و اگرچه در گذشته، مرزبندی دقیقی میان حوزه بازاریابی و روابط عمومی قرار داشت، اما تاثیر اینترنت باعث کمرنگ‌تر شدن این مرزبندی شده است.
در حدود یکصد سال است که از آغاز فعالیت حوزه روابط عمومی می گذرد و همیشه رکن اصلی هر شرکت بوده است. به عبارت ساده‌تر، وظیفه بخش روابط عمومی مدیریت برقراری ارتباط میان یک شرکت یا سازمان و مخاطبان آن است، بنابراین همیشه هر شرکتی به یک بخش روابط عمومی نیاز دارد. اما برخی کارشناسان معتقدند که شرایط جدید ممکن است به نابودی حوزه روابط عمومی منجر می‌شود، در حالیکه سایرین معتقدند که اینترنت به ارتقاء کارامدی و بازدهی این حوزه کمک خواهد کرد. بنابراین در چنین شرایطی این سوال پیش می آید که چگونه می‌توان از رسانه‌های اجتماعی و اینترنت برای ارتقاء فعالیت‌های روابط عمومی در یک شرکت بهره گرفت؟ در ادامه، چگونگی استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای ارتقاء فعالیت‌های بخش‌های اصلی مطرح در حوزه روابط عمومی توضیح داده می‌شود.
تاثیر رسانه های اجتماعی و اینترنت بر روابط عمومی
از گذشته، همیشه برندها در تیررس انتقادهای مثبت و منفی عموم مردم بوده اند، اما با افزایش محبوبیت و استفاده از اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، ابزاری جدید برای انتقال نظرها در مورد شرکتها و خدمات یا محصولات آنها فراهم شده است. اما نقطه تمایز این ابزار جدید، مجازی بودن آن است. زمانی که به برند یک شرکت در اینترنت اشاره می شود، احتمال اینکه مورد توجه مخاطبان بیشتری قرار گیرد، افزایش می‌یابد. بنابراین، اگر یک شرکت حضوری فعال در این دنیای مجازی نداشته باشد، فرصتی مغتنم را برای انتقال پیام و شناساندن برند خود از دست می دهد.
همچنین، استفاده روزافزون از رسانه های اجتماعی نحوه ارتباط افراد با یکدیگر و انتقال اطلاعات را تغییر داده است و تقریبا اکثر حوزه‌ها سعی دارند تا استراتژی هایی را برای استفاده مفید از رسانه اجتماعی اتخاذ کنند. حوزه روابط عمومی نیز از این امر مستثنا نیست چراکه کارشناسان این حوزه سعی دارند با مخاطبان خود در ارتباط باشند و نظرات آنها را جویا شوند و در این راه، از کانال های اجتماعی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات با مخاطبان اصلی خود استفاده می کنند.
در مجموع می‌توان نحوه تاثیر رسانه اجتماعی بر حوزه روابط عمومی را در سه بخش خلاصه کرد:
گفت و شنود در برابر گفتار یک طرفه
کارشناسان روابط عمومی نباید این واقعیت را نادیده بگیرند که در عصر انفجار اطلاعات، مخاطبانشان در هر لحظه در معرض حجم بالایی از اطلاعات هستند. در این میان، یک ارتباط مستقیم و دو طرفه با مخاطب، می تواند فرصتی مغتنم را برای شرکتها فراهم کند تا در هر لحظه، بازخوردها و عکس العمل های مربوط به تجارت شرکت خود را دریافت کنند که رسانه های اجتماعی این فرصت را به خوبی ایجاد می کنند. ارتباط میان افراد از طریق تبادل نظر در رسانه های اجتماعی باعث می شود تا مخاطبان هدف، با برند تجاری شرکت آشناتر شوند و همچنین، موانع ارتباطی برطرف شود چراکه مخاطب احساس نمی کند شرکت به او به عنوان ابزار یک فروش بالقوه می نگرد.
جمع آوری اطلاعات
امروزه، سرعت به اشتراک گذاشتن اطلاعات بسیار سریع تر از گذشته است و کارشناسان روابط عمومی به گنجینه ای از اطلاعات دسترسی دارند که می توانند این اطلاعات را در اختیار مشتریان یا مخاطبانی که در پی رفع یک چالش هستند، بگذارند. برای مثال، با جستجوی یک کلیدواژه ساده در توییتر یا Linkedin می‌توان در مدت زمانی کوتاه به شرکت‌هایی با افرادی کاملا مناسب با حوزه فعالیت خود، ارتباط برقرار کرد. در واقع، تیم روابط عمومی می‌تواند با یک برنامه‌ریزی دقیق و مبتکرانه، فرصت‌هایی جدید را برای شناساندن برند خود ایجاد کند که سرآغازی بر ایجاد روابط رسانه ای و در نهایت، روابط تجاری خواهد بود.
همچنین، رسانه های اجتماعی باعث تغییر روش قدیمی ارتباط میان کارشناسان روابط عمومی و فعالان حوزه نشریه ها شده است. امروزه، روزنامه نگاران در پی کسب اطلاعات و منابع لازم خود به صورت آنلاین هستند و کارشناسان روابط عمومی نیز با یک منبع جدید اطلاعاتی به برکت وجود رسانه های اجتماعی دست یافته اند. برای مثال، برخی از گزارشگران دارای سایت و وبلاگ هستند و برخی نیز در توییتر یا LinkedIn فعال هستند و در واقع، کسب اطلاعات بسیار آسان تر از گذشته شده است.
سرویس های شخصی
امروزه، با وجود رسانه های اجتماعی، مشتریان از اطلاعات بی هدف و با حجم بالا استقبال نمی کنند و انتظار دارند که هر موضوع و اطلاعات مربوط به حوزه مورد نیاز خود را به سرعت و به صورت شخصی دریافت کنند و این امر می تواند برای فعالان حوزه روابط عمومی چالش برانگیز باشد. برای مثال، یک مشتری ناراضی می تواند با انتشار انتقادهای خود در رسانه های اجتماعی یا وبلاگ‌ها، برند شرکت را با شرایط بحرانی مواجه سازد.
بدین ترتیب، در شرایط فعلی که کارشناسان روابط عمومی در هر لحظه و به صورت شبانه روزی با سیل درخواست ها و انتظارهای مخاطبان مواجه هستند، ارزیابی بحران و عکس العمل نشان دادن به آن چالش برانگیز شده است. البته، حوزه روابط عمومی همیشه فضایی برای دست و پنجه نرم کردن با درخواست ها و انتظارهای مخاطبان بوده است، اما با گسترش رسانه های اجتماعی، فضایی جدید برای ابراز انتقادهای احتمالی و در معرض بودن آن برای عموم مردم فراهم شده است.بنابراین کارشناسان این حوزه باید برنامه ریزی دقیقی برای مواجه با این مسئله داشته باشند و به جای اینکه فقط بر کانال های ارتباطی تمرکز داشته باشند، به انتظار مخاطبان و ارایه خدماتی باارزش به آنها توجه داشته باشند.
