شهروندان نوشت: نشست هماندیشی تشکلهای حرفهای معماری و شهرسازی با وزیر راههر چند که دکتر عباس آخوندی در میانه سخنانش در ابتدای این مراسم تاکید کرد هیچ مقام مسئول و هیچ مدیری نمیتواند مشکلات موجود در شهرها را حل کند مگر اینکه خود جامعه تصمیم بگیرد. ترافیک، آلودگی هوا، از بین رفتن جنگلها و باغات و گسترده شدن شهرها از جمله مشکلاتی بود که وزیر راه و شهرسازی در این نشست به آنها اشاره کرد.
وی در ابتدای سخنانش با اشاره به اینکه در تمام شهرهای کشور زحمات زیادی کشیده شده که ماحصل تلاش بسیاری از مهندسین شهرسازی، معماران و دیگر مهندسان است اما شاهد این اتفاق هستیم که فضای شهرها با وجود مسئله آلودگی، مشکلات زیست محیطی، ترافیک و...به هیچ عنوان برای شهروندان دلپذیر و دلانگیز نیست.
آخوندی که در دو حوزه شهرسازی و حمل و نقل سخنرانی کرد با اشاره به بیارج و قرب شدن قوانین و مقررات در شهرها از قابل داد و ستد بودن قوانین خبر داد و گفت: متاسفانه از سوی دیگر شاهد تعیین اهدافی برای توسعه هستیم اما پس از مدتی با جواب نشد مواجه و تسلیم میشویم. میخواستیم آلودگی را ازبین ببریم نشد، میخواستیم جنگلها را حفظ کنیم نشد، میخواستیم...نشد.
وی با مخاطب قرار دادن حاضرین در جلسه سئوال کرد که از کجا باید شروع کنیم؟ چگونه باید به میلیونها نفر که هر روز ساعتها از وقتشان در ترافیک میگذرد و سلامتی آنها تهدید میشود باید بپردازیم؟
وزیر راه و شهرسازی به دوگانگی تصمیمگیری در شهرها به واسطه وجود شهرداریها و فرمانداریها و استانداریها اشاره کرد و گفت: باید نظام حکمروایی شهری تغییراتی داشته باشد و طراحی شهری و معماری آن فراتر از وضعیت فعلی باشد. دوگانگی حاکمیت شهری در بسیاری موارد به صورت ریشهای وجود دارد که نمونههای متعدد آنرا در تهران میبینیم.
آخوندی با اشاره به اینکه در ۱۶ سال گذشته مسئولیتی و تمایلی هم برای برای برگشتن نداشت گفت: تنها انگیزه من از حضور در وزارت راه و شهرسازی این بود که مسائل غیر جاری را به کمک جامعه بیاورم هر چند معتقد هستم بدون خود جامعه هیچ مسئول و وزیری در فضای بروکراتیک کشور نمیتواند مشکلات را حل کند مگر اینکه خود جامعه بخواهد.
وی افزود: در این راستا ابتدا باید سوالاتی طرح شود. سئوالاتی که ما را به بیراهه نبرد و در ادامه همه افراد را صرف نظر از تخصصی که دارند، یک شهروند بدانیم و این ادعا را برای خوشآیند سیاسی مطرح نکنیم.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه به نمونههایی از جمله عدم امکان استفاده از آب کارون به عنوان تنها رودخانه دارای آب شیرین کشور یا از بین رفتن باغات اطراف مشهد اشاره کرد و گفت: در سفرهایی که طی ماه گذشته داشتم با پدیده فقر شهری و فقر مواجه شدم که نمیتوان آنرا انکار کرد و نمیتوان نسبت به آن بیتفاوت بود.
وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: سالها پیش برای کنترل جمعیت تهران تا ۱۰ میلیون نفر تلاش میشد اما نتوانستیم این جمعیت شهر را تا این میزان کنترل کنیم.
وی اظهار کرد: باغات تهران طی سالهای اخیر از بین رفتهاند و در نهایت سیستمی از کارهای انجام نشده باقی ماند.
آخوندی با بیان اینکه اوایل انقلاب حدود ۳۰۰ اثر با ارزش در کشور شناسایی شده بود، گفت: در حال حاضر تنها ۶۰ یا ۷۰ اثر با ارزش باقی مانده است. به گفته وی رشد سریع شهرهای پیرامون کلانشهرها موجب شد تا ظرفیت سکونتپذیری به وضعیت نابهنجاری تبدیل شود.
به گفته آخوندی جمعیت شهر مشهد در سال ۷۴ یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بود اما امسال جمعیت این شهر با دربرگیری ۲۹هزار هکتار جمعیت شهر به سه میلیون و ۱۰۰ هزار نفر رسیده است. وی تصریح کرد: زمانی در اطراف شهر مشهد باغات زیادی بود، اما هماکنون میبینیم که تمام باغات از بین رفته است این نشان میدهد که حس تعلق محلی از بین رفته است. بنابراین اینکه این همه از باغات از بین میروند دلیل آن این است که حس تعلق نیست چرا که اگر حس تعلق بود یک فریاد و یک نالهای برمیخواست.
آخوندی در پایان این بخش از سخنانش گفت: همه شما با مسائل تولیدی شهرهای ایران درگیر هستید و در خصوص مشکلات موجود چه پیشنهادات و رهنمودهایی دارید؟
وی در ادامه به مشکلات موجود در عرصه حمل و نقل کشور پرداخت و گفت: این ادعا وجود دارد ایران در چهارراه جهانی وجود دارد و از ترانزیت میتواند استفاده کند و در آمد داشته باشد در صورتی که ما هنوز حمل و نقل ترکیبی نداریم و دریا برای خودش کار میکند، حمل و نقل آسمانی برای خودش، جادهها برای خودش و خطوط ریلی هم برای خودش. وی با اشاره به سرمایهگذاری کلان در عرصه حمل و نقل کشور گفت: ما چقدر این فضا را فراهم کردهایم تا باری از کنیا در بندرعباس تخلیه شود و به ترکمنستان ارسال شود؟
وزیر راه و شهرسازی در ادامه سخنان خود گفت: زمانی گفته میشد که باید از بندرعباس تا سرخس راهآهن کشیده شود، حال باید ارزیابی شود که کارایی این هزینه میلیاردی چیست؟
وی در خاتمه سخنانش به ضرورت برگزاری نشستهایی با هدف همفکری با معماران و مهندسین شهرسازی اشاره کرد و گفت: فکر کردم به جای نشستن در اطاقهایی با درهای بسته مسائل را با حضور جامعه حرفهای این عرصه در میان بگذارم و چه بسا سوالات مهمتری از سوی شما مطرح شود. هر چند که در این زمینه مشکلات و مسائل دیگری در بحث کیفیت، مقاومت در برابر زلزله، پایداری، عمر مفید ساختمانها، زیباییشناسی و...نیز وجود دارد. در ادامه این نشست هر یک از حاضرین به طرح نظرات و دیدگاههای خود پرداختند.