گروه سرزمین: روز گذشته و همزمان با روز جهانی تالاب‌ها، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با صدور پیامی از توسعه بی‌رویه کشاورزی به‌عنوان تهدید جدی برای تالاب‌ها نام برد و افزود: با اینکه حمایت از کشاورزی، از مهم‌ترین کارکردهای تالاب‌ها به شمار می‌رود، متأسفانه در حال حاضر کشاورزی بی‌ضابطه و خارج از ظرفیت اکولوژیک، حوضه‌های تالابی به‌ویژه در کشورهای خشک و کم آب را مورد تهدید جدی قرار داده است.


ابتکار با اعلام اینکه کنوانسیون رامسر هر ساله براساس ضرورت‌ها و اولویت‌های تالاب‌های دنیا یک موضوع کلیدی را به‌عنوان شعار جهانی سال اعلام می‌کند یادآور شد: با همین رویکرد شعار سال2014 میلادی تالاب‌ها و کشاورزی، همراهان رشد و بالندگی انتخاب شده است. به گفته رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، در ایران بخش کشاورزی با مصرف حدود 85درصد از منابع آب بزرگ‌ترین رقیب تالاب‌ها برای دستیابی به آب بوده و متأسفانه اغلب تالاب‌های غیرساحلی و به‌ویژه تالاب‌های فلات مرکزی ایران بر اثر توسعه بی‌رویه کشاورزی در دشت‌های اطراف، دچار کمبود شدید منابع آب شده‌اند. حوضه آبریز دریاچه ارومیه مثال بارزی از اثرات خسارت‌بار کشاورزی بی‌ضابطه بر تالاب‌ها به شمار می‌رود که در 3‌دهه اخیر از حدود150هزار هکتار به بیش از 480هزار هکتار افزایش یافته است.

همین میزان افزایش معادل حداقل آب مورد نیاز دریاچه ارومیه برای حفظ کارکردهای اکولوژیکی خود است. آنطور که ابتکار می‌گوید سازمان حفاظت محیط‌زیست به‌منظور رفع بحران کم آبی تالاب‌ها و سایر مشکلات این زیست‌بوم‌های باارزش که اغلب در خارج از محدوده تالاب شکل‌گرفته و آن را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، همچنین براساس تکالیف قوانین برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه کشور، مدیریت زیست‌بومی حوضه‌های آبخیز تالابی را به‌عنوان راهبرد اصلی خود برای حفظ و حمایت تالاب‌ها برگزیده است. برای این اقدام البته مشارکت کلیه ذی‌نفعان اعم از دستگاه‌های دولتی، نهادهای مدنی و جوامع محلی لازم بوده و می‌بایست برنامه‌های مشترک و یکپارچه‌ای در سطح حوضه‌های آبخیز به اجرا در‌آید.

برگزاری مراسم روز جهانی تالاب‌ها می‌تواند به خوبی لزوم مشارکت را یادآوری کند و زنگ خطر نابودی تالاب‌ها را به صدا در آورد تا به گوش همگان برسد. در این میان سازمان‌های مردم‌نهاد سراسر کشور می‌توانند بهترین پیام‌رسانان این مهم باشند.

از همین رو سازمان حفاظت محیط‌زیست امسال همراه با سیاست‌های دولت تدبیر و امید برای نخستین بار کلیه امور مربوط به برنامه‌ریزی و اجرای مراسم روز جهانی تالاب‌ها در سطح کشور را به سازمان‌های مردم نهاد سپرده است. این سازمان‌ها نیز در نخستین قدم برگزاری هفته تالاب‌ها را پیشنهاد دادند که مورد استقبال قرار گرفت و در هفته منتهی به 13بهمن برنامه‌های متنوع در بخش‌های مختلف به اجرا درآمد.