روابط عمومی و پوشش دهی رسانه‌ای
اگرچه روابط رسانه‌ای فقط یک بخش از حوزه روابط عمومی را تشکیل می دهد، اما موضوعی است که در زمان بررسی این حوزه غالبا به آن پرداخته می شود. یکی از بهترین روش ها برای شناساندن تجارت و محصولات یا خدمات یک شرکت این است که به پوشش دهی گسترده در نشریات و رسانه ها (از جمله تلویزیون، رادیو، روزنامه، مجله، سایت‌های خبری‌آنلاین، بلاگ‌ها و غیره) دست یافت. در حالیکه تبلیغات یک ابزار هزینه بر در حوزه نشریات رسانه ای است، اما پوشش دهی این رسانه ها از طریق روابط عمومی ابزاری رایگان است که به افزایش اعتبار یک تجارت منجر می شود. بنابراین، این سوال پیش می آید که چگونه می توان پوشش دهی در نشریات و رسانه ها را تضمین کرد و چطور می‌توان از رسانه‌های اجتماعی در این رابطه استفاده کرد؟
برقراری و توسعه ارتباط با تاثیراگذاران حوزه فعالیت خود در رسانه اجتماعی
یکی از بهترین روش های شناساندن تجارت و شرکت خود در رسانه‌ها این است که با روزنامه‌نگاران، گزارشگران، وبلاگ نویس‌ها و تاثیرگذارانی که موضوعات مطرح در حوزه فعالیت شما را پوشش می دهند ارتباط برقرار کنید. امروزه، اینترنت و رسانه اجتماعی بهترین فضا را برای انجام این کار فراهم کرده است. در گذشته، کارشناسان روابط عمومی برای انتقال گسترده پیام خودمجبور بودند که به سراغ رسانه‌های جمعی بروند، اما امروزه آنها از طریق اینترنت و رسانه‌های اجتماعی به تمام افراد تاثیرگذار دسترسی دارند و به راحتی ارتباط برقرار می‌کنند، به گونه‌ای که برند و تجارتشان در اذهان آنها نقش خواهد بست.
ارسال ایمیل‌های تبلیغاتی برای معرفی محصولات و خدمات
نتیجه استفاده از روش ارسال ایمیل‌های تبلیغاتی برای معرفی تجارت و خدمات همانند دو روی یک سکه است؛ هم ممکن است نتایجی بسیار موفقیت آمیز داشته باشد و باعث دستیابی به مخاطبان بسیار شود و هم ناموفق بوده و علیرغم صرف زمان بسیار، بی‌نتیجه باشد. بنابراین، کارشناسان روابط عمومی باید هنگام ارسال ایمیل های تبلیغاتی به چند نکته توجه داشته باشند:
- در انتخاب مخاطبان هدفمند و از موضوعات مورد علاقه آنها مطلع باشید.
- ایمیل ها را مکررا به افراد یکسان ارسال نکنید.
- اصل ایجاز را رعایت کنید و پیام هایی کوتاه را که حاوی نکات اصلی مورد نظر شماست ارسال کنید.
- همیشه نکته ای جالب توجه برای انتقال داشته باشید و دیدگاه خود را به گونه ای جذاب منتقل کنید.
- به پیام خود جنبه شخصی بدهید و نقطه تمایز و منفعت محصولات و خدمات را به مخاطب نشان دهید.
انتشار محتوا و پیام مبتکرانه به عنوان ابزار جذب مخاطبان
اگر پیام شما دارای محتوایی مبتکرانه باشد، می‌تواند کلید موفقیت شما باشد. در واقع، محتوای مناسب می تواند شرکت شما را به عنوان یک صاحب نظر در حوزه فعالیت خود نشان دهد و همچنین، امکان گسترش آن در رسانه های مختلف وجود دارد. این یک اصل بسیار ساده است؛ اگر محتوایی جذاب و جالب خلق کنید، مخاطبان در مورد آن صحبت خواهند کرد، آن را با دوستان خود به اشتراک خواهند گذاشت و یا حتی مطالبی را در مورد آن می نویسند و به عبارتی دیگر، مخاطبان وسیله ای برای گسترش پیام جذاب شما در رسانه خواهند بود.
رصد کردن رسانه های اجتماعی و مدیریت بحران
یکی از وظایف اصلی کارشناسان روابط عمومی در دنیای امروزی، رصد کردن رسانه‌های اجتماعی و حضوری فعال در آن است؛ به عبارتی دیگر، نه تنها باید به نقطه نظرات دیگران توجه داشته باشند، بلکه باید در آن سهیم شوند. در واقع، امروزه با وجود رسانه های اجتماعی، ابزاری مناسب برای رصد کردن نظرات دیگران در مورد برند شرکت و اجرای اقدام مناسب با آن فراهم شده است.
همچنین، رصد کردن رسانه های اجتماعی می تواند به کارشناسان روابط عمومی برای مدیریت شرایط بحرانی نیز کمک کند. اگر این کارشناسان به طور مداوم این رسانه ها را رصد کنند، می توانند از انتقادات و نظرات منفی که ممکن است به برند شرکت آسیب برساند آگاه شوند. این اقدام به آنها کمک می کند تا از گسترش هر گونه بحث که به اعتبار شرکت لطمه وارد خواهد کرد جلوگیری کنند و به موقع و به درستی، آن را مدیریت کنند. برای جلوگیری از بروز واکنش‌های منفی در مورد برند شرکت در رسانه اجتماعی در زمان بحران، باید به چند نکته کلیدی توجه داشت:
- اگر در مسیری نادرست قرار دارید، به اشتباه خود اقرار کنید.
- اگر در این مواقع، سکوت کنید آسیب خواهید دید.
- زمانیکه نکته ای منفی در مورد شرکت شما در اینترنت یا رسانه های اجتماعی منتشر شده است، بهتر است که مستقیما در مورد آن صحبت کنید.
- همیشه به موقع اطلاع رسانی کنید.
- در مورد کوچکترین اتفاقات همچون نقص فنی در یک وبینار تا اتفاقاتی بزرگ همچون نقض مسائل امنیتی شرکت، به موقع و به سرعت جدیدترین اطلاعات را در مورد مشکل به وجود آمده به مخاطبان ارایه دهید.
- رسانه‌های اجتماعی بهترین گزینه برای اطلاع رسانی بهنگام هستند.
- همیشه سعی کنید بهترین روش را انتخاب کنید.
- صریح و شفاف باشید.
- در مورد هر آنچه که اتفاق افتاده است، با مخاطبان صحبت کنید.
- اگر هنوز نمی دانید که چه اتفاقی افتاده است، اعلام کنید که در حال بررسی علل اصلی وقوع آن هستید و از اینکه این اتفاق باعث بروز ناراحتی و دردسر برای آنها شده است عذرخواهی کنید. آنچه بیشتر از خود بحران باعث ناراحتی مخاطبان خواهد شد این است که شرکت هیچگونه مسئولیتی را در قبال آن بر عهده نگیرد.
- هر زمان نیز که بحران برطرف شد، با انتشار یک متن در وبلاگ شرکت، به طور کامل در مورد آنچه رخ داده است، آنچه در جهت برطرف کردن آن انجام داده اید و برنامه هایی که برای جلوگیری از وقوع مجدد آن دارید توضیح دهید.
مشتریان، مبلغان محصول و خدمات
مشتریان یک شرکت یکی از ابزارهای مهم روابط عمومی برای معرفی تجارت خود هستند. در واقع، مشتریان راضی همانند مبلغانی قدرتمند برای محصولات و برند شرکت محسوب می‌شوند. در این میان، رسانه‌های اجتماعی به کارشناسان روابط عمومی کمک می‌کند تا ارتباط با مشتریان خود را تسهیل کنند و روشی مناسب است تا موفقیت و رضایتمندی مشتریان را به دلیل استفاده از محصولات شرکت، ترویج کنند.
سه روش برای استفاده بهینه از رسانه های اجتماعی در این زمینه پیشنهاد می شود:
- استفاده از رسانه اجتماعی برای نشان دادن رضایت و حمایت مشتری: مشتریان شما چه حقوقی باشند و چه حقیقی، به احتمال زیاد در اینترنت و رسانه اجتماعی فعالیت دارند. بنابراین، باید از این فضای مجازی حداکثر استفاده را ببرید، چراکه یک ابزار ارتباطی بسیار مناسب برای معرفی محصولات و خدمات جدید و دریافت بازخوردهای آنها است.
- پوشش رسانه‌ای: ژورنالیست‌ها همیشه به دنبال داستان‌های جذاب هستند. نتایج مثبت و موفقیت آمیز مشتریان شما می‌تواند سوژه‌ای جذاب برای ارسال ایمیل‌های تبلیغاتی به آنها برای معرفی فعالیت‌های شرکت باشد.
- استفاده از موردکاوی‌ها: موردکاوی های مربوط به ارایه خدمات و محصولات شرکت به مشتریان، یک شرایط برد-برد دارد. از یک سو شرایطی را برای شما فراهم می کند تا نشان دهید که خدماتتان کارساز بوده است و از سوی دیگر، مشتریان شما نتایج موفقیت آمیز استفاده از خدمات و محصولات شما را توضیح می دهند. بنابراین پیشنهاد می شود که یک وبلاگ جداگانه برای منتشر کردن چنین مطالعات موردی ایجاد کنید. همچنین، این مطالعات موردی، مرجع مناسبی برای اشاره کردن به آن در ایمیل های تبلیغاتی است که به ژورنالیست ها یا وبلاگ نویسان ارسال می شود.
کارمندان، نمایندگان شرکت
کارمندان علاوه بر وظایف معمولی خود، به عنوان نمایندگان بخش روابط عمومی و معرفی شرکت نیز ایفای نقش می‌کنند. از سوی دیگر امروزه با افزایش استفاده از اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، تقریبا تمام افراد دارای سایت‌ها و وبلاگ‌های شخصی در اینترنت هستند. بنابراین کارمندان می توانند پلی میان شرکت و دنیای گسترده اینترنت و رسانه‌های اجتماعی باشند. اگرچه ممکن است این واقعیت برای برخی از شرکتها نگران کننده باشد، اما باید این واقعیت را پذیرفت که مسلما هر یک از کارمندان یک شرکت کمابیش در رسانه های اجتماعی فعالیت دارند و کنترل کردن آنچه آنها منتشر می کنند، بسیار مشکل است.
ممکن است برخی از شرکتها به سراغ اولین و ساده ترین راه حل ممکن برای مقابله با این چالش بروند و دسترسی به سایت های این رسانه های اجتماعی را در شرکت مسدود کنند و یا اینکه دستورالعمل های خاصی را برای استفاده از آنها توسط کارمندان تعیین کنند. اما راه حل بهتری نیز وجود دارد. در واقع، بزرگترین نگرانی شرکتها این است که فعالیت کارمندان در این سایت ها و انتشار برخی اطلاعات توسط آنها به گونه ای باشد که باعث بد جلوه دادن شرکت یا آسیب رساندن به وجهه و شهرت شرکت شود. اگرچه این نگرانی به جا است، اما یک راه حل بسیار ساده برای آن وجود دارد: کارمندان را راضی و خشنود نگه دارید. کارمندان راضی همانند کارشناسان روابط عمومی هستند که در راستای منافع شرکت فعالیت می کنند.
چند روش ساده برای مواجه با این مسئله وجود دارد.
- سیستم تبادل نظر داخلی: یک سیستم ارتباط درون سازمانی با استفاده از نرم‌افزارهایی شبیه آنچه در ویکیپدیا استفاده می شود، می تواند یک مرکز فعالیت فوق العاده برای ارتباطات داخلی و همکاری در شرکت باشد. می توان از آن برای تبادل نظرات جدید در شرکت و دریافت بازخورد کارمندان یا برای سازماندهی گردش ها یا فعالیت های گروهی به منظور افزایش روحیه کارمندان استفاده کرد.
- سیستم ارسال پیام فوری (IM ): با استفاده از سیستم های ارسال پیام فوری در شرکت، می توان امکان برقراری ارتباط میان کارمندان و میان بخش های مختلف را فراهم کرد.
- شفافیت و صراحت: پایبند بودن به اصل صراحت، برای کسب اطمینان کارمندان بسیار مهم است. می توان از ایمیل یا سیستم ارتباط داخلی برای تبادل نظر در مورد مسائل داخلی شرکت یا اطلاع رسانی در مورد تغییرات و اخبار جدید شرکت استفاده کرد. اگر کارمندان را در مورد مسائل مهم شرکت در بی خبری نگه دارید، به نارضایتی کارمندان منجر می شود.
- نداشتن سیاستی خاص و سختگیرانه در مورد رسانه های اجتماعی: مسلما هیچ فردی تمایل ندارد مسائل شخصی وی توسط دیگران کنترل شود. شما نمی توانید به کارمندان امر کنید که چگونه از اینترنت و رسانه های اجتماعی استفاده کنند و انجام این کار فقط به شعله ورتر کردن آتش و نارضایتی کارمندان منجر می شود. حتی اگر قرار است دستورالعمل هایی تدوین شود باید ساده باشند و فقط به کارمندان یادآور شوند که هنگام فعالیت در این رسانه ها جنبه احتیاط و رازداری را رعایت کنند.
در هر صورت، باید به این نکته توجه داشت که در دنیای رسانه های جدید مهمترین عامل موفقیت، دسترسی به مخاطبان بیشتر است. بنابراین از آنجاکه هر یک از کارمندان شرکت به مخاطبان خاص خود در این رسانه ها دسترسی دارند، انتقال پیام شرکت و معرفی محصولات و خدمات آن توسط کارمندان، یک روش مناسب برای دستیابی به خیل عظیم مشتریان احتمالی است.
ارزیابی نتایج اقدامات حوزه روابط عمومی
زمانیکه تصمیم می گیرید فعالیت های روابط عمومی خود را با استفاده از رسانه اجتماعی تقویت کنید، باید به این نکته توجه داشته باشید که آیا کارساز خواهد بود و نتیجه مثبتی در پی خواهد داشت؟ در واقع، ارزیابی بازگشت سرمایه یا به بیان دقیق تر، ارزیابی نتایج اقدامات حوزه روابط عمومی یکی از بخش های کلیدی طرح های بازاریابی است. همیشه باید میزان موفقیت برنامه ها و اینکه آیا نتایج مثبتی در پی دارد، ارزیابی شود. این اقدام می تواند به کارشناسان روابط عمومی کمک کند تا تصمیم بگیرند که آیا باید پروسه فعلی را ادامه دهند یا اصلاحاتی در آن انجام دهند.
ارزیابی بازگشت سرمایه با نتایج برنامه ها در حوزه روابط عمومی همیشه یک تنگناه و چالش برای کارشناسان آن بوده است. اما امروزه اینترنت به آنها کمک کرده است تا به روشی آسان تر و معقولانه تر این کار را انجام دهند.
کلام آخر: اتخاذ یک استراتژی جامع و یکپارچه
اگرچه رسانه های اجتماعی تاثیری بسزا را بر حوزه روابط عمومی داشته است، اما کارشناسان این حوزه باید این نکته را مدنظر داشته باشند که اینترنت و رسانه اجتماعی فقط کانالی ارتباطی است و نباید به عنوان یک استراتژی کلی محسوب شود. در واقع، برنامه ریزی در مورد رسانه اجتماعی باید به عنوان بخشی از رویکرد کلی ارتباطی و بازاریابی آنها، متناسب با اهداف شرکت، در نظر گرفته شود. اما مسلما استفاده از رسانه اجتماعی به عنوان یک کانال ارتباطی، کاملا متفاوت با کانال های ارتباطی سنتی است چراکه قابلیت ارتباط متقابل، شفاف بودن و ماهیت غیررسمی آن، کمتر در روش های سنتی دیده می شود. اما آیا دوران رسانه های سنتی در این حوزه به پایان رسیده است.
کاملا واضح است که اینترنت باعث تغییر حوزه روابط عمومی شده است. در گذشته وظیفه کارشناسان این حوزه انتشار مقالاتی در مطبوعات و سایر رسانه های سنتی با هدف تاثیر بر اذهان مخاطبان، مشتریان، سهام داران، کارمندان و هر ذینفع دیگری بود. در واقع، این کارشناسان چه به عنوان پرسنل داخلی شرکت فعالیت می کردند و چه یک آژانس تبلیغاتی مستقل بودند، از ارتباطات رسانه ای خود استفاده می کردند تا به گونه ای جذاب به معرفی شرکت بپردازند و این حوزه یک کانال ارتباطی یک طرفه بود. اما اگرچه با ظهور رسانه های جدید همه چیز متحول شده است، اما به چند دلیل هنوز رسانه های سنتی جدید نقشی کلیدی را در حوزه روابط عمومی ایفا می کنند:
رسانه های سنتی برندهایی شناخته هستند. برای مثال، تقریبا همه با مجله وال استریت یا شبکه CNN آشنا هستند. اما ممکن است همه با وبلاگی که شما اطلاعات خود را در آن منتشر می کنید آشنا نباشند.
رسانه های اجتماعی به شما اعتبار و شهرت می دهد. اگر شما مقاله ای را در یک مجله معتبر منتشر کنید و یا در شبکه ای معروف دیده شوید، مسلما به عنوان یک کارشناس و صاحب اعتبار شناخته می شوید.
رسانه های سنتی به صورت آنلاین نیز در دسترس هستند. امروزه اخبار شبکه های رادیویی و تلویزیونی در وب سایت های آنها نیز منتشر می شود و مقالات مجلات در خبرنامه های ایمیلی، بلاگ ها و شبکه های اجتماعی نیز در دسترس هستند. این امر باعث افزایش مخاطبان می شود.
بنابراین، کارشناسان متبحر روابط عمومی و بازاریابی کسانی هستند که با اتخاذ یک استراتژی جامع، نه تنها از کانال های ارتباطی سنتی بلکه از کانال های رسانه اجتماعی و وبلاگ شرکت برای انتقال پیام خود استفاده کنند. در این صورت، انتقال پیام مناسب به مخاطبان مناسب تضمین می شود.
در مجموع، باید این نکته را مدنظر داشت که رسانه اجتماعی در اقصی نقاط جهان به سرعت در حال تبدیل شدن به یک نیروی جدید در شرکتها است و به آنها امکان می دهد تا به درک بهتری از مشتریانشان دست یابند. در واقع، رسانه های اجتماعی همانطور که فرصتی جدید را برای برقراری ارتباط فراهم می کنند، به تغییر تفکر در روش های بازاریابی و ارزیابی موفقیت منجر شده است.
شرکت‌هایی که حضوری فعال و موثر در رسانه‌های اجتماعی دارند، نه تنها به کانال های ارتباطی متعدد دست می یابند بلکه معیارهایی جدید را برای ارزیابی تاثیر پیام خود خلق می کنند و از ابزاری جدید برای درک بهتر چگونگی برقراری ارتباط و تبادل نظر با مشتریان، کارمندان و شرکای خود استفاده می کنند. در آینده، شرکت هایی در استفاده از رسانه های اجتماعی موفق هستند که بتوانند چنین ارتباطی را برقرار کنند.
بنابراین، گسترش رسانه ها و ابزارهای جدید ارتباطی را نباید به عنوان عاملی در جهت نابودی حوزه روابط عمومی در نظر گرفت، بلکه اگر از این رسانه های جدید به گونه ای برنامه ریزی شده استفاده کنیم، مسلما به ارتقاء و افزایش کارامدی این حوزه کمک خواهد کرد.
منبع: کاوشگران روابط عمومی