گزارش سفر وزیر راه و شهرسازی به شهر مقدس مشهد به نقل از روابط عمومی وزار راه و شهرسازی به شرح زیر است:
فرودگاه مشهد نمونه مدل موفق مشارکت بخش خصوصی
وزیر راه و شهرسازی در سفر به استان خراسان رضوی از بخش های مختلف فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد و نحوه خدمات دهی به مسافران بازدید و با حضور در بین مسافران پروازهای داخلی با آنان گفت و گو کرد.
عباس آخوندی ظهر پنجشنبه در ورود به فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد به سالن پروازهای خارجی رفت و از نزدیک روند اجرای طرح توسعه فرودگاه مشهد و میزان پیشرفت آن را مورد بازدید قرار داد.
وی همچنین از بخش های دیگر از جمله برج مراقبت فرودگاه ، تجهیزات و امکانات آن نیز دیدن کرد.
وزیر راه و شهرسازی در حاشیه این بازدید و در جمع خبرنگاران ضمن ابراز رضایت از فعالیت های انجام شده در فرودگاه بین المللی مشهد اظهار داشت: با توجه به هشت میلیون مسافر جابه‌جا شده در طول سال از طریق این فرودگاه روند توسعه فرودگاه و کارهای اجرایی طرحهای عمرانی با استفاده از توان بخش خصوصی با سرعت خوبی در حال اجرا می باشد.
وی در ادامه طرح توسعه فرودگاه مشهد را نمونه‌یی موفق از یک مدل مشارکت بخش خصوصی و بخش عمومی عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه فرودگاه مشهد فرودگاه بسیار فعالی است، امکان جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در آن وجود داشته و دارد و مدیریت فرودگاه تلاش بسیار خوبی در جذب سرمایه‌گذار در این بخش داشته است.
آخوندی گفت: در این مجموعه در بخش‌های مختلف اعم از پارکینگ‌ها و نیز تجهیز فرودگاه چه در داخل ترمینال و چه فضای بیرونی از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی استفاده شده که بیانگر عملکرد مطلوب این مجموعه در جذب سرمایه‌گذار خصوصی است.
وی اظهار داشت: این فرودگاه با توجه به حجم جابه جایی هشت میلیون مسافر در سال نیاز به پشتیبانی های شهری بسیاری زیادی دارد و ایجاد پارکینک برای این فرودگاه خیلی مهم است ضمن آنکه خوشبختانه اجرای خط مترو از فرودگاه به درون شهر هم در حال اجرا است.
وی بیان کرد: امیدوارم در این زمینه ارتباط فرودگاه به مترو به صورت مستقیم از داخل پایانه به ایستگاه مترو برقرار شود که مسافران نیاز به خروج از فرودگاه برای ورود به مشهد نداشته باشند.
گفتنی است پروژه های استریپ سازی بین دو باند، سالن تشریفات اختصاصی، پارکینگ طبقاتی و اتصال فرودگاه شهید هاشمی نژاد به خط یک مترو مشهد در این دیدار مورد بازدید وزیر راه و شهرسازی قرار گرفتند.
تحول عظیم با برقی کردن راه آهن تهران - مشهد
وزیر راه و شهرسازی در ایستگاه راه آهن مشهد، حضور یافت و از طرح های عمرانی راه آهن خراسان رضوی بازدید کرد.
در ابتدای این بازدید، عباس آخوندی و هیأت همراه مورد استقبال مدیران اداره کل راه آهن خراسان قرار گرفته و در ادامه ضمن بازدید از بخش های مختلف، در جریان امور مربوط به خدمات رسانی به مسافران قرار گرفت .
آخوندی همچنین از قسمت های مختلف راه آهن مشهد همچون بخش ابنیه سنگین راه آهن، انبار توشه، محوطه حمل ونقل و بخش بازرگانی بازدید کرد.
وی همچنین از سالن داخلی ایستگاه، سکو ها و خطوط در حال احداث در آن بازدید و در جریان اجرای مراحل مختلف خطوط جدید قرار گرفت.
محمدهادی ضیایی مهر مدیرکل راه آهن خراسان رضوی نیز ضمن توضیح مشکلات و وضع موجود ایستگاه، مشخصات و ویژگی‌های محل پیشنهادی ترمینال شماره 2 راه آهن مشهد را نیز برای مقام عالی وزارت راه و شهرسازی تشریح کرد.
در این بازدید مقام عالی وزارت راه و شهرسازی، توسعه راه آهن مشهد و برقی کردن راه آهن تهران - مشهد را تحولی عظیم در اقتصاد و نوع نگرش مردم به سفر، سیاحت و گردشگری در استان دانست.
وی احداث راه آهن سرخس - زاهدان - چابهار را باعث اتصال کشورهای آسیای میانه به خلیج فارس از مسیری کوتاهتر خواند که خود یکی از طرح های مهم شرق کشور است.
مشکلات آزادراه کنارگذر شمالی مشهد
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اهمیت آزادراه کنارگذر شمالی مشهد ، اظهار داشت: این پروژه ملی از مهم ترین محورهای شریانی و ترانزیتی شرق کشور محسوب می شود.
آخوندی در این بازدید گفت: آزادراه کنارگذر شمالی مشهد، محوری کلیدی است که حمل و نقل در 3 پایانه ترانزیتی پرتردد شرق و شمال شرق کشور یعنی باجگیران، لطف آباد و دوغارون را تسهیل می کند.
وی اتصال بزرگراه مشهد - قوچان و محور ترانزیتی مشهد - فریمان - تربت جام - دوغارون را از کارکردهای کلیدی این آزادراه خواند و اظهار داشت: این پروژه ملی به طول 72 که به بهره برداری نیز رسیده است از مهم ترین محورهای شریانی و ترانزیتی شرق کشور محسوب می‌شود.
وزیر راه و شهرسازی افزود: با افزایش تردد در این محور ترانزیتی، شاهد تسهیل در عبور و مرور وسایل نقلیه، کاهش ترافیک و افزایش ایمنی در حرکت خودروها خواهیم بود.
آخوندی همچنین در این بازدید از عوارضی های آزادراه کنارگذر شمالی مشهد و تقاطع های غیر همسطح آن بازدید و با مدیران شرکت مجری پروژه گفتگو کرد.
برای حل مشکلات گلبهار تلاش می کنیم
وزیر راه و شهرسازی از پروژه های مسکن مهر شهر جدید گلبهار بازدید کرد و گفت: برای حل مشکلات این شهر جدید تلاش می کنیم.
آخوندی در این بازدید از برخی پروژه های عمرانی شهر جدید گلبهار همچون متروی گلبهار - مشهد و همچنین روند تکمیل پروژه‌های مسکن مهر این شهر دیدن کرد.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه در جلسه ای با حضور نماینده مردم چناران و طرقبه و شاندیز در مجلس شورای اسلامی، امام جمعه گلبهار و مدیران استانی به بررسی مشکلات اجرایی این شهر جدید پرداخت.
آخوندی نیز پس از استماع سخنان مدیران حاضر در جلسه، در مورد مشکلات شهر جدید گلبهار گفت: یکی از برنامه های اساسی وزارت راه و شهرسازی بررسی معضلات و مشکلات مسکن مهر و رفع آنها است.
وی ادامه داد: سعی می کنیم وضعیت خدمات روبنایی اعم از بیمارستان، آموزش و پرورش، حمل و نقل و امور فرهنگی را رفع نماییم.
وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: مشهد به عنوان پایتخت معنوی ایران اسلامی، همواره به عنوان یکی از ارکان توسعه کشور دارای اهمیت خاصی است.
آخوندی با اشاره به تعامل خوب و وجود هماهنگی لازم بین مسوولان و مردم، یادآور شد: با توجه به نگاه و پیگیری ویژه دولت و مسوولان ارشد استان، حساسیت رسالت راه و شهرسازی در انجام امور محوله و خدمت رسانی به مردم لایق و ولایتمدار چند برابر است.
در این جلسه امام جمعه گلبهار برخی مشکلات فرهنگی این شهر جدید را مطرح کرد و خواستار حمایت دولت از برنامه های فرهنگی در این شهر شد.
دکتر دهقان نماینده مردم چناران و طرقبه و شاندیز در مجلس شورای اسلامی، نیز در این جلسه خواستار تسریع در حل مشکلات زیربنایی گلبهار همچون مسأله حمل و نقل شد.
حاکمیت دوگانه ریشه مشکلات شهری است
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر وضع نابسامان در توسعه شهرها با وجود مشکلات زیست محیطی و اجتماعی و عدم کنترل توسعه شهر تصریح کرد: ریشه این مسائل به حاکمیت جغرافیایی در ایران برمی‌گردد و دوگانگی بین حاکمیت شهری و سیاسی ریشه اصلی مشکلات است و تعارض حاکمیتی برای شهرها مشکلات بسیاری ایجاد کرده است.
آخوندی در نشست هم اندیشی با صاحب‌نظران و اعضای هیئت علمی دانشگاههای خراسان‌رضوی که در تالار اجتماعات ساختمان مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با تاکید بر اینکه باید به وضع موجود شهرها سامان دهیم، عنوان کرد: ریشه این مسائل به حاکمیت جغرافیایی در ایران برمی‌گردد و دوگانگی بین حاکمیت شهری و سیاسی ریشه اصلی این مطلب است، اعتقادم این است و در شورای شهر تهران نیز این مطلب را بیان کردم که کلانشهری مانند تهران باید تحت حاکمیت شهر تهران باشد زیرا تعارض حاکمیتی برای شهرها مشکلات بسیاری ایجاد کرده است.
وزیر راه و شهرسازی گفت: مداخلات دولت در روند شهرنشینی طی سالهای گذشته موجب تشدید فقر شهری و کاهش حس هویت شهری در کشور شده است.
وی اظهار داشت: شهر بیش از این که یک سازمان کالبدی باشد یک سازمان اجتماعی است و سلول های آن شهروندان هستند. انسان نیز یک عنصر اجتماعی است و با این دیدگاه باید در بسیاری از مطالعات شهری تجدید نظر شود.
آخوندی افزود: اگر با این دید نگاه کنیم شاید مجبور شویم بسیاری از طرحهای مطالعاتی که چه در کشور و چه در خراسان رضوی انجام شده را تجدید نظر کنیم و یا حداقل ببینیم سازمان اجتماعی پشتیبان این طرح‌ها چیست.
وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: همواره این بحث مطرح می‌شود که میزان کامیابی در چه حد است؟ اینکه طرح‌ها و برنامه‌ها تا چه میزان کامیابی و موفقیت دارند سئوالی است که هم فراروی دولت و هم دانشگاه و جامعه حرفه‌ای قرار دارد.
وی با طرح این پرسش که آیا این طرح‌ها واقعا می‌توانند محرک توسعه و حتی راهنمای توسعه باشند یا خیر؟ گفت: باید قبول کنیم که هر شهری دارای مسائلی واقعی است که با عدم به رسمیت شناختن آنها مشکلات شهری حل نمی‌شود و ما نمی‌توانیم از پذیرش واقعیات فرار کنیم.
آخوندی تصریح کرد: واقعیت این است که روند شهرنشینی در ایران به نحوی صورت می‌گیرد که متاسفانه برخی مطالعات دولت حتی تشدید کننده این فقر شهری و قطب‌بندی انگ‌زنی به محلات مختلف و کاهش حس تعلق و هویت شهری شده است، قاعدتا شما در این شهر نمی‌توانید مدعی یک هویت شهری و حتی هویت محلی باشید زیرا با توجه به حجم و افزایش روند سریع مهاجرت به این شهر هویت شهری دچار خلل شده است.
وی با طرح این پرسش که این ناهمگونی را چگونه می‌توان سامان داد، عنوان کرد: ما دچار فرسودگی اجتماعی هستیم، باید بتوانیم از این ناهمگونی به یک حس تعلق و هویت شهروندی برسیم.
آخوندی افزود: به رسمیت شناختن فقر شهری از نظر هویت، اقتصاد و سیاست و همچنین پذیرش فقرا دو مساله مهم هستند که باید آنها را در قالب عدالت اجتماعی مطرح کنیم.
وی با اشاره به تشدید فقر شهری و کاهش حس هویت به ویژه در کلانشهرها گفت: مشهد از دهه 40 تاکنون هیچ هویت شهری یا حس تعلق را برای شهروندان نداشته و رشد حجم این شهر و روند سریع مهاجرت به آن نگران کننده بوده است به طوری که از دهه 70 جمعیت مشهد از یک میلیون و 800 هزار نفر به سه میلیون و 200 هزار نفر رسیده است.
آخوندی گفت: بروز ناهنجاریهای اجتماعی در شهر مشهد به مراتب سریعتر از اصفهان بوده است و جمعیت اصفهان اینک به رغم افزایش فوق العاده صنعت در آن، کنترل شده اما مشهد طی 20 سال گذشته نه تنها جمعیتش کنترل نشده بلکه وضعیت روزبروز نگران کننده تر می شود.
وی افزود: اکنون به هیچ نشانه ای از روند توسعه شهری در شهر مشهد نرسیده ایم و روند مهاجرت به این شهر روز به روز در حال افزایش است و پیش بینی می شود طی 20 سال آینده جمعیت مشهد به بیش از پنج میلیون نفر برسد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه وضعیت آینده مشهد نگران کننده است، گفت: روند توسعه شهر با وجود مشکلات زیست محیطی و اجتماعی همچنان روندی نگران کننده بوده و متاسفانه هیچ نشانه‌ای نداریم که روند توسعه شهر کنترل شده باشد.
آخوندی افزود: همچنین روند مهاجرت به مشهد رو به افزایش است و تمرکز در مشهد به شدت افزایش می‌یابد، اگر این روند ادامه داشته باشد مسائل این شهر بسیار پیچیده‌تر می‌شود.
آخوندی افزود: اساتید دانشگاههای مشهد باید در وهله نخست جمعیت متجانس شهری، تهدید مهاجرت به مشهد، آینده شهر و افق جمعتی آن را مورد مطالعه قرار دهند.
وی آینده شهر مشهد را یک مسئله ملی دانست و خاطرنشان کرد: باید در مجامع علمی به صورت بی‌پرده وضعیت آینده مشهد را مورد بحث و بررسی قرار داد، شهروندان مشهدی هم باید مطلع باشند که در این شرایط و با بحران‌های اجتماعی، کمبود آب و کاهش کیفیت زندگی مشکلات بسیاری در آینده پیش می‌آید.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه سخنانش با بیان اینکه جمعیت جدید شهر گلبهار تاسال گذشته رقمی حدود 10 هزار نفر بوده است، اظهار کرد: این رقم در حال حاضر حدود 30 هزار نفر است و پیش‌بینی می‌شود تا یک و نیم سال آینده به 200 هزار نفر برسد.
وزیر راه و شهرسازی افزود: من با طرح CDS(استراتژیهای توسعه شهری) موافق هستم اما این طرح به معنای قبول حق حاکمیت شهروندان بر شهر و حقوق شهروندی است که باید آن را بپذیریم و بحث فقر شهری و عدالت شهری در مرکز این طرح قرار بگیرد.
بی انضباطی در ساخت کنارگذر شمالی مشهد
آخوندی همچنین به کنارگذر شمالی مشهد اشاره و بیان کرد: بی انضباطی در ساخت این کنارگذر از جاده های روستایی کشور که به صورت تصادفی ساخته می شود، بیشتر بوده است.
وی با بیان اینکه از طرحهایی که ایمنی جاده ای را تامین کند استقبال می کنیم گفت: ایمنی جاده ای ربطی به دو بانده کردن یا توسعه معابر ندارد بلکه ایمنی جاده ای به مسائل جانبی مانند علائم رانندگی و فرهنگ رانندگی مربوط می شود.
وزیر راه و شهرسازی افزود: مشهد 50 درصد جا به جایی ریلی، دو و نیم میلیون تن حجم بار کشور، 12 درصد جا به جایی جاده ای و هشت درصد جا به جایی هوایی کشور را دارد. این ظرفیتها باید در قالب یک مجموعه دیده شود و در خدمت صنعت گردشگری قرار گیرد.
آخوندی گفت: طرح جامع حمل و نقل خراسان رضوی باید هرچه سریعتر تدوین شود و ساخت یک بندر خشک در این استان مورد مطالعه قرار گیرد تا حمل و نقل در خدمت توسعه استان قرار گیرد.
وی افزود: بدون مشارکت جامعه علمی، به توسعه منطقه ای دست نمی‌یابیم.
در ابتدای این جلسه کافی سرپرست دانشگاه فردوسی مشهد ضمن عرض تبریک هفته وحدت و خیر مقدم به مقام عالی وزارت راه و شهرسازی گفت: دانشگاه فردوسی مشهد بزرگترین دانشگاه در شرق کشور است و به برکت حضور ثامن الائمه(ع) در مشهد، اولویت اول برای بسیاری از فرهیختگان و دانشجویان کشور است.
وی افزود: در رویکرد جدید مدیریتی، پاسخگویی در اولویت کار مدیران دانشگاه فردوسی است و تک تک اساتید و دانشگاهیان در برابر این سوال قرار دارند که ما در بهبود زندگی مردم کشورمان چه نقشی داریم؟
کافی در ادامه گفت: بدنه علمی دانشگاه فردوسی در بخش فناوری‌های نوین و انرژی های نو و تجدیدپذیر و معماری و شهرسازی می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات جامعه ما باشد.
در نشست هم اندیشی وزیر راه و شهرسازی با صاحب‌نظران و اعضای هیئت علمی دانشگاههای خراسان‌رضوی که در تالار اجتماعات ساختمان مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد اساتید دانشگاههای فردوسی، خیام، آزاد اسلامی، خاوران و دانشگاه امام رضا(ع) حضور داشتند.
در این ادامه این نشست دکتر شوشتری از دانشکده معماری و شهرسازی و هنر اسلامی، دکتر قلعه نوعی از گروه معماری، دکتر اورعی از گروه علوم اجتماعی، دکتر داوری از گروه آب، خانم دکتر دانش از دانشکده محیط زیست، دکتر صالحی از گروه روانشناسی، دکتر رهنما از گروه جغرافیا، دکتر لطفی پور از گروه اقتصاد، دکتر فغفور مغربی مدیرگروه عمران دانشکده مهندسی و دکتر خاکپور از گروه جغرافیا و عضو شورای شهر مشهد به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود پرداختند.