به گزارش ایبنا حمیدرضا قلیچخانی که کتابش به عنوان اثری مرجع در زمینه خوشنویسی اخیرا از سوی انتشارات فرهنگ معاصر به بازار کتاب عرضه شده است ضمن بیان این مطلب گفت: متاسفانه در زمینه هنر خوشنویسی با وجود اینکه شمار بسیاری از هنرمندان در آن فعالیت دارند، منابع مکتوب چندانی وجود ندارد و کتاب «درآمدی بر خوشنویسی ایرانی» هم نخستین کتاب جامع منتشر شده در این زمینه است.
وی افزود: «درآمدی بر خوشنویسی ایرانی» نخستین کتابی است که به طور جامع به هنر خوشنویسی در جغرافیای ایران میپردازد؛ همین نکته ویژگی مهمی برای این کتاب است و امیدوارم فتح بابی زمینه توجه به این هنر اصیل باشد و ما بتوانیم با توجه به این اثر لزوم تاسیس پژوهشکده خوشنویسی و یا سایت تخصصی برای این هنر را به همه اثبات کنیم.
این مدرس خوشنویسی در ادامه به دیگر ویژگیهای این کتاب اشاره کرد و گفت: برای خود من به عنوان یک پژوهشگر بخش نمایه کتاب ارزشمند است؛ چرا که سعی کردم در این بخش همه پژوهشهایی را که تاکنون در این زمینه منتشر شده، فهرست کنم؛ به گونهای که حتی از پایاننامهها، مقالهها و منابع خارجی نیز غفلت نکردهام. این بخش برای هر پژوهشگری مفید است.
قلیچخانی همچنین در پاسخ به این سوال که؛ «چرا کتاب را از زمان پیدایش خط و زبان در ایران آغاز کرده است؟» گفت: برای نشان دادن پشتوانه فرهنگی خط در ایران چنین کاری را انجام دادم تا این مساله مشخص شود که سهم ایران در اعتلای هنر خوشنویسی تا چه اندازه زیاد است. ما مبدعان خطوط هستیم و این ابداعات یک شبه به وجود نیامده و پیشینه چندین هزار ساله دارد.
قلیچخانی همچنین به جذابیتهای بصری این کتاب برای مخاطب عام اشاره کرد و گفت: به نظرم تصاویر کتاب برای مخاطبان عام جذابیتهای بسیاری دارد. در این کتاب نزدیک به 300 تصویر ارایه شده است؛ به گونهای که مخاطب در این کتاب از هر خطی نمونههای درخشان آن را پیدا خواهد کرد. مخاطبان حتی میتوانند کتاب را به عنوان یک آلبوم از آثار نفیس خط که دسترسی به آنها گاه اصلا ممکن نیست، نگهداری کنند.
این هنرمند در ادامه درباره امکان پیدا کردن فرازهای پژوهشی در عرصه خوشنویسی، گفت: بدون شک هنر خوشنویسی به طول عمر دور و درازش امکان پژوهش در اختیار پژوهشگران میگذارد. در عصری که برای هنر نوپایی چون سینما یا گرافیک میتوان تا مقطع دکترا شرح درس داشت و کتابهای بسیار منتشر کرد، چرا نتوانیم به عنوان مثال دوره تیموری را که در آن اتفاقهای بسیاری در عرصه خوشنویسی رخ داده، در یک ترم تدریس کنیم. بدون شک حرف در خوشنویسی زیاد است اما هر پژوهش میتواند نقطه شروعی برای پژوهش جدید باشد.
وی افزود: پس از انقلاب اسلامی شمار خوشنویسان روند صعودی گرفت و خود انقلاب موجب رشد این هنر شد؛ به گونهای که اگر در سال 1320 تنها 10 خوشنویس حرفهای فعالیت میکردند، امروزه به ویژه از دهههای 60 و 70 به این سو، هنرمندان بسیاری درجه استادی گرفتند. این مساله لزوم انتشار کتابهای تخصصی بیشتری در این حوزه را ایجاب میکند.
این خوشنویس در ادامه به یک راهکار برای رشد پژوهش در حوزه خوشنویسی اشاره کرد: بسیاری از صاحبنظران عقیده دارند تا زمانیکه رشته خوشنویسی آکادمیک و یا دانشگاهی نشود؛ یا در واقع در عرصه دانشگاهی اقبالی به آن نباشد، نمیتوان امیدی به رشد پژوهش در این عرصه داشت، چرا که خود دانشگاه لزوم انتشار متون پژوهشی را موجب میشود.
قلیچ خانی در ادامه با انتقاد از انجمن خوشنویسان که تنها به تدریس عملی رشته خوشنویسی میپردازد، گفت: با وجود انجمن خوشنویسان ما شاهد رشد این هنر در جامعه بودهایم، اما فقط به جذابیتهای عملی این هنر توجه شده است در حالی که شما ببینید در باقی هنرها حتی عکاسی ما چقدر کلاسهای تئوری جذاب هم در کنار کار عملی داریم. من بارها اشاره کردهام که انجمن کارش شبیه به تدریس عکاسی با دوربین دیجیتال شده است.
قلیچخانی همچنین با اشاره به موانعی که سر راه چنین پژوهشهایی وجود دارد، گفت: در این کتاب مخاطبان تصاویری را مشاهده میکنند که برای تهیه آنها هزینههای هنگفتی را متحمل شدهام. به عنوان مثال برای دو تصویر که در یک صفحه درج شده، هزینهای گاه معادل حق التالیفم پرداخت کردهام. برای درج تصویر دیگری به کشور روسیه رفته و پول زیادی پرداخت کردم تا اجازه اسکن از اصل خط به من داده شود. واقعا نمیتوان از یک ناشر خصوصی انتظار داشت چنین هزینههایی پرداخت کند. با این ملاحظات شاید اصلا چنین کتابی نمیتوانست منتشر شود.
وی همچنین اظهار کرد: بخش دولتی هم برای داشتن چنین کتابی که تعداد بسیاری تصاویر بکر دارد، باید هزینههای میلیاردی پرداخت میکرد، تا صرفا تصویر آثار را به دست بیاورد. در نهایت بسیار خوشحالم که این کتاب از سوی انتشارات درجه یک «فرهنگ معاصر» منتشر شد.
قلیچخانی در پایان با نام بردن از «ابن مقله» هنرمند ایرانی که کتاب نیز به او اهدا شده است، گفت: هماکنون کشورهای ترک و عرب دوست دارند کسی چون «ابن مقله» را به خودشان نسبت دهند، بنابراین بر ما واجب است از کسانی که متعلق به این آب و خاک و فرهنگ هستند حفاظت کرده و نگذاریم کشورهای دیگر آنها را به نام خود مصادره کنند
. کتاب «درآمدی بر خوشنویسی ایرانی» اثر وحید قلیچخانی با شمارگان دو هزار نسخه، 400 صفحه و بهای 70 هزار تومان از سوی انتشارات فرهنگ معاصر روانه کتابفروشیها شده است.