تاریخ انتشار: ۲۸ مرداد ۱۳۸۵ - ۱۷:۲۱

همشهری آنلاین: نگاهی اجمالی به منظومه شمسی که مجموعه‌ای از اجرام گوناگونی است که در اثر جاذبه خورشید در یک سیستم به دور این ستاره می‌گردند.

تیر یا عطارد
تعریف جدید سیاره نیروی جاذبه را یک عامل تعیین‌کننده می‌داند. جاذبه در صورت وجود میزان معینی از جرم باعث گرد شدن سیاراتی مانند عطارد می‌شود.

یک جرم آسمانی برای آنکه سیاره باشد باید مداری به دور یک ستاره داشته باشد نه آنکه به دور یک سیاره دیگر بچرخد. عطارد یک سیاره خاکی یا صخره‌ای است. قطر آن ۵۶۰۰ کیلومتر است و کوچکترین عضو گروه سیارات صخره‌ای داخلی است.

ناهید یا زهره
قطر این سیاره خاکی ۱۳۹۱۳ کیلومتر است و به خاطر داشتن سطحی سوزان ناشی از اثر گلخانه‌ای مهارنشدنی معروف است ابرهای غلیظی تمام سطح زهره را پنهان می‌کنند.

زمین

 قطر کره زمین۱۴۶۶۳ کیلومتر است و بزرگترین سیاره خاکی شناخته‌شده محسوب می‌شود. برخی از ستاره‌شناسان معتقدند که دست کم یک جرم به بزرگی کره زمین ممکن است در بخش بیرونی منظومه شمسی وجود داشته باشد.

بهرام یا مریخ
 مریخ تنها سیاره منظومه شمسی غیر از زمین است که بیشترین احتمال داشتن حیات را دارد. قطر مریخ ۷۸۰۱ کیلومتر است.

سرس
اولین سیارک منظومه شمسی سرس در سال ۱۸۰۱ کشف شد. سرس با قطر۱۰۷۳ کیلومتر یک پنجم قطر عطارد را دارد. تعریف  جدید پس از بیش از دویست سال دوباره عنوان سیاره را به آن می‌دهد. اتحادیه بین‌المللی ستاره‌شناسی پیشنهاد می‌کند که آن را یک سیاره کوتوله بنامند. چند سیارک دیگر ممکن است پس از پژوهش‌های بیشتر در گروه سیارات قرار گیرند.

برجیس یا مشتری
مشتری بزرگنرین سیاره منظومه شمسی به غول گازی معروف است. مشتر ی با قطر ۱۶۴۱۵۰ کیلومتریش، ۱۱.۲ برابر قطر زمین، ۳۱۷.۸ برابر جرم زمین را دارد. برخی سیارات به دور ستاره‌های دیگر جرمی از این هم بیشتر دارند.

کیوان یا زحل
این سیاره حلقه دار ۱۳۸۵۶۵کیلومتر قطر دارد که ۹.۴ برابر قطر زمین است. جرم زحل ۹۵ برابر جرم زمین است.

اورانوس
اورانوس که معمولا در رده غول‌های گازی قرار می‌گیرد، در واقع عمدتا از گازهای منجمد تشکیل شده است. قطر اورانوس ۵۸۷۶۱ کیلومتر است که ۴.۱ برابر قطر کره زمین است.

نپتون
سیاره یخ زده  نپتون با قطری برابر  ۵۶۹۳۳ کیلومتر ۳.۹ برابر کره زمین است. تکنولوژی‌های جدید اخیرا این امکان را به ستاره‌شناسان داده است که  سیاراتی به این کوچکی را در اطراف ستاره‌های دیگر هم شناسایی کنند.

پلوتو
 این سیاره که آغازگر این همه بحث درباره تعریف سیاره بوده است اکنون اولین عضو گروه "پلوتینو"، طبقه جدیدی از سیارات کوچک ماورای نپتون است که در مدارهایی غیرعادی به دور خورشید می‌چرخند. پلوتو ۲۶۴۵ کیلومتر قطر دارد – حدود ۱۸ درصد قطر زمین- و جرمش تنها یک پنجم کره زمین است.

کارون
کارون که مدت‌ها قمر پلوتو شمرده می‌شد، بزرگترین قمر منظومه شمسی نسبت به جرمی ‌است که به دور آن می‌چرخد. مرکز مداری این سیستم دو جرمی - پلوتو و چارون-  در فضای بین آن دو قرار دارد، بنابراین تعریف جدید انها را یک سیستم دوسیاره‌ای می‌نامد.

اریس

این جرم که آن را زینا می‌نامیدند بعدها یک نام رسمی یافت: اریس. اریس با تعریف جدید دورترین سیاره منظومه شمسی ماست. این جرم با خطای ۱۱۱ کیلومتر، ۲۷۵۶ کیلومتر قطر دارد که تقریب معدل قطر پلوتو است.

ماه

ماه تنها قمر طبیعی زمین و پنجمین قمر بزرگ در سامانه خورشیدی است، ‌ این کره درخشان بزرگترین قمر طبیعی نسبت به ابعاد یک سیاره در سامانه خورشیدی به شمار می‌رود.

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها