟
در این زمینه دکتر عباسعلی ناصحی، مدیرکل سابق دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به همشهری گفت:از 2سال قبل، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اقدام به تدوین مجموعه جامع ارتقای سلامت روان کشور کرد. در این برنامه ابتدا وظایف وزارت بهداشت بهطور دقیق و سپس نقش و وظایف سایر دستگاهها و وزارتخانههای کشور مشخص شد.
ناصحی با بیان اینکه پس از تصویب این سند در وزارت بهداشت، این سند به دانشگاههای علوم پزشکی در سراسر کشور نیز ابلاغ شد، گفت:در ماههای گذشته مکاتباتی با وزارتخانهها و دستگاههای مختلف انجام شده است و از آنها خواسته شد تا نمایندگان خود را برای همفکری و همکاری به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی معرفی کنند تا بهطور جدی برنامه ارتقای سلامت روان در کشور اجرایی شود.