بهعبارت صریحتر از اصالت و وقار خوشنویسی ایرانی میتوان ویژگیهای والای فرهنگ و تمدن آن را بازشناخت. بهنظرم برای شناسایی چنین هنر مهم و والایی با این نقش استراتژیک و تاریخی کار چندانی نکردهایم. این از همان دست غفلتهاست که نهتنها ظلم بهخود بلکه ظلم به نسل بعدی است.
کتاب «درآمدی بر خوشنویسی ایرانی» حاصل قلم حمیدرضا قلیچخانی اتفاق نادر و مبارکی درباره خوشنویسی پرآوازه ایران است. پیش از این بضاعت عمدهمان 2 کتاب بود که هرگز بهروز نشد. حالا اما یک منبع روزآمد در دسترس است که تلاش کرده از جنبههای مختلف این هنر را واکاوی کند و از محتوای کتاب برمیآید محقق برای دستیابی به برخی سندها تا چین و ماچین هم سفر کرده است. این کتاب یک سرمایه تحقیقی و نوعی ادای دین به ساحت بلند خوشنویسی و همه آن نخبگان و بزرگانی است که برای روشن ماندن شمع خوشنویسی از جان مایه گذاشتند.کتاب تفسیرهایی موخرانه از فراز و فرودهای خط ایرانی ارائه میدهد که برخیشان منظرهایی کمتر دیده شدهاند. استنادات کتاب، برگ زرین آن است؛ قلیچخانی کدهایی بهجا میآورد و در اقناع مخاطب کم نمیگذارد. بخش تصاویر کتاب هم نسخههایی ارزشمند از قدما و بزرگان خط را از موزههای متعدد خارجی و داخلی گرد هم آورده که بر غنای آن بسیار افزوده است.
خوشنویسی ما خودش یک تاریخ تمامعیار است که در سراسر آن جز نامهای نیک و هنرمندان نیککردار چیز دیگری پیدا نیست. مشکل این است که ما از این تاریخ باشکوه هیچ نمیگوییم اما در غرب درباره هر ایسم هنری که آمده و چند ماهی بوده و نبوده دهها و صدها کتاب و مقاله علمی تحقیقی به یادگار مانده است. افسوس اینجاست که درباره برخی هنرهای ما آنها بیشتر نوشتهاند تا خود ما! از اینرو انتشار این کتاب را پاسخ به یک غفلت تاریخی میدانم.
علی شیرازی استادرشته نقاشیخط