با بررسی اجمالی در قوانین سایر کشورها به این نتیجه می‌رسیم که کسانی که در راه آرمان‌های کشور خود کشته یا از کارافتاده شده‌اند از تسهیلات، مزایا و حقوق بیشتری برای خود یا بازماندگان‌شان بهره‌مند می‌شوند. در مقررات این کشورها به هیچ وجه دریافتی این افراد نسبت به قبل، کاهش نمی‌یابد بلکه از افزایش چشمگیری نیز برخوردار می‌شود.
اما نکته قابل تامل در دریافتی بازماندگان شهدا و جانبازان ازکارافتاده کاهش دریافتی آنان نسبت به وضعیت زمان اشتغال آنان است. با عنایت به اینکه قوانین در این باره متعدد است ولی متاسفانه تامین‌کننده حقوق قانونی ایثارگران نیست و آنان از این موضوع آسیب‌دیده و حقوق قانونی آنها تضییع می‌شود.
جای تردیدی نیست که اغلب شاغلین علاوه بر دریافت مبلغ مندرج در احکام کارگزینی از اضافه‌کار یا عناوین دیگری مانند بهره‌وری، کارانه، پاداش، کمک‌های نقدی و غیرنقدی و ... برخوردار می‌شوند که مجموع آن کمتر از دریافت حقوق آنان نیست، اما ایثارگران مشمول قانون حالت اشتغال از کلیه تسهیلات مورد نظر محروم هستند و به جز دریافت مبالغ مندرج در حکم کارگزینی هیچ مزایای دیگری ندارند. این تبعیض ناروا علاوه بر اینکه تاکنون حل نشده، بلکه آنچه در قوانین و مقررات فعلی نیز وضع شده درباره آنان انجام نمی‌شود.
برابر قوانین و مقررات مصوب فعلی کلیه افرادی که در مسیر آرمان‌های انقلاب اسلامی به شهادت رسیده یا ازکارافتاده می‌شوند پس از آنکه مشمول قانون حالت اشتغال می‌شوند دارای حکم واحدی خواهند بود و وضعیت استخدامی قبل از شهادت یا جانبازی در وضعیت بعدی آنان مؤثر نیست. به عبارتی اگر قبل از شهادت یا جانبازی مستخدم دولت یا نیروهای مسلح بوده یا مستخدم نبوده‌اند، بسیجی، پیمانی، وظیفه یا کادر بوده باشند حکم آنان پس از شهادت یا جانبازی و مشمول در قانون حالت اشتغال واحد خواهد بود و با همه آنان برابر قوانین و مقررات به شکل واحد رفتار خواهد شد.
اما همین مقدار ناقص که در قوانین آمده درباره آنان اجرا نمی‌شود و دستگاه‌های اجرایی هر کدام به نحوی به تضییع حقوق این افراد می‌پردازند. قانون حالت اشتغال درباره این افراد بیان می‌دارد: «با پیش‌بینی پست‌ها یا مشاغل سازمانی با نام در تشکیلات مربوط همطراز با مشاغل قبلی آنان به منزله مستخدمین شاغل تلقی شده... و از لحاظ پرداخت حقوق یا اجرت و فوقالعاده شغل، مزایای مستمر و همچنین افزایش سنواتی و ارتقای گروه و سایر عناوین مشابه، همانند مستخدمین شاغل با دو گروه بالاتر و یا عناوین مشابه توسط دستگاه‌های ذیربط با آنان رفتار خواهد شد.»
هیأت وزیران ماده 5 آیین‌نامه اجرایی قانون حالت اشتغال که متضمن تضییع حقوق ایثارگران مشمول قانون حالت اشتغال بود را در جلسه مورخ 97.8.51 به شرح زیر اصلاح کرد: «از تاریخ تصویب قانون، حقوق حالت اشتغال مشمولان تبصره 6قانون همانند مستخدمان شاغل همطراز توسط دستگاه ذیربط تعیین می‌شود، مستخدمان مشمول با رعایت ضوابط طرح طبقه‌بندی مشاغل با انتصاب در پست‌ها یا مشاغل با نام به گروه‌های مربوط تخصیص می‌یابند و همواره از امتیاز دو گروه یا درجه بالاتر از گروه یا درجه استحقاقی استفاده می‌کنند.
مشمولان یاد‌شده از حقوق، افزایش سنواتی، فوقالعاده شغل، تفاوت تطبیق حقوق، کمک‌هزینه عائله‌مندی و اولاد، کمک‌هزینه مسکن در خصوص نیروهای مسلح و سایر مزایای مستمر از جمله فوقالعاده جذب تا رسیدن به شرایط عمومی بازنشستگی مانند شاغلان مشابه برخوردار می‌شوند.» در ماده (40) قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران و تبصره‌های آن مجدداً بر کلیه حقوق و امتیازاتی که شاغلین همطراز از آن برخوردارند در حق مشمولین قانون حالت اشتغال یعنی حقوق‌بگیران شهدا، جانبازان و آزادگان از کار افتاده کلی تاکید شده‌است. اجرای درست قوانین و مقررات فعلی می‌تواند تا حدود زیادی از تضییع حقوق قانونی ایثارگران جلوگیری کند. در مطلب آینده به بخشی از این تضییع حقوق خواهیم پرداخت